Yaratıcılık, çok yönlülük ve deha denildiğinde bir çoğumuzun hem fikir olacağı isim elbette Leonardo Da Vinci: Ressam, matematikçi, filozof, mucit, astronom, anatomist, mühendis, müzisyen, mimar, heykeltıraş, jeolog, yazar, botanik bilimci,…
Yaratıcılık konusunda izleyebileceğimiz, örnek alabileceğimiz çok sayıda isim olsa da Da Vinci üretkenliği, keşifleri, merakı ve hayatı anlamlandırma şekliyle diğerlerinden ayrılıyor.
Doğayı izleyin, dinleyin; anlamaya çalışın.
Pek çoğumuz günlük hayatın karmaşasında ve hızında yaratıcılığımızı harekete geçirecek ilhamı bulamıyor; yaratıcı çalışmalarda bulunacak zamana ve mekana sahip olmayabiliyoruz.
Doğayla iç içe olmanın, daha berrak düşünmemizi ve potansiyelimizi genişletmemizi sağladığı, bugün herkes tarafından bilinen bir gerçek.
Da Vinci’nin yanı sıra pek çok sanatçının ve bilim insanın yaşamını ve çalışma yöntemlerini incelediğimizde; doğanın yalın ve gizemli karakterinden pek çok şeye ulaşabileceğimizi görüyoruz.
Yaratıcılığınızı harekete geçirmek ve ilham almak için betonlardan ve kargaşadan sıyrılıp hayvanlarla, ağaçlarla, denizlerle daha fazla temas etmeyi deneyin.
Kendinizi hafife almayın.
Zekanızı, potansiyelinizi, yeteneklerinizi; kendinizi hafife almayın.
Daha iyisini yapabileceğinize duyduğunuz inanç, daha çok çaba göstermenize ve emek vermenize yardımcı olacaktır.
İnsan beyninin, süper bilgisayarlara kıyasla daha çok boyutlu ve esnek olduğunu unutmayın. Bilinçli bir çaba göstermeden her an pek çok yeni bilgi edindiğinizi farkına varın.
Sandığınızdan daha fazlasını ve daha iyisini yapabilirsiniz!
‘İnsan zihninin öğrenmekten yorgun düştüğü asla görülmemiştir.’
Leonardo Da Vinci
Defterleri ve kalemleri sevin!
Yüzyıllardır bilim insanlarının ve sanatçıların not defterlerini pek çok alanda ve kişisel yaşamlarımızda birer rehber olarak kullanıyoruz.
Anlamlı ya da anlamsız, mantıklı ya da saçma, doğru ya da yanlış, gerçekçi ya da hayal ürünü… Fikirlerinizi kaydedin.
Keşfetmek, farkındalık kazanmak, öğrenmek ve gelişmek/geliştirmek için aldığınız her not, yaptığınız her küçük karalama faydalı olabilir.
Özgürce, kısıtlamalar olmadan yazmak ve çizmek, zihninizin bir köşesinde keşfedilmeyi bekleyen düşünceleri de harekete geçirecektir.
‘Bilimle sanat, mantıkla hayal gücü arasında denge gelişir.’
Leonardo Da Vinci
Hayal gücünüzü serbest bırakın.
Düşünün. Düşünmeye zaman ayırın. Zihninizin serbestçe fikir üretmesine izin verin. Onlarca fikre sahip olduğunuzda en iyisine ulaşmanız kolaylaşacaktır.
Analiz, uygulanabilirlik ve yapılabilirlikleri üzerine daha sonra kafa yorarsınız.
‘Zihninizin özgürce dolaşmasına izin verin ve binlerce şey düşünün… Uçsuz bucaksız manzaralar. Sonra onların bütünsel düzgün formlarını bir kenara bırakın ve detaylara odaklanın.’
Leonardo Da Vinci
Oyun oynamaktan vazgeçmeyin.
Dünyaya çocukça bir merakla bakmaya çalışın. Zihninizde yeni yollar açacak oyunlar oynayın. Kendinizi yetişkin hayatının sorumluluklarına kaptırmayın.
Gülün, çevrenizdekileri güldürün. Komedi ve animasyon filmleri izleyin.
