Obezite Nedir?

Obezite, genel bir ifadeyle, bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranla aşırı artmasıdır.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) obeziteyi, sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi olarak tanımlamıştır.
Günümüzde, özellikle gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde, en önemli sağlık sorunlarından biri kabul edilmektedir.


Her bireyin genetik ve fizyolojik özelliklerine, yaşına, cinsiyetine, yaptığı işe ve hastalık durumuna göre günlük enerji (kalori) ihtiyacı değişmektedir. Sağlığımızı korumak için de, bu özelliklere bağlı olarak, aldığımız ve harcadığımız enerjiyi dengede tutmamız gerekmektedir.
Günlük aldığımız enerji, harcadığımız enerjinin üzerine çıkmaya başladığında vücudumuz yağ depolamaya başlamakta ve bunun sonucunda da, obeziteye neden olmaktadır.
Obezite Nasıl Anlaşılır?

Vücut kitle indeksi ölçülerek obezite saptanabilir. Vücut kitle indeksi; kişinin kilosunun (kg), boyunun karesine (m²) bölünmesiyle belirlenir.
DSÖ’nün verdiği referans aralıkları şu şekildedir:
- 18,5 ve altı: Zayıf
- 18,5-24,9: Normal Kilolu
- 25-29,9: Fazla Kilolu
- 30-34,9: I. Derece Obez
- 35-39,9: II. Derece Obez
- 40 ve üzeri: III. Derece Morbid Obez


Bir diğer yöntem ise, bel ve kalça çevresinin ölçülmesidir. Erkeklerde bel çevresinin 102, kadınlarda ise, 88 cm’den daha fazla olması risklidir.
Bu iki yöntem vücuttaki yağ oranını net bir şekilde vermez. Yukarıdaki yöntemlerin dışında, vücuttaki yağ oranını ve yağın vücudun hangi bölgesinde biriktiğini öğrenmek için bir uzmanla görüşülmelidir.

Obezite Tipleri
- Tip 1: Fazla/aşırı yemekten kaynaklanır. Tedavisi, diğer tiplere kıyasla çok daha kolaydır.
- Tip 2 (Stres Obezitesi): Tatlı yeme ataklarına sık rastlanır. Bir uzman tarafından düzenlenecek diyet ile tedavi edilebilir.
- Tip 3 (Gluten Obezitesi): Genç kadınlar ve menopoz dönemindeki kadınlarda daha sık rastlanır. Temel sebepleri sigara ve alkol kullanımı ile hareketsizliktir.
- Tip 4 (Aterojenik Metabolik Obezite): Vücuttaki yağ genellikle karın bölgesinde depolanmıştır.
- Tip 5 (Venöz Dolaşım Bozukluğu Obezitesi): Genellikle kalıtıma bağlıdır. Karın yağlanmasının yanı sıra bacaklarda kalınlaşma görülür.
- Tip 6 (Hareketsizlik Obezitesi): Daha önce hareketliyken daha sonra hareketsiz kalmak temel sebebidir.


Nelere Sebep Olabilir?
Obezite pek çok sağlık sorununa neden olabilir. Bunlardan bazıları; diyabet, hipertansiyon, kalp hastalıkları, gut, uyku apnesi, karaciğer yağlanması, bazı kanser türleri ve eklem rahatsızlıklarıdır.

Nasıl Tedavi Edilebilir?
Obezitenin tedavisinde genellikle kişiye özgü bir diyet programı ile birlikte fiziksel aktivite uygulanır. Bunlara ek olarak; davranış tedavisi veya ilaç tedavisi uygulanabilir ve son çare olarak, cerrahi çözümler denenebilir.

Obezite ile İlgili Bazı Gerçekler

Düzenli olarak restoranlarda yemek yemeyi tercih eden kişilerin obez olma riski, evde yemek yemeyi tercih edenlere kıyasla iki kat daha fazladır.

Yeterince uyumamak, bir haftadan daha kısa sürede yaklaşık 2 kg almaya sebep olabilir.


Zengin ülkelere kıyaslandığında, fakir ülkelerde daha yaygındır.