Ernest Hemingway Kimdir?
Ernest Hemingway, tam ismiyle Ernest Miller Hemingway, 1899 ile 1961 yılları arasında yaşadı.
Tüm dünyanın hikaye ve roman yazarı olarak tanıdığı Hemingway aynı zamanda gazeteciydi.
‘İnsan ada değildir, bütün de değildir tek başına. Anakaranın bir parçası, okyanusun bir damlasıdır. Bir kum tanesi bile alıp götürse deniz, küçülür Avrupa. Sanki kaybolan bir burunmuş, dostlarının ya da senin bir yurdunmuş gibi. Bir insanın ölümüyle eksilirim ben, çünkü bir parçasıyım insanlığın. İşte, bu yüzden hiç sorma çanların kimin için çaldığını, çanlar senin için çalıyor.’
Çocukluğu ve Gençliğinin İlk Yılları
Tıp doktoru bir baba ile müzisyen bir annenin çocuğu olan Hemingway, çocukluk yıllarında annesinden müzik dersleri aldı. Ayrıca kitaplarında sıkça yer verdiği balıkçılık, avcılık ve açık hava sporlarını ailesinden öğrendi.
Yazarlık hayatı ise, lisedeyken okul gazetesine yazdığı makalelerle başladı. Bu dönemdeki yazılarında, hayranı olduğu spor köşe yazarı Ring Lardner’ın etkisi net bir şekilde görülüyordu.
Liseden mezun olduktan sonra lisans öğrenimine devam etmeyi değil, Kansas City Star gazetesinde muhabir olarak çalışmayı tercih etmişti.
‘Sarhoşken yaparım dediğiniz şeyi her zaman ayık kafayla yapın. Bu size çenenizi kapatmayı öğretecektir.’
I. Dünya Savaşı
Amerika Birleşik Devletleri I. Dünya Savaşı’na girdiğinde orduya yazılan, ancak sol gözündeki bozukluk sebebiyle başvurusu reddedilen Hemingway, aynı yılın sonlarında Kızılhaç’a başvuran ilk gönüllülerden biriydi.
Başvurusu kabul edildikten sonra gazetedeki işini bırakan Hemingway, ilk olarak Paris’te göreve başladı.
1918 yılında, yakınında patlayan bir top sebebiyle ağır şekilde yaralandı. Patlama sırasında yardım etmeye çalıştığı İtalyan askerlerinden biri hayatını, bir diğeri de bacaklarını kaybetmişti. Hemingway de yaralanan başka bir İtalyan askerini hastaneye taşırken bacaklarından yaralanmıştı.
Bu olayın ardından İtalyan Hükümeti Hemingway’e Gümüş Onur Madalyası verdi ve Hemingway ülkede kahraman ilan edildi.
Tedavisi tamamlandıktan sonra İtalyan piyade birliğinde görev yapmaya devam etti.
‘Bazen savaşta ön saflarda büyük bir gürültü duyarsın, ben de aynı gürültüyü duydum; ardından ruhumun sanki bir mendilin cepten çekilişi gibi benden çekildiğini hissettim. Son olarak ise ruhumun bir bütün halinde tekrar bedenime döndüğünü fark ettim ve de o andan itibaren benim için ölüm yoktu.’
Savaşın Ardından…
Savaştan sonra ülkesine dönen yazar, bir yıl kadar sakatlığından dolayı ordunun verdiği parayla yaşadı.
1921 yılında, Toronto Daily Star gazetesinde iş buldu ve Paris’e taşındı.
Burada F. Scott Fitzgerald, James Joyce ve Ezra Pound gibi dünya edebiyatının önemli isimleriyle tanıştı.
1922’de çalıştığı gazete tarafından savaş muhabiri olarak İstanbul’a gönderilen Hemingway, bir ay kadar Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde savaşı gözlemledi.
‘Uğruna savaştığımız her şey gibi seviyorum seni. Seni özgürlüğü, haysiyeti, bütün insanların çalışma ve aç kalmama haklarını sevdiğim gibi seviyorum. Seni savunduğumuz Madrid’i sevdiğim gibi seviyorum ve ölen bütün yoldaşlarımı sevdiğim gibi.’
1923 yılında, eşinin hamileliği sebebiyle ABD’ye giden Hemingway ve ailesi, 1924’de Paris’e döndü.
ABD’de bulunduğu sürede Hemingway’in ilk kitabı Üç Öykü ve On Şiir yayımlandı.
‘Tüm iyi kitaplar birbirlerine benzerler: Hayatın kendisinden daha gerçek görünürler.’
