Ailesi ve Çocukluğu
Tam ismiyle Mehmet Barış Manço, avukat İsmail Hakkı Manço ile Klasik Türk Sanat Müziği eğitmeni, sanatçısı ve yazar Rikkat Uyanık’ın ikinci çocuğu olarak 2 Ocak 1943 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi.
Abisi Savaş’ın yanı sıra Oktay ve İnci isimlerinde iki küçük kardeşi daha vardı. Anne ve babasının boşanmasının ardından babasıyla yaşamaya başlayan Barış Manço, Türkiye’de ‘Barış’ ismine sahip ilk kişidir.
Eğitimi
Sırasıyla Kadıköy Gazi Mustafa Kemal İlkokulu’nda, Ankara Maarif Koleji’nde ve yeniden Kadıköy Gazi Mustafa Kemal İlkokulu’nda ilk öğrenimini tamamlayan Manço, Galatasaray Lisesi’nde ve ardından Şişli Terakki Lisesi’nde öğrenim görmüştür.
Yüksek öğrenimini ise, Belçika’da bulunan Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde Resim-Grafik-İç Mimari alanında, birincilikle tamamlamıştır.
Müzik Kariyerinin Başlangıcı
Barış Manço’nun müzik kariyeri, henüz lise yıllarında başlamıştır. “Kafadarlar” ve “Harmoniler” gibi gruplarla müziğe ilk adımını atan Manço, 1960’lı yılların başında Harmoniler ile 3 tane 45’lik yayınlamıştır.
Lise öğreniminin ardından Belçika’ya giden Manço, burada müzik hayatına devam etmiş ve 1964’te Jacques Danjean Orkestrası ile beraber çalışmaya başlamıştır. Bu dönemde iki Fransızca plak yayınlamış, Paris’te Fransızca ve İngilizce şarkılarını söylediği bir konser vermiştir. Konserin başarısının ardından Golden Rollers isimli grupla bir konser daha vermiş, daha sonra The Folk 4 isimli grubuyla bir festivalde Türk müziğinin örneklerini seslendirmiştir.
1966’da Les Mistigris isimli Belçikalı bir gruba katılmış, bu grupla birlikte Avrupa’nın birçok yerinde konser vermiş ve plaklar piyasaya sürmüştür. Ancak bir süre sonra vize problemleri gibi yasal sorunlar sebebiyle grupla yolları ayrılmıştır.
Manço’nun Les Mistigris ile yaptığı parçalar, Türkiye’nin ilk saykodelik rock şarkıları olma özelliği taşımaktadır.
Kaygısızlar
Türkiye’ye dönen Manço, ilk gerçek çıkışını 1960’ların sonlarında katıldığı; Mazhar Alanson, Fuat Güner, Ali Serdar ve Mithat Danışan’dan oluşan “Kaygısızlar” grubuyla yapmıştır.
Bu dönem, Türk rock müziğinin başlangıç noktalarından biri olarak kabul edilmektedir. Kaygısızlar, kendilerine özgü bir stille Batı ezgilerini Doğu motifleriyle bir araya getirmenin yanı sıra giderek yükselmekte olan saykodelik müzik akımından da etkilenmiştir.
Kaygısızlar’ın Ağlama Değmez Hayat isimli 45’liği 1969 yılında 50.000’in üzerinde satış yapmış ve Manço’ya ilk altın plağını kazandırmıştır.
Manço ve Kaygısızlar 1969 yılının sonunda yollarını ayırmıştır.
Kısaca 70’li Yıllar
- Barış Manço, 70’li yıllardan itibaren Moğollar ve Kurtalan Ekspres başta olmak üzere birçok başarılı grup ve sanatçıyla, çok sayıda başarılı şarkıya imza atmış ve Türkiye’nin dört bir yanında konserler vermiştir.
- 70’li yıllarda saykodelik rock’tan uzaklaşıp önce Anadolu pop ağırlıklı şarkılar kaydetmiş ve bu dönemde seçtiği enstrümanlarla kendi özgün stilini oluşturmaya başlamıştır.
