Savaşlar, güç ve kaynakların stratejik kullanımının yanı sıra zihinsel bir süreç de gerektirir. Yapılacak her hamle, büyük bir sorumluluğu beraberinde getirir. Yeni planlar kadar daha önce uygulanmış taktikler de yenilgi riskini taşır.
Savaşın tüm parametrelerini en iyi şekilde analiz etmiş ve doğru adımları atmış askeri dehaların başarıyla uyguladığı, en etkili savaş taktikleri:
Hilal, Kurt Kapanı ya da Turan Taktiği
Ağırlıklı olarak Asya toplumları tarafından uygulanan Kurt Kapanı Taktiği, temel bir savaş stratejisi olarak karşımıza çıkıyor. Çağının ötesinde bir savaş analiziyle uygulanan taktik, özellikle hantal ordulara karşı uygulanmıştır.
Roma ordusu üzerinde etkili olan taktik; at üzerinde, hafif zırhlarla hızlı hareket etmeyi gerektiriyor. Sahte geri çekilme ve pusudan oluşan Hilal Taktiğinde, ilk karşılaşma orduların merkez kuvvetleri arasında yaşanır. Çarpışmanın ardından merkez birlikler planlı bir şekilde geri çekilirler.
Düşman, geri çekilen ordunun üzerine gider ve kanatlardaki güçler açılarak kısa sürede düşman ordusunu çevreler. Böylece düşman ordusu kapana kısılır.
Hilal Taktiği, Hannibal’dan Kanuni Sultan Süleyman’a kadar pek çok komutan tarafından kullanılmıştır.
Şok ve Terör (Shock and Ave)
Şok ve Terör Taktiği, 1996 yılında Amerikan Ulusal Güvenlik Üniversitesi öğretim görevlileri tarafından resmi ismini almıştır.
Temeli, askeri çok olan kazanır, düşüncesine ve böylelikle düşmanı korkutmaya ve paniğe sürüklemeye dayanır. Aşırı ve ani güç / teknoloji kullanımıyla düşmanın korkutulması esastır.
Şaşkınlığa uğrayan ve karşısındaki gücün büyüklüğüne inanan düşman yenilmiştir. Taktiğin uygulandığı en yakın örnekler, Körfez ve Vietnam Savaşlarıdır.
Yıldırım Harekatı (Blitzkrieg)
Yıldırım Harekatı, Şok ve Terör Taktiğiyle büyük benzerlik gösterir. Naziler tarafından kullanılmıştır.
Barış çağrısı yapılan süreçte dev bir ordu kurmuş ve düşmanın stratejik noktalarına ani ve aşırı saldırılar düzenlenmiştir. Ne yaşadığını kavrayamayan düşman ordusunun savunma hattının bozulmasıyla zafer elde edilir.
Gerilla Taktiği
Gerilla Taktiğinin temeli, ufak ve dağınık birliklere dayanır. Taktik, güçlü ve kalabalık, sistemli orduya karşı düzenlenen yıpratma savaşı olarak da tanımlanabilