Banksy yaptığı çarpıcı duvar resimleriyle başta İngiltere olmak üzere birçok farklı ülkede ünlenen bir sokak sanatçısıdır. O, yirmi birinci yüzyılın ünlü ama tanınmayan nadir sanatçılarından birisidir. Bristol’den gelen sıradan bir grafiti sanatçısıyken eserleri müzayedelerde altı haneli rakamlara alıcı bulmaktadır. Banksy’nin popülerliğinin en önemli sebeplerinden birisi de hala kim olduğuna dair kesin bir bilgiye sahip olunamamasıdır.
Gerilla Artist
Sanat dünyasına zor kabul edilmiş, müzelerle ve sanat galerileriyle dalga geçen sanatçı, 2010 yılında Time dergisi tarafından Steve Jobs ve Lady Gaga’yla birlikte dünyanın en etkili 100 ismi arasında gösterilmiştir. Sanatçı çalışmalarında savaş karşıtı, çevreci, hayvan haklarını savunan ve tüketim çılgınlığını eleştiren mesajlar vermektedir. Bu yaklaşımı nedeniyle “Gerilla artist” olarak anılmaktadır.
Banksy, 1990′ların başında serbest bir grafiti sanatçısı olarak Londra ve Bristol sokaklarına resimler yapmaya başlamıştır. Genelde eserlerinde anti-savaş, anti-kapitalist ve anti-kuruluş gibi düşünceleri görsel hale getirmesiyle bilinmektedir. Krizin, çatışmanın ortasındaki insanların problemlerine dokunacak işler çıkaran, bir başka deyişle dünyanın kanayan yaralarına parmak basan bir tarza sahiptir. Eserlerinde; çocuklar, balonlar, yaşlılar, polisler, askerler ve maymunlar gibi belli başlı imgeler kullanmaktadır.
Tatil Enstantaneleri, Filistin
Banksy’nin dünyanın en büyük açık hava hapishanesi olarak tanımladığı Filistin’deki duvarların üzerine “Tatil Enstantaneleri” adını verdiği dokuz adet çalışması bulunmaktadır. Bu çalışmaları yaparken yaşlı bir adamla arasında geçen diyaloğu sanatçı şöyle aktarır.
Yaşlı Adam: Duvarı boyadın, onu güzel yaptın.
Banksy: Teşekkürler
Yaşlı Adam: Biz duvarın güzel olmasını istemiyoruz, biz duvardan nefret ediyoruz, evine git.
Exit Through The Gift Shop
Banksy’nin hayatını anlatan “Exit Through The Gift Shop” filminin prömiyeri 2010 yılında Sundance Film Festivali’nde yapılmıştır. Bansky’nin bu prömiyere gelip gelmeyeceği büyük tartışma konusu yaratırken, Banksy prömiyere bir mesaj yollayarak katılmayı seçmiştir. Mesajda şunlar yazar:
“Bayanlar, baylar ve yayıncılar… Sanatın saf heyecanı ve ruhunu aktaran bir film yapmaya çalışmak çok zor bir iştir. Bu yüzden hiç zahmete girmedik. Bu basitçe gündelik hayatın bildiğimiz hikayesidir. İzlemek üzere olduğunuz şey gerçektir, özellikle de yalan söylediğimiz kısımları…
The Simpsons
Dünyaca ünlü çizgi dizi The Simpsons’ın 2010 yılındaki açılış bölümünü aykırı sokak sanatçısı Banksy yapmıştır. Sanatçı her zamanki ağır eleştirilerini ve kara mizah üslubunu burada da korumuştur. Sevimli bir girişle başlayan dizi Banksy’nin dokunuşuyla karanlık ve eleştirel bir boyuta geçmiştir. Dizinin tarihinde bir ilk olarak kaydedilen çocuk işçi istismarından, hayvan hakları istismarına kadar pek çok problem trajikomik bir üslupla eleştirilmiştir. Bu eleştirel yaklaşımın izleyicileri ve hatta animasyon departmanını fazlasıyla rahatsız ettiği iddia edilmiştir.
Sanatçı, Brooklyn Müzesi, British Museum, Tate Britain ve Metropolitan Museum of Art gibi dünyanın önde gelen sanat kurumlarına kendini gizleyerek girip duvarlara klasik eserleri kendince yorumladığı eserler yapıştırmış ve hiçbirinde yakalanmamıştır. Hatta birçoğunda bıraktığı eserler günler sonra fark edilmiştir. Londra Hayvanat Bahçesi’ndeki fil kafesine “Dışarı çıkmak istiyorum. Burası çok soğuk, sıkıcı, üstelik de bakıcı pis kokuyor” yazısını bırakmıştır.
Banksy verdiği bir röportajında sergi mekanları ve müzelere ilişkin; “Bence bir müze gidip de bir sanat eserine bakmanız için kötü bir yer; çünkü bir sanat eserine dair olabilecek en kötü bağlam bir başka sanat eseri.” demiştir. Bir eleştirmenin de dediği gibi “Banksy olağanüstü bir yetenektir ve Tate’ten telefon beklememektedir çünkü Tate’i çoktan aşmıştır bile.”
Kırmızı Balonlu Kız
Londra’nın birçok duvarını süsleyen Banksy’nin en bilindik eserlerinden olan bu eser Kırmızı Balonlu Kız ismiyle anılmaktadır. Bu eser “Her zaman umut vardır!” anlamını taşımaktadır. Madonna, Justin Bieber gibi ünlü isimler de Banksy hayranıdır. Hatta öyle ki Justin Bieber’in kolunda bu kırmızı balonlu kızın dövmesi bulunmaktadır.
‘Banksy London Tour’, adlı cep telefonu uygulaması belli bir ücret karşılığında kullanıcılara Londra’nın sokaklarında Banksy’nin eserlerinin yerlerini harita üzerinde göstermektedir. Tıpkı bir galeride gezer gibi, her eserin hangi sokakta, hangi caddede, hangi duvarda bulunduğunu gösteren uygulama, aynı zamanda eserlerin belli başlı özelliklerini, resimleriyle beraber tanıtmaktadır.
Banksy İngiltere’de terkedilmiş bir spor merkezini geçici sergi alanına çevirmiştir. Sanatçının “küçük çocuklara uygun olmayan aile eğlence parkı” diye tanımladığı parkta, Azrail’in çarpışan arabalarla eğlendiği ya da Sindrella’nın bal kabağı arabasında korkunç bir kazaya uğradığı eserler sergilenmektedir.
Dismaland’a ilişkin yayınlanan resmi duyuru bile başlı başına bir eleştiri niteliğindedir:
“Sıradan bir aile gezintisinin ruhsuz, şekerle kaplanmış banalliğine bir alternatif mi arıyorsunuz? Ya da biraz daha ucuz başka bir yer mi. O hâlde burası tam da size göre; akılsızca bir ‘gerçeklerden kaçış eyleminden’ kaçabileceğiniz kaotik bir yeni dünya.”
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