- Dağlar Dağlar plağı ile Platin Plak Ödülü’nü kazanan Manço, 19 ayı aşkın süren askerlik görevini tamamladıktan sonra müzik hayatına devam etmiş ve ilk video klibini Kurtalan Ekspres üyeleriyle birlikte Hey Koca Topçu parçasına çekmiştir.
- Bu dönemde kariyerinin tek sinema filmi olan Baba Bizi Eversene isimli filmde hem oynamış hem de filmin müziklerini yapmıştır.
80’li Yıllardaki Önemli Gelişmeler
- 1980 yılında Manço, ilk kez başka bir sanatçıya beste verdi: Hal Hal, Nazan Şoray. Şarkı Şoray’a Altın Plak kazandırdı.
- Bulgaristan Altın Orfe Müzik Festivali’nde Bulgar Şarkılarını En İyi Yorumlayan Şarkıcı dalında birinci oldu.
- Sanat yaşamının 20. yılı için ’20. Sanat yılı Disko Manço’ albümünü yayınladı.
- Sözüm Meclisten Dışarı isimli albümüyle hem Türkiye’de hem de Avrupa ve Amerika’da popülaritesini artırdı. Bu dönemde verdiği konserlerle büyük başarıya ulaştı.
- 80’li yılların ikinci yarısında yaptığı albümlerin yanı sıra şarkılarına çektiği video kliplerle de birçok sanatçıya ilham veren Manço, Türkiye’de müzik videolarının öncüsü kabul edilmektedir.
‘7’den 77’ye’ ve Japonya
Yıllarca tasarladığı ve TRT yönetiminden bir türlü olumlu yanıt alamadığı TV programını, 1988 yılında Barış Manço ile 7’den 77’ye ismiyle TRT 1 televizyonunda hayat geçirdi. 1998 yılına kadar devam eden program, içerdiği farklı bölümlerle her yaş kesimine hitap etmesinin yanı sıra Türkiye’de büyük bir başarıya imza atmış oldu.
1990 yılında Türk-Japon Dostluğu etkinlikleri kapsamında Japonya’ya giden Manço, burada bir konser verdi. 1991 yılında ülkeye yeniden gitti ve Tokyo Soka Üniversitesi’nde bir konser daha verdi. 1995 yılında Japonya’dan konser teklifi gelmesi üzerine aynı yıl Japonya’da bir turneye çıktı ve 96’da Live in Japan isimli albümünü piyasaya sürdü. Japonya’daki tanınırlığı ve konserlerindeki başarının ardından ülkede ‘Barış Baba’ ismiyle anılmaya başladı.
Ölümü
Besteci, söz yazarı, şarkıcı, aranjör, televizyon programı yapımcısı ve sunucusu, köşe yazarı ve kültür elçisi olan Barış Manço, 1 Şubat 1999 tarihinde geçirdiği kalp krizi sonucunda hayatını kaybetmiştir.
200’ün üzerinde şarkıya imza atan Manço, yaşamı boyunca hem müziğiyle hem de kişiliğiyle milyonlarca insanın kalbine dokunmuştur.
Barış Manço Evleri
Manço’nun Kadıköy Moda’da bulunan evinde kişisel eşyaları sergilenmektedir. Ayrıca Belçika Liége’de bulunan evi, bir hayranı tarafından satın almış ve Liége Barış Evi ismiyle ziyaretçilere açılmıştır.
Daha fazlası…
- Türkçe’nin yanı sıra Fransızca, İngilizce, Flemenkçe ve Japonca gibi birçok dili akıcı şekilde konuşabilen Manço, dünyanın dört bir yanından hayranlar kazanmış ve şarkıları Arapçadan Bulgarcaya, Almancadan Fransızcaya, İbraniceden Yunancaya birçok dilde yorumlanmıştır.
- 1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.
- Şarkı sözlerinin yanı sıra çocuk masalları da yazan Manço’nun “Barış Manço Çocuk Edebiyatı” olarak yayımlanmış bir kitabı bulunmaktadır.
- Kendine özgü giyim tarzıyla tanınan sanatçı, kıyafetlerinin birçoğunu kendisi tasarlamıştır.
- Geleneksel Türk motiflerinden oluşan bir yüzük koleksiyonu yapmıştır.