Keşfedeceklerinize inanamayacaksınız.
‘Hayata doymak bilmez bir merakla yaklaş ve kesintisiz öğrenmek için sürekli arayış içinde ol.’
Leonardo Da Vinci
Bir amaca odaklanın.
Yaratıcılığınızı destekleyecek bir diğer ilkeyse, bir amaca odaklanmak. İnsanlığa ve topluma faydalı olacak, bir işi geliştirecek ya da hayatınızı kolaylaştıracak bir amaca odaklanmak olumlu yaratıcılığı besliyor.
Durmayın, vazgeçmeyin; her zaman arayış içinde olun.
Merakınızı, öğrenme isteğinizi her zaman canlı tutmaya çalışın. Etrafınızı merakla, gerçek bir ilgiyle ve öğrenme arzusuyla incelediğinizde belki de yıllardır farkına varmadığınız ayrıntıları; hikayeleri keşfedebilirsiniz.
Merak duyduğunuz konuya ilginizi kaybetmeden sorularınızı sorun, araştırın.
Zekamız, yaratıcılığımız ve yeteneklerimiz de nesneler gibi kullanıldıkları sürece gelişirler.
‘Aşk, bilgiden doğar. Ne kadar derin bilirsek o kadar severiz.’
Leonardo Da Vinci
Deneyin, hata yapın; farklı bir yöntemle, yeniden deneyin.
Öğrenmek, tek başına yeterli değildir. Test ettiğiniz ya da deneyimlediğiniz bilgiyi, daha derinden algılar ve nasıl kullanacağınızı öğrenirsiniz.
Deneyin, hata yapın, hatalarınızdan ders alın ve yeniden deneyin.
Görme, tatma, duyma ve dokunma gibi duyularınızla test ettiğiniz her şey yalnızca bilgiyi özümsemenizi sağlamaz, aynı zamanda duyularınızın ve vizyonunuzun genişlemesine yardımcı olur.
Müzeleri gezin, müzik dinleyin, egzersiz yapın, kitap okuyun, farklı mutfakların yemeklerini tadın, resim çizin,…
‘Bilgiyi deneyimle ve inatla test etmeye bağlı ol, ve hatalarından öğrenmeye açık ol.’
Leonardo Da Vinci
Belirsizlik ve çelişkilerle savaşmayın, onları sevin.
Belirsizlikler, anlaşılmazlıklar ve paradokslar, deneyimlerinizi artırırken duyularınızı keskinleştirir. Algılarınızın açık kalmasına, yeni yollar keşfetmenize ve daha derin inceleme yapmanıza yardımcı olur.
Böyle durumlarda stres ve endişenizi kontrol altına almaya, etkili ve sağlıklı bir şekilde düşünmeye çalışın ve yaşamın sizi şaşırtmasına, heyecanlandırmasına izin verin.
Sorgulayın.
Fikirleri, olayları, durumları sorgulayın. Kendinize, hayallerinize, hedeflerinize, işinize, doğaya, ilişkilere; her şeye dair soru sormaktan vazgeçmeyin.
Sorduğunuz her soru konuyu daha açık bir hale getirecek, ayrıntıları kavramanızı sağlayacak ve sizi, derin düşünmeye itecektir.
‘Çizdiğim her resim kendi yaşamıma sorduğum bir soruydu.’
Leonardo Da Vinci
BONUS
Denge
Zihniniz kadar fiziksel sağlığınıza da dikkat edin. Bedenlerimiz zihnimizle birlikte hareket eder.
Stresten uzak durun, sağlıklı beslenin, egzersiz yapın, yeterince uyuyun; sağlığınızı koruyun ve geliştirin.
Çalışmalarınızın düzenli bir şekilde ilerleyebilmesi, etkili ve sistemli bir şekilde düşünebilmek ve potansiyelinizi en yüksek seviyede kullanabilmek için sağlıklı olmanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.
Not: Listemizi hazırlarken pek çok kaynağın yanı sıra Michael J. Gelb’in yazdığı Leonardo Da Vinci Gibi Düşünmek kitabından da faydalandık.