Filip Lenas
Baylan pastanelerinin kurucusu Filip Lenas, 1919 yılında Arnavutluk ile Kuzey Yunanistan arasındaki Epir bölgesinden İstanbul’a göç etmiştir.
İstanbul’a göç ettiğinde henüz 16 yaşında olan Lenas’ın tek hedefi, başarılı bir pastacı olmaktır. Bu yüzden önce, Fransızlar tarafından işletilen ve Türkiye’nin ilk çikolata imalathanelerinden biri olan Mulatier’de çalışmaya başlamıştır.
1923 yılında ise, en büyük hayalini gerçekleştirmiş ve kuzeni Yorgi Kiriçi ile birlikte Beyoğlu Deve Çıkmazı’nda Loryan ismindeki ilk pastanesini açmıştır.
Görsel Kaynağı
Beyoğlu ve Karaköy Şubeleri
Açıldıktan kısa bir süre sonra, dönemin ünlü pastaneleri arasında gösterilmeye başlanan ve bir buluşma noktasına dönüşen Loryan’ın ikinci şubesi, 1925 yılında Karaköy’de açılmıştır.
1923 yılında açılan Beyoğlu şubesi, 1928 yılında İstiklal Caddesi’nde bulunan Luvr Apartmanı’na taşınmıştır.
Karaköy şubesi, 1956 yılına kadar Karaköy Meydanı’nda bugün var olmayan binasında kalmayı sürdürmüştür. Daha sonra, 1954 yılından itibaren masaların yanı sıra yüksek barda servis yapılan ve gündüz barı olarak da kullanılan Tünel’in karşısındaki binasına taşınmıştır.
Beyoğlu şubesi, 1967 yılında Beyoğlu’nun değişen ve kötüleşen şartları dolayısıyla, Karaköy şubesi ise, 1992 yılında binanın restorasyona girmesi sebebiyle kapanmıştır.
Loryan’dan Baylan’a…
Filip Lenas’ın Loryan ismiyle açtığı pastanelerin ismi, 1934 yılında Baylan olarak değiştirilmiştir.
Görsel Kaynağı
Baylan Çikolata Fabrikası
1984 yılına kadar faaliyetini sürdüren ve kısa sürede dönemin en önemli markalarından birine dönüşen Baylan Çikolata Fabrikası, 1939 yılında Karaköy’de faaliyete başlamış, 1953 yılında Gayrettepe’deki binasına taşınmıştır.
Kadıköy Şubesi
Üçüncü şube, 1961 yılında Kadıköy’de açılmıştır.
Bu şube Lenas’ın İngiltere’de işletme öğrenimi gören küçük oğlu Mihal Lenas tarafından işletilmeye başlanmıştır.
Harry Lenas
Filip Lenas’ın büyük oğlu Harry Lenas, liseden mezun olduktan sonra Baylan’ın Beyoğlu şubesinde pastacılığı öğrenmeye başlamıştır. Daha sonra Avrupa tarzı pastacılığı ve çikolatacılığı öğrenmek için çeşitli Avrupa ülkelerinde eğitim almış, ünlü pastanelerde staj yapmış ve çalışmıştır.
Türkiye’ye ilk akademisyen pastacı unvanıyla dönen Harry Lenas, pastacılığa birçok yenilik getirmesinin yanı sıra Baylan Klasikleri arasında da yer alan ve uluslararası tatlı literatürüne giren Kup Griye’yi icat etmiştir.
Baylancılar
İstanbul’da geçen birçok eserde karşılaşabileceğimiz Baylan pastanesi, Türk edebiyat tarihinde de önemli bir yere sahiptir. Özellikle 1950 ve 60’lı yıllarda pek çok sanatçının buluşma yeri olan pastanenin en bilinen müdavimleri arasında Atilla İlhan, Oktay Akbal, Behçet Necatigil, Ferit Edgü, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Haldun Taner, Arif Damar, Cemal Süreya, Salah Birsel, Asaf Çiğiltepe, Asım Bezirci, Edip Cansever, Erdal Öz, Erol Günaydın, Metin Erksan, Orhan Kemal, Peyami Safa, Sait Faik Abasıyanık, Türkan İldeniz ve Ülkü Tamer gibi birçok isim vardır.
Buna ek olarak; sayıları neredeyse 40’a ulaşan müdavimlerin bir bölümü edebiyat tarihinde sosyal gerçekçi Balyancılar Akımı olarak geçmiştir.
Baylan’ın Altınmarka Şirketine Devri
İstanbul’un ilk pastanesi olmasa da, kurulduğu 1923 yılından itibaren aralıksız olarak varlığını koruyan ve bu özelliğiyle İstanbul’un en eski pastanesi olan Baylan’ın işletmesi, 2009 yılında Harry Lenas’ın çocuğu olmadığı için, kendisi tarafından Altınmarka’ya devredilmiştir.
Altınkılıç ailesine ait olan Altınmarka, dünyanın en büyük ikinci endüstriyel çikolata üreticisidir.
Bebek Şubesi
1992’den itibaren sadece Kadıköy şubesinde hizmet veren Baylan pastanelerinin 2010 yılında Bebek’te yeni bir şubesi açılmış ve aynı yıl Kadıköy şubesinin restorasyonu başlatılmıştır.
Baylan Klasikleri’nden Bazıları:
Kup Griye
Harry Lenas tarafından 1954 yılında icat edilen ve tarifi bugüne kadar değişmemiş olan Kup Griye; vanilyalı ve karamelli dondurma ile krem şanti, bal badem ve karamel sosuyla hazırlanmaktadır.
Adisababa
Dondurulmuş krema, çilek, vanilya ve fıstık ile hazırlanan Adisababa, özellikle sıcak yaz aylarında tercih edilmektedir.
Montebianco
Avrupa tatlı mutfağının en sevilen kış tatlılarından biri olan Montebianco, kestane püresi ve taze süt kremasından yapılmaktadır.
Not: Listemizde yer alan bilgilerin tamamı ve Baylan Klasikleri’nin görselleri Baylan’ın resmi web sitesinden alınmıştır.
