Nostradamus Kimdir?
16. yüzyılın en tartışmalı ve merak uyandırıcı figürlerinden biri olan ve “Les Prophéties” (Kehanetler) isimli eseriyle dünya tarihine ismini yazdıran Michel de Nostredame ya da bilinen adıyla Nostradamus; Fransız doktor, astrolog ve yazardı.
Nostradamus hakkında hala en çok merak edilen soru ise; yazdıklarının gerçekten kehanet mi, yoksa yalnızca zengin bir hayal gücünün ürünü olup olmadığı…
Hayatı
14 Aralık 1503 tarihinde Fransa’nın Provence bölgesindeki Saint-Rémy-de-Provence kasabasında doğan Nostradamus, sonradan Katolikliği kabul eden Yahudi kökenli bir aileden gelmektedir.
Erken yaşlarından itibaren matematik, klasik edebiyat ve astrolojiyle ilgilendiği bilinen ve Montpellier Üniversitesi’nde tıp eğitimi alan Nostradamus, veba salgını sırasında hastaları tedavi etmeye yönelik çabalarıyla tanınmıştır.
Geleneksel yöntemlerin yanı sıra hijyen kurallarına dikkat eden ve bitkisel ilaçlarla çok sayıda hastanın yaşamını kurtaran Nostradamus, döneminin tıp anlayışının ötesindeki yaklaşım sergilemiştir.
Tıp alanındaki başarılarıyla tanınsa da 1540’lı yıllarda farklı bir kariyer yoluna yönelen ünlü kahin, bu dönemde ‘Les Prophéties’ (Kehanetler) eserini yazmaya başlamıştır.
Yaşamının son yıllarında hem tıbbi hem de edebi çalışmalarını sürdüren Nostradamus, 1566 yılının Temmuz ayında Salon-de-Provence’taki evinde hayatını kaybetmiştir.
Les Prophéties (Kehanetler)
Nostradamus’un astroloji ve okült bilimlere olan ilgisi, kehanetlerini yazmasının temelini oluşturmuştur. 1555 yılında yayımlanan “Les Prophéties”, gelecekteki olayları dört dizelik şiirlerle (kuatrin) anlatan 942 kehanetten oluşmaktadır. Eser, kısa sürede geniş bir okur kitlesine ulaşmış, bu durum da Nostradamus’un hem hayranlarının ortaya çıkmasına hem de birçok eleştiriye maruz kalmasına sebep olmuştur.
Kehanetlerin Özellikleri
Nostradamus kehanetlerinde çoğunlukla belirsiz, simgesel ve yoruma açık bir dil kullanmıştır. Bu durum, kehanetlerin farklı çağlara ve olaylara uyarlanmasını mümkün kılmıştır.
Nostradamus’un eserleri üzerine yapılan akademik çalışmalar, kehanetlerinin büyük ölçüde kullanılan belirsiz dil sebebiyle tarihsel olaylarla tesadüfi bağlar kurulabildiğini öne sürmektedir. Bununla birlikte eserlerinde dönemin astrolojik bilgilerini ve siyasi olaylarını harmanladığı düşünülmektedir.
Nostradamus’un başarısının bir kısmının ise, okuyucularına olayları kişisel anlamda yorumlama imkânı sunmasından kaynaklandığı belirtilmektedir.
Kehanetlere Atfedilen Örnekler
Nostradamus’un en sık alıntılanan kehanetlerinden biri, Ay Krateri Teorisi veya 1969’da Ay’a inişe gönderme yaptığı ileri sürülen şu dizelerdir:
“Büyük bir kral gökten düşecek,
Yedi ay boyunca dünyanın kaderi sallanacak.”
Bir diğer popüler kehaneti ise, 11 Eylül saldırılarıyla ilişkilendirilmiştir:
“Gökyüzünde büyük bir ateş belirecek,
Yeni şehir harap olacak.”
Ancak bu örneklerde, metinlerin tam anlamıyla çevrilip yorumlanmasından çok olaylara uygun hale getirildiği eleştirisi yapılmıştır.
Kehanetlerin Süren Etkisi
Nostradamus’un kehanetleri, yayımlandığı dönemde Avrupa’da yaygın bir okült ilgi uyandırmıştır ve bu etki, modern dönemde popüler kültüre taşınarak daha da genişlemiştir. Kitapları günümüzde birçok dile çevrilmiş, filmlere, belgesellere ve edebi eserlere ilham kaynağı olmuştur.
Eleştiriler ve Destekçileri
Tarihçiler ve bilim insanları, Nostradamus’un kehanetlerini genellikle mantıklı bir çerçevede açıklamaya çalışırken, destekçileri onun mistik bir bilgiye sahip olduğuna inanmıştır. Ancak kullanılan şiirsel dilin çok anlamlı olması, kehanetlerinin bilimsel olarak test edilmesini zorlaştırmıştır.
Ayrıca Nostradamus’un yazdığı kehanetlerin, dönemin siyasi ve sosyal olaylarına eleştirel bir bakış sunduğu da iddia edilmektedir. Bazı tarihçilere göre, kehanetleri yazarken insanları yönlendirme ve düşündürme amacı gütmüştür.
Modern Yorumlar
Nostradamus’un eserlerine duyulan ilgi bugün de devam etmektedir. Özellikle küresel salgınlar, savaşlar ve ekonomik krizler gibi olaylar, Nostradamus’un kehanetlerinin yeniden gündeme gelmesine yol açmıştır. Örneğin; COVID-19 pandemisi sırasında da birçok kişi, onun eserlerinde bu durumu işaret eden dizeler bulduğunu iddia etmiştir.
Son olarak…
Nostradamus’un hayatı, yalnızca bir doktor ya da astrologun olmanın ötesinde, dönemin bilimsel, kültürel ve mistik anlayışlarının bir yansımasıdır. Bunun yanı sıra kehanetleri, hem tarihsel hem de kültürel anlamda derin bir etkiye sahip olmuştur. Eserleri, bir yandan eleştirilmiş diğer yandan hayranlıkla benimsenmiş olsa da bugün hala insanlığın bilinmeze olan merakını ve geleceği öngörme arzusunu temsil eden önemli bir kültürel miras olarak değerlendirilmektedir.
