18 Eylül 2018

Zeki Müren: Gönüllerin Sevgilisi, Sanat Güneşi

Burcu Tur Yüksel Akay

~6dk

Klasik Türk Müziğinin Paşa’sı, nam-ı diğer Sanat Güneşi Zeki Müren, 1931’de doğmuştur.

Kendisi için düzenlenen tören sırasında, 24 Eylül 1996 günüyse aramızdan ayrılmıştır.

Ses sanatçısı, söz yazarı, besteci, şair ve aktör olan Müren, sanata olan katkılarından dolayı 1991’de Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.

Müren, üç yüzden fazla şarkı bestelemiş ve altı yüzün üzerinde plak ve kaset kaydı doldurmuştur. Ayrıca Zeki Müren, ülkemizde verilmeye başlanan Altın Plak Ödülü’nü kazanan ilk sanatçı olmuştur.

Müren, 1976 yılında, Royal Albert Hall Londra’da konser veren ilk Türk sanatçıdır.

Güçlü sesi, ağdalı üslubu ve şarkıları yorumlama biçimiyle gönüllerde taht kuran Müren, sahne kostümleri ve daha önce Türkiye’de benzeriyle karşılaşılmamış sahne şovlarıyla toplumsal tabuları yıkan sanatçılardan biridir.

Öğrencilik Yılları

Zarif ve eğlenceli olduğu kadar gaddar da olabildiği söylenen Müren, ilk ve ortaöğretimini ailesinin yanında, Bursa’da tamamladıktan sonra lise eğitimine İstanbul Boğaziçi Lisesi’nde devam etmiştir.

Başarılı bir öğrenci olarak İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Süsleme Bölümünde lisans öğrenimini tamamlamıştır.

Tamburi İzzet Gerçeker’den solfej ve sanat müziği usulü dersleri almıştır. Ayrıca musiki üstadı Agopos Efendi ve udi Kirkor Efendi’den de ders almıştır.

İlerleyen yıllarda, eğitim aldığı ve birlikte çalıştığı isimlere Refik Fersan, Şerif İçli ve Şükrü Tunar eklenmiştir.

1946 yılında ilk bestelerini yapan Müren’in ilk şarkısı ve akrostişi, 1949 yılında bestelediği Zehretme Bana Hayatı Cananım’dır.

Şarkı, Suzan Güven tarafından, İstanbul Radyosu’nda ‘Bursalı Zeki Müren’in acemkürdi şarkısı’ olarak anons edilmiştir.

İstanbul Radyosu Dönemi

1950 yılında, TRT İstanbul Radyosu’nun düzenlediği solist sınavında birinci olan Müren, ilk konserini 1 Ocak 1951 gününde İstanbul Radyosu’nda canlı olarak vermiştir.

Konserin ardından hem birlikte beste çalışmaları yaptığı hem de konserde saz ekibinde bulunan Şükrü Tunar, Müren’i kendi plak stüdyosuna götürmüş ve kendisine ait olan Bir Muhabbet Kuşu şarkısıyla plak doldurtmuştur.

Bu plak, İstanbul Radyosu’nun pek dinlenemediği Anadolu’da da Zeki Müren’in tanınmasını sağlamıştır.

zeki müren imzası

İlk konserin ve plak çalışmasının ardından 15 yıl boyunca düzenli olarak radyolarda şarkı seslendirmeye başlayan Müren, ilk sahne konserini 26 Mayıs 1955 günü vermiştir.

Bu konserle Müren, T podyum kullanımı ve saz ekibinin tek tip giyinmesi gibi sahne sanatına ilkleri getirmeye başlamıştır.

1955 yılından itibaren Müren, radyonun yanı sıra sahne ve plak çalışmalarını da ağırlık vererek sürdürmüştür.

Maksim Gazinosu’nda 11 yıl boyunca, Behiye Aksoy ile dönüşümlü olarak sahne alan Sanat Güneşi’nin 1965 yılında, Bıldırcın Yağmuru isimli şiir kitabı yayımlanmıştır.

1954 yılında, ilk kez Beklenen Şarkı isimli filmde rol alan Müren, şarkılarının çoğunu kendisinin bestelediği 20’ye yakın filmde oynamıştır.

Tüm bunların yanı sıra desen tasarımı ve resim yapmaya devam eden Müren’in eserleri, birçok ilde sergilenmiştir.

Hayatının her döneminde tasarımla ilgilenen sanatçı, kıyafetlerinin pek çoğunu kendisi tasarlamıştır.

2002 yılında, Bursa’da Zeki Müren Güzel Sanatlar Anadolu Lisesi’ni yaptıran sanatçının ölümünün ardından, tüm mal varlığının Türk Eğitim Vakfı ve Mehmetçik Vakfı’na bağışlandığı açıklanmıştır.

BONUS I

2012 yılında, sanatçının doğum günü olan 6 Aralık Türk Sanat Müziği Günü olarak belirlenmiştir.

BONUS II

Zeki Müren Sanat Müzesi

Müren’in son yıllarını geçirdiği, Bodrum’daki evi müzeye dönüştürülmüş ve 2000 yılında ziyarete açılmıştır.

Müzede Müren’in eşyalarının yanı sıra sahne kostümleri, tabloları ve ödülleri de sergilenmektedir.

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.