Jordan Peterson, Kanadalı bir klinik psikolog. Başlıca çalışma alanları anormal, sosyal ve kişilik psikolojisi olan Peterson, 2018 yılında yayımlanan Hayat için 12 Kural kitabı ile ismini tüm dünyaya duyurdu.
Hayatlarımıza ve evrene bir kaosun hakim olduğunu belirten ve bazı kurallara uyarak bu kaosu engellemenin mümkün olacağını söyleyen Peterson’dan 10 hayat dersi:
Omuzlarını geriye at ve dik dur.
Daha özgüvenli olmak ister miydiniz? Bu kural, ilk okumada biraz absürt görünse de, Peterson’un üzerinde en çok durduğu kurallardan biri. Dik bir şekilde durmak hem farkındalığınızı artıracak hem de sizi daha özgüvenli hissettirecektir.
Istakozlar üzerinde yapılan bir araştırmada, herhangi bir savaşı kazanan ıstakozların kendilerini daha büyük (dik) hale getirdiği ve bununla da grup içerisinde üstünlüklerini gösterdikleri görülmüştür.
Dik durmak bizler için de, ruh halimizin düzelmesi ve özgüvenimizin artması açısından oldukça önemlidir.
Kendine, yardım etmek zorunda olduğun biri gibi davran.
Etrafınızdaki yardıma ihtiyaç duyan kişilere yardım eder misiniz? Jordan Peterson, birçok kişi için bu sorunun cevabının evet olduğunu söyler. Söz konusu arkadaşlarımız, annemiz, babamız ise yardıma ihtiyaç duyduklarında onlara yardım ederiz. Fakat birçoğumuz bu yardımı, bu desteği kendimize göstermiyoruz.
Önemli bir iş mi yapacaksın? Kendine yardım et ve işi bitir. Dinlenmeye mi ihtiyacın var? Kendine yardım et ve biraz ara ver. Üstesinden gelmek zorunda olduğumuz işler için kendimizle iş birliği yapmamız çok önemlidir.
Gününü ve hayatını planla.
Nasıl bir güne sahip olmak isterdiniz, veya nasıl bir hayata?
Sabah kalktığınız zaman o gün için bir plana sahip olmanız, etraftaki rastgele şeylerle zamanınızı boşa harcamanızı engelleyecektir.
Yapacağınız şeyleri not edin, plan yapın, gününüzün ve hayatınızın kontrolünü ele alın.
Önce yatağından başla.
Önceki kuralda plan yapmanın öneminden bahsettim. Fakat eğer bu planları ve işleri doğru bir şekilde yapamazsak, bu yine hayal kırıklığına sebep olacaktır. Jordan Peterson, dünyayı daha iyi bir hale getirmek istiyorsan, önce yatağını düzelt der.
Kitap okumaya başladığınız zaman, bu yıl 50 kitap okuyacağım demek yerine, her gün 30 sayfa okuyacağım gibi küçük hedefler koyarsanız, bu hem gözünüzü korkutmayacak hem de işlerinizi planlı bir şekilde bitirmenize yardımcı olacaktır.
Küçük işlerle başlamak büyük işler için size enerji ve özgüven verecektir.
10 Maddede Yapılacaklar Listesi Hazırlamanın ve İşlerinizi Halletmenin Doğru Yolu listemiz bu konuda size yardımcı olabilir.
İyi bir arkadaş çevresi edin.
Sizin için en iyisini isteyen kişilerle arkadaşlık kurun, der Peterson. Bilim, felsefe, sanat, kişisel gelişim ile ilgilenen 5 kişi ile kuracağınız arkadaşlık sizi 5 yıl içerisinde çok önemli bir yere getirebilecekken; kendisine değer katmayan, zamanla yol kat etmeyen, sizi desteklemeyen, başarılarınızla ilgilenmeyen ve cesaretinizi kıran insanlarla birlikte olmak hayatınızı büyük ihtimalle kötü bir duruma getirecektir.
Unutmayın, en çok zaman geçirdiğiniz 5 kişinin ortalamasısınız!
Keyifli, eğlenceli olanın değil; uzun vadeli ve anlamlı olanın peşinden koş.
Sürekli haz verene yönelmenin en uygun davranış biçimi olduğunu savunan felsefi görüşe Hedonizm denir.
Jordan Peterson bu kuralla Hedonizmin karşısında durur. Bazen anlık hazlara yönelmek bize çok iyi hissettirebilir ve bazen, gereklidir de. Fakat sürekli olarak haz ve mutluluk peşinde koşmak hayatlarımıza pek çok negatif etkilerde bulunur. Anlık, uzun sürmeyen ve çoğu zaman gereksiz olan hazlardan uzak kalıp, uzun vadede planlar yapmak ve anlamlı şeylerin peşinden koşmak gereklidir.
Beyinlerimiz anlam üretme makineleridir ve biz, bu anlama ihtiyaç duyarız.
Dinlediğin kişinin senin bilmediğin bir şey biliyor olması ihtimalinin göz önünde bulundur.
Sohbet ettiğimiz, konuştuğumuz insanları çoğu zaman tam olarak dinlemez, otomatik cevaplar verir ve kalıplaşmış sorular sorarız. Peterson’a göre; dinlediğimiz herkesi %100 dikkatle dinlemeli ve onların bilmediğimiz şeyler bilme ihtimalini göz önünde bulundurmalıyız.
Evren kendi içerisinde çok fazla bilgi türü ve bilgi barındırıyor. Bunların hepsini bildiğimizi sanmak büyük bir yanılgıdır. Bildiğimiz, bilmediğimizi bildiğimiz ve bilmediğimizi bile bilmediğimiz şeyler vardır. Bu anlamda evren büyük bir bilgi okyanusudur.
Carl Gustav Jung’un da dediği gibi; tanıyacağınız herkes sizin bilmediğiniz fakat bilmeniz gereken bir şeyler biliyor, onlardan öğrenin.
Önemli kişilerin yazdıklarını oku.
Bu, bir önceki kuralla alakalı. Önemli olan, dünyaya büyük katkı vermiş kişilerin yazdıklarını okumak, onlardan bir şeyler öğrenmek, bunlar üzerinde düşünmek, hayata olan bakış açınıza önemli ve pozitif katkılar sunacaktır.
Jordan Peterson, özellikle Dostoyevski’nin eserlerini okumamızı şiddetle tavsiye eder. Nietzsche ve Jung gibi isimlerin öneminden sık sık bahseden Peterson, İnsanın Anlam Arayışı eserini de önemli bir yere koyar.
Kendini başkalarıyla değil, dünkü senle kıyasla.
Kendimizi sürekli başkalarıyla kıyaslamak, modern dünyada belki de en çok yaptığımız hatadır. Peterson, diğer insanlarla yapılan kıyaslamayı doğru ve gerçekçi bulmaz. Çünkü tüm insanlar, kendi hayatları içerisinde, bilmediğimiz ve bilemeyeceğimiz binlerce avantaja ve dezavantaja sahiplerdir. Sizin kendinizi onlarla kıyaslamanız anlamlı olmayacaktır. Fakat, kendinizi kıyaslamanızın önemli olacağı bir kişi var: dünkü KENDİNİZ.
Dünden beri neler öğrendiniz? Kendinizi geliştiriyor, bunun için çabalıyor musunuz? Projelerinizi tamamladınız mı, yoksa yarıda mı bıraktınız? Peterson buna çok önem verir ve her gün kendimizi bir adım ileriye götürecek şeyler yapmamızı söyler.
Meraklı ol ve güzel şeylerin keyfini çıkar.
Peterson’un da dediği gibi; evrene kaos hakim. Fakat bu kaos içerisinde hala günlük hayatta güzel, kayda değer şeyler oluyor. Bunların farkına varmak, yaşayabilmek, güzel şeyleri deneyimleyebilmek, en önemli becerilerden birisi.
Bahsettiğim kuralları ve daha fazlasını çok daha detaylı okumak için Jordan Peterson’un Hayat için 12 Kural kitabını okumanızı tavsiye ederim.
Kitabın özetini Peterson’un kendisinden dinlemek isterseniz;