Hemingway, 1925 ile 1929 yılları arasında yazdığı eserlerle dünyanın en tanınan ve Amerikan edebiyatının en önemli yazarlarından biri oldu.
1925 yılında, seçme öykülerinden oluşan Zamanımız ve 1926’da ilk romanı olan Güneş de Doğar kitapları yayımlandı.
Kısa öykünün üstadı olarak anılmasını sağlayan Kadınsız Erkekler ise 1927 yılında okuyucuyla buluşmuştu.
1929 yılında ise, bugün hala en çok okunan eserlerden biri olan Silahlara Veda romanı yayımlandı.
‘Kırıldığımız yerlerde daha güçlüyüzdür.’
1928 yılında, eşinin hamileliği sebebiyle ABD’ye giden Hemingway, bu tarihten sonra bir süre ABD’de yaşamaya devam etti.
Bu süreçte ikinci evliliği süren ve bu evlilikten iki çocuğu doğan Hemingway, 1931 yılında intihar eden babasını kaybetti.
Boğa güreşi hayranı olan yazar, aynı yıl Öğleden Sonra Ölüm isimli kitabını yayımladı.
1933 yılında, eşiyle safari turuna katılan Ernest Hemingway, 1935 yılında Afrika deneyimini Afrika’nın Yeşil Tepeleri isimli kitabında anlattı.
‘Kaybedecek bir şeyiniz olmadığında hayatı idare etmek o kadar da zor değil.’
Savaşların İçinde Bir Gazeteci-Yazar
İspanya İç Savaşı sırasında Kuzey Amerika Gazeteler Birliği adına savaş muhabiri olarak İspanya’ya giden Hemingway’e bu yolculukta gazeteci Martha Gellhorn eşlik etti.
1939’da Gellhorn’la birlikte Havana’ya yerleşen Hemingway, eşinden ayrıldıktan sonra üçüncü evliliğini Gellhorn ile yaptı.
Havana’da en başarılı eserlerinden biri olan Çanlar Kimin için Çalıyor’u kaleme alan yazar, 1941 yılında Pulitzer Ödülü’ne aday gösterildi.
Collier dergisi için Çin-Japon Savaşı’nı izleyen eşiyle Çin’e giden Hemingway, ABD’nin II. Dünya Savaşı’na girmesinden kısa süre önce Küba’ya döndü.
Hemingway ve Gellhorn, 1944 yılında savaş muhabiri olarak Avrupa’ya gitti.
25 Ağustos 1944 günü, Almanların teslim olmasının ardından Hemingway Amerikan güçleriyle birlikte Paris’e gitti.
Cenevre Sözleşmesi’ni çiğneyen Hemingway, savaşta aktif olarak yer almıştı. Bu sebeple askeri mahkemede yargılandı.
1947 yılında ise, Küba’daki Amerikan büyükelçiliğinde düzenlenen bir törenle savaştaki cesaretinden ötürü madalya aldı.
‘Mutluluk, sağlık ve kötü hafızadan başka bir şey değildir.’
1945 yılında Gellhorn’dan boşanan Hemingway, dördüncü ve son evliliğini Time gazetesi muhabiri Mary Welsh ile yaptı.
1953 yılında, en başarılı eserlerinden biri olan Yaşlı Adam ve Deniz isimli kitabıyla Pulitzer Ödülü alan Hemingway, aynı eserle 1954 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandı.
Küba’da evlenen çift yaşamını 1959 yılına kadar Küba’da sürdürdü.
Küba Devrimi’nin ardından ülkeye gidip gelmeye devam eden Hemingway, hükümetin Amerikan mülklerini devletleştirme kararının ardından ölümüne kadar Idoha’da yaşadı.
‘Her zaman olmaması gereken ama olan bir şey vardır.’
Ölümü
Psikolojisi giderek bozulan ve depresyona giren Ernest Hemingway, eşi tarafından evinin mutfağında elinde tüfekle bulununca hastaneye kaldırıldı.
Elektroşok tedavisinin ardından taburcu olan yazar, iki gün sonra, 2 Temmuz 1961 günü, evinde, favori av tüfeğiyle kendini vurarak yaşamına son verdi.
İntihar mı ettiği, yoksa kazayla mı kendisini vurduğu en başlarda bilinmese de 5 yıl sonra eşi, ölüm nedeninin intihar olduğunu açıkladı.
Her şeyden çok sonbaharı sevdi…
kavakların sarı yaprakları, alabalıklı derelerde yüzen yapraklar ve tepelerin üzerinde yüksek mavi rüzgarsız gökyüzü…
Artık sonsuza kadar bunların bir parçası.Hemingway’in mezar taşında yazan sözler
