Roman yazarı olarak ismini tüm dünyaya duyuran Jack London, serüvenleriyle hala okuyucularını etkilemeyi başarıyor.
1876 ile 1916 yılları arasında yaşayan London; kısa yaşamına savaş muhabirliği, gazetecilik, denizcilik ve altın arayıcılığı gibi birbirinden farklı ve macera dolu meslekleri de sığdırdı.
‘Kuşkusuz hiçbir hayat öyküsü, öykü anlatıcısının son anı gelmeden bitirilemez.’
Yaşamı boyunca 50’ye yakın esere imza atan Jack London, yazarlıktan yüksek gelir elde eden ilk Amerikalı yazarlardan biri olmasının yanı sıra dünya ticari dergi romanının da öncüsü.
‘Bütün bu kitaplar bana ne öğretir bilir misiniz?
Yasa başka şey; hak, adalet başka şey.’
Yazarın annesi, spiritüalist bir müzik öğretmeni olan Flora Wellman’dı. Babası ise, pek çok biyografi yazarına göre, astrolog olan William Chaney’di.
London, yıllar sonra Chaney ile iletişim kurmuş olsa da Chaney, London’ın kendi çocuğu olduğu konusundaki iddiayı kabul etmemiştir.
1906 San Francisco depreminin ardından çıkan yangında yok olan çok sayıda resmi belge içinde Jack London’ın doğum belgesinin de yer alması, konunun netleşmemesinin sebeplerinden biridir.
Wellman’ın doğumdan sonra intihara teşebbüs etmesi sebebiyle Jack London, eski bir köle olan Virginia Prentiss’in bakımına verilmiştir. Yaklaşık 1 yıl sonra, Wellman John London ile evlenmiş ve Jack London, annesi ve üvey babasıyla yaşamaya başlamıştır.
Yerel kütüphanede kitap okuyarak kendini geliştiren ve bir anlamda da eğiten Jack London, 1885 yılında okuduğu Signa romanının, eğitimsiz bir İtalyan köylü çocuğuyken opera bestecisi olarak ün kazanan kahramanıyla kendisini özdeşleştirdiğini ifade etmiştir.
‘Nerede ve nasıl öleceğimizin ne önemi var, gücümüz yettiğince, ölüme yürüyecek kadar güçlü olduktan sonra?’
1889 yılında, Hickmott konserve fabrikasında ağır iş koşullarında çalışan London, süt annesi Prenntiss’ten borç alarak Razzle-Dazzle isimli bir şalopayı satın almış ve istiridye korsanlığı yapmaya başlamıştır.
Yelkenlisi zarar gördükten sonra Kaliforniya Balık Devriyesinin üyesi olmuş ve 1893’te Japonya’ya giden fok balıkçılarına katılmıştır.
Aynı yıl kriz yaşanan ülkesine döndüğündeyse bir Hint keneviri fabrikasında ve bir elektrik santralinde yine zor koşullar altında çalışmaya başlamıştır.
‘Savaşı önlemenin tek yolu, onu durdurmaktır.’
Çeşitli iş deneyimlerinin ardından memleketi Oakland’a dönen London, burada liseyi bitirmiş ve Aegis isimli okul dergisine birkaç yazısıyla katkıda bulunmuştur.
Bu yazılar içinde denizcilik deneyiminden beslenerek kaleme aldığı Japon Kıyılarında Tayfun isimli eseri de yer almaktadır.
Berkeley Üniversitesi’ne girmeye hak kazanmış olsa da bir yıl sonra, 1897’de maddi zorluklar sebebiyle üniversiteyi bırakmıştır.
1897’de Klondike Altın Avı’na katılan Jack London, ilk başarılı öykülerini bu yolculuk sırasında yazmaya başladı.
Burada, diğer çok sayıda altın arayıcısı gibi ciddi sağlık sorunları yaşayan London, Dawson City’nin Ermişi, Peder William Judge tarafından tedaviye alınan hastalardan biriydi.
‘Zeki insanlar zalimdir.
Aptal insanlar ise, canavarcasına zalimdir.’
Oakland’a bir sosyalist olarak dönen Jack London, ‘Nasıl Sosyalist Oldum’ isimli makalesinde, halkın en alt tabakalarını daha yakından gördükçe sosyalist fikirlerinin oluşmaya başladığını ifade etmiştir.
İyimser bakış açısı ve bireyselliğe verdiği önem giderek azalan yazar, mecbur olmadığı sürece hiçbir zaman daha fazla çalışmama kararı aldığını belirtmiştir.
1896 yılında Sosyalist İşçi Partisi’ne, 1901’de burayı bırakıp Amerikan Sosyalist Partisi’ne girmiştir.
1896’da halka sosyalizm üzerine konuşmalar yapan London, siyasi faaliyetleri ve söylemleri sebebiyle 1897’de tutuklanmıştır.
1901 ve 1905 yıllarında Oakland Belediye Başkanlığına aday olduysa da seçilememiştir.
1906’da sosyalizm üzerine konuşmalar yapmak üzere ülkeyi gezmiş ve sosyalizm üzerine makaleler kaleme almıştır. Bu makale derlemeleri Sınıflar Savaşı (The War of the Classe, 1905) ve Devrim ve Diğer Makaleler (Revolution and Other Essays, 1910) isimleriyle yayımlanmıştır.
‘İnsan yaşamı, insan yazgısı çok küçük rastlantılara dayanıyor.’
15.000 ciltlik bir kütüphaneye sahip olan London, 1910 yılında Kaliforniya’da, Sonoma Dağı’nın doğu yamacında bir çiftlik satın almıştır. Hayatını adadığı çiftliği istediği gibi işlemediği için yaşamının son yıllarını biraz da mutsuz geçiren London, burada yaşamını kaybetmiştir.
Bugün çiftlik, Jack London Milli Parkı içinde, koruma altındadır.
BONUS I
Defalarca intihalle suçlanan London, iddiaların pek çoğunda ilgili eserlerden esinlendiğini veya olaylara gazete kupürlerinde rastladığını açıklamıştır.
BONUS II
London’ın eserlerinin birçoğunda sosyalist bakış açısı açıkça görülür.
Genellikle kurban rolündeki sıradan ve küçük insanların acıklı ve mutsuz dünyasını anlatan London, özellikle işçilerin ve serserilerin yaşamını kaleme almıştır. Sosyal adaletsizliği süslemeden, tüm gerçekçiliğiyle aktaran yazar, toplumsal sorunları ve çöken insani değerleri de ortaya koymaktan çekinmemiştir.
