Pagoda Nedir?
Pagoda, Güneydoğu Asya ve Uzakdoğu’da oldukça yaygın olan; taştan, tuğladan ve nadiren tahtadan yapılan katmanlı Budist dini yapılarına denir. Çin’de ortaya çıkan pagodanın bir diğer adı ‘‘Hazine Kulesi’’dir.
Kullanım Amacı
Pagodaların kullanım amaçları sadece dini değildir, askeri gözetleme kulesi olarak da kullanılır. Dini amaçla kullanılan pagodalarda Buda kalıntıları ve keşiş külleri bulunmaktadır.
Efsaneye göre…
Eski bir Çin efsanesine göre; pagodaların manevi gücü, hasta insanların iyileşmesi için yaptığı meditasyon sürecinde gerçeği kavramak için ve düşmanlara görünmez hale gelme yeteneği kazanmak için kullanılmaktadır.
Pagodaların Yapısı
Pagodalar sahip oldukları sayısız renkte süsleme ve katmanlı yapılarıyla oldukça gösterişlidir. Kat sayısı 5-13 arası değişen pagodaların yuvarlak veya köşeli katları daralarak yükselmektedir. Tanrıların gök katlarını temsil eden saçaklar her katta bulunmaktadır.
Taşıyıcı Sistemi
Kulenin ortasında yerden başlayıp çatıya kadar uzanan uzun bir sütun vardır. Bu taşıyıcı sütun yeryüzünün merkezini gökyüzüne bağlayan ekseni sembolize eder. Ahşabın esnekliği yapının sismik güce karşı dayanıklı olmasına sebep olmuştur.
Yapıda kullanılan keresteler çivi kullanmadan zıvana geçme tekniği ile birleştirilmiştir. Geçme tekniği sarsıntı sırasında yapının esnemesine ve tekrar eski haline dönmesini sağlar.
Merkezde bulunan sütun, ters duran bir saat sarkacı gibi çalışır ve katların sağ sol hareketiyle dengede kalmasını sağlar. Bu da pagodaların, en büyük tehlike olan depreme karşı dayanıklı olmasına sebep olmaktadır.
En Eski Pagoda: SHWEDAGON
Myanmar’da bulunan 2500 yıllık, 99 metre yüksekliğe sahip Shwedagon Pagoda, dünyanın en eski ahşap saray pagodasıdır. Altın ve elmas gibi mücevherlerle kaplı bir Budist pagodası olan yapıda Budizm’in kutsal öğeleri bulunmaktadır.
Şehrin pek çok noktasından gözüken pagoda günümüzde yalnızca meditasyon ve ibadet alanı olarak değil pek çok toplu etkinliğe ve gösteriye de ev sahipliği yapmaktadır.
Pagodanın temelinden Bagan’a ve Tayland’a kadar uzandığı iddia edilen tüneller bulunmaktadır. Efsanelerden bazılarına göre; tünellerde durmadan dönen kılıçlar olsa da gerçekte tünellerin içerisinde ne olduğu hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır.