25 Ekim 2020

Fantastik Dünyaların ve Yepyeni Dillerin Yaratıcısı: J.R.R. Tolkien

Burcu Tur Yüksel Akay

~6dk

Kısaca Tolkien

Etkileyici ve benzerine rastlanmamış fantastik kurgu eserleriyle ismini edebiyat tarihine altın harflerle yazan John Ronald Reuel Tolkien, 3 Ocak 1892 ile 2 Eylül 1973 tarihleri arasında yaşadı. 

İngiliz yazar, aynı zamanda bir şair, filolog ve akademisyendi. Oxford Üniversitesi’nde profesör olan Tolkien’in uzmanlık alanı ise, Anglo-Saxon Dili ve Edebiyatıydı.

tolkien

Çocukluğu ve İlk Gençlik Yılları

Banka müdürü olan babasının görevi dolayısıyla, o yıllarda İngiltere’nin sömürgelerinden biri olan Bloemfontein, Güney Afrika’da doğan Tolkien, üç yaşındayken annesi ve kardeşleriyle birlikte aile ziyareti için İngiltere’ye gitti. Babasının, eşi ve çocuklarının İngiltere’de olduğu dönemde hastalanarak hayatını kaybetmesi üzerine, Birmingham’da yaşayan büyükanne ve büyükbabasının yanında yaşamaya başladılar. Kısa bir süre sonra, bugün ismi Hall Green olan, Birmingham’a eklenmiş olan Worcestershire köyü, Sarehole’a taşındılar.

Annesinin karşı duruşuna rağmen, 1900 yılında Roma Katolikliğini seçen Tolkien, 12 yaşındayken diyabet sebebiyle annesini kaybetti. Daha sonra, vasisi olan teyzesi ve Peder Francis ile büyüdü.

Henüz dört yaşındayken akıcı bir şekilde okuyup yazabilen Tolkien, sırasıyla King Edward’s School, St. Philip School, King Edward’s School ve Exeter College’de (Oxford Üniversitesi) öğrenim gördü. 1915 yılında, Exeter College İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünden birincilikle mezun oldu. Mezuniyetinin ardından, I. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz Ordusu’na katıldı.

İlk ve Tek Aşkı: Edith Mary Bratt

16 yaşındayken aşık olduğu Edith Mary Bratt ile, Peder Francis’in 21 yaşına kadar onunla görüşmesini yasaklaması sebebiyle, 21 yaşına geldiğinde yeniden görüşmeye başladı ve çift, 1916’da evlendi.

Çiftin dört çocukları oldu.

Kariyeri

Savaşın ardından ilk olarak Oxford İngilizce Sözlüğü’nde çalışmaya başlayan Tolkien, 1920 yılında Leeds Üniversitesi’nde okutman oldu. 1924’de profesör olduktan sonra, Oxford Üniversitesi Pembroke College’da Anglo-Saxon Dili ve Edebiyatı bölümünde profesör olarak görev aldı.

1945 yılında Merton College’da İngiliz Dili ve Edebiyatı profesörü olarak çalışmaya başladı ve emekli olduğu 1959 yılına kadar buradaki görevini sürdürdü.

Yazın Hayatı

Tolkien, uzmanlık alanı olan Anglo-Saxon edebiyatının yanı sıra Cermen, İskandinav, Fin ve Yunan mitolojilerinden; başta ve özellikle Beowulf olmak üzere Kalevala, Edda, Volsunga ve Hervarar destanlarından da etkilendiğini belirtmiştir.

Tolkien’in eserlerindeki kurgusal dünyalar ve diller, zihninde henüz çocukluğunda oluşmaya başlamış ve hiç bitmeyen, yaşamı boyunca süren çalışmalarla devam etmiştir. Bu yüzden Tolkien, pek çok eserinin tamamlandığına dair net bir açıklama yapmamış, yeni basımlarda eserlerini tekrar tekrar düzenlemiştir.

İlk Eserleri

1922 yılında yayımlanan A Middle English Vocabulary, Tolkien’in imzasını taşıyan ilk eserdir.

İkincisi ise; Kral Arthur’un hikayelerinin modern bir yorumu olan, E. V. Gordon ile birlikte derlediği ve 1925 yılında yayımlanan Sir Gawain and The Green Knight’tır.

Yazarın edebiyat çevrelerinde hem pek çok olumlu hem de olumsuz eleştiriler aldığı, fakat okuyucu tarafından büyük bir ilgiyle karşılanan üçüncü eseri, ilk kez 1937 yılında yayımlanan The Hobbit’tir (Hobbit). Hobbit, The Lord of the Rings (Yüzüklerin Efendisi, ilk ismiyle Sihirli Yüzük) serisinin başlangıcı kabul edilmektedir.

Yüzüklerin Efendisi

Tolkien, dünyanın en çok satan kitaplarından biri olan, The Fellowship of the Ring (Yüzük Kardeşliği), The Two Towers (İki Kule) ve The Return of the King (Kralın Dönüşü) isimlerini taşıyan üç ciltlik Yüzüklerin Efendisi serisini sırasıyla 1954, 1954 ve 1955 yıllarında yayımlamıştır.

Seri, 2001-2003 yılları arasında Peter Jackson tarafından beyazperdeye uyarlanmış ve tüm dünyada, en az kitapları kadar ses getirmiştir.

1920’li yıllardan ölümüne kadar durmadan üretmeye devam eden Tolkien, akademik yayımlarının yanı sıra çok sayıda kurgusal ve kurgu dışı edebi eser kaleme almıştır.

Henüz yaşarken Avrupa’nın pek çok ülkesinde ismi duyulan ve büyük bir hayran kitlesi kazanan Tolkien’e, 1972 yılında, Buckingham Sarayı’nda Kraliçe II. Elizabeth Britanya İmparatorluk Nişanı vermiştir. 

Yazarın The Hobbit ve Farmer Giles of Ham’ın da içlerinde yer aldığı el yazmaları Marquette Üniversitesi’nde; Sikmarillion notları ve akademik çalışmaları ise, Oxford Bodleian Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.

Ölümü

2 Eylül 1973 tarihinde hayata veda eden Tolkien, 1971 yılında ölen eşi Edith Tolkien ile aynı mezara gömüldü. Çiftin Oxford Wolvercote Mezarlığı’ndaki mezar taşındaki yazı şu şekildedir:

Edith Mary Tolkien, Luthien, 1889-1971 I John Ronald Reuel Tolkien, Beren, 1892-1973 

Tolkien’in yaşarken yayımlanan eserlerinin yanı sıra pek çok eseri, oğlu Christopher Tolkien tarafından, yazarın notlarından derlenmiş ve düzenlenmiştir.

BONUS

*Kapak Fotoğrafı

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.