Madeira şarabı, ismini, Portekiz’e bağlı olan ve Atlantik Okyanusunun kuzeyinde yer alan Madeira Adasından alıyor.
Geçmişte ticaret gemileri için önemli bir liman olan adanın şarapları, uzun süren gemi yolculukları ve sıcak iklim koşulları sonucunda kazandığı, kendine özgü stiliyle tüm dünyada büyük bir üne sahip.
Madeira şarabı, farklı üzüm çeşitlerinden üretilebilen, adaya özgü, yüksek alkollü bir beyaz likör şarabıdır.
Madeira şarabını dünyadaki diğer şaraplardan ayıransa, kendine özgü üretim tekniği.
Üzümler, diğer şaraplarla aynı şekilde hasat ediliyor, eziliyor ve elde edilen üzüm şırası mayalandırılıyor. Ancak mayalandırma süreci sonlanırken mayalar brandy benzeri bir içki ilavesiyle öldürülüyor.
Madeira şarabının farkı da bu aşamadan itibaren oluşmaya başlıyor.
Tesadüfen elde edilen şarabın büyük hayranlık uyandırması, üreticileri, satıştan önce şarap fıçılarını gemilerle üç aylık turlara çıkarmaya itmiş. Bu yöntemin zor ve maliyetli olması, ayrıca sınırlı sayıda üretim yapılabilmesi ise, Madeira şarabı üretimi için yeni yöntemler geliştirilmesini sağlamış.
Bugün de uygulanmaya devam eden yöntemlerden bazıları, fıçıların bulunduğu yeri sıcak su borularıyla ısıtmak ve ısıyı çelik tanklarla belirli bir seviyede (30-50 derece) tutmaktır.
Yazların sıcak ve nemli, kışların ılıman geçtiği dağlık bir bölge olan Madeira Adasında, Madeira şarabının üretildiği 4 çeşit asil üzüm çeşidi yetişiyor.
Sercial, Verdelho, Boal ve Malvasia (Malmsey).
Bağ alanların %75’inde ise, Tinta Negra üzümleri yetiştiriliyor.
Madeira şarapları ismini üzüm türlerinden alır.
Sercial, içimi en sert olan Madeira çeşididir. En tatlısı ise, Malmsey.
Üretim Yöntemleri
Canteiros
Şarap fıçıları, canteiros ismi verilen ve depo çatılarında bulunan reyonlarda 30°’den yüksek bir sıcaklıkta ısıtılır. Şaraplar şişelenmeden önce bu yöntemle en az 3 yıl olgunlaştırılır.
Estufa
Üretilen şaraplar estufas ismini taşıyan büyük, çelik tanklara doldurulur ve en az üç ay boyunca 45-50° ısıtılır. Bu yöntemle elde edilen şaraplar en az iki yıl fıçı ya da tanklarda olgunlaştırılır.
Madeira Şarabı Üzüm Türleri ve Özellikleri
Bual: Yarı tatlı Madeira şarabı üretiminde kullanılır. Koyu kahve renge sahiptir.
Malmsey: En zengin ve en gövdeli Madeira şarabı stilidir. Koyu renkli, yumuşak içimli ve zengin aromalıdır.
Sercial: Kuru Madeira şarabının üretiminde kullanılır. En sek ve en renkli Madeira stilidir.
Verdelho: Orta-sek, kuru bir Madeira stilidir. Genellikle kehribar rengindedir.
Madeira: Şişenin üzerinde yazan ‘Madeira’, şarabın asil üzüm türlerinden yapılmadığını ifade eder. Genellikle orta tatlı şaraplardır.
Madeira Şarabı Stilleri
Finest (3-Year Old): Tinta Negra üzümlerinden, estufa yöntemiyle üretilir. Tatlılık derecesine göre dry (sek), medium dry (orta-sek), medium rich (orta-zengin) ve rich (zengin) olarak sınıflandırılır.
Reserva (5-Year Old): Genellikle Tinta Negra üzümlerinden üretilse de dört asil üzüm türünden de üretilenleri vardır.
Reserva Especial (10-Year Old / Reserva Velha): Genellikle 4 asil türden, canteiro yöntemiyle üretilir.
Reserva Extra (15-Year Old): Genellikle 4 asil türden, canteiro yöntemiyle üretilir. Nadir olarak bulunurlar.
Rekolte: İki kategoride bulunurlar.
Colheita: En az 5 yıl fıçıda olgunlaştırılırlar. Tinta Negra, asil üzümler ya da asil üzüm kupajlarından üretilebilirler.
Frasqueira: En değerli Madeira şaraplarıdır. Yalnızca sil üzümlerden üretilirler. En az 20 yıl fıçıda olgunlaştırılırlar.
Fermantasyon süreci distile alkol eklenerek sonlandırıldığı için zaman zaman fortified (takviyeli) şarap kategorisinde de değerlendirilir.
En Ünlü Madeira Şarabı Üreticileri
- Henriques & Henriques
- Blandy’s Madeira
- Madeira Wine Company
- Vinhos Barbeito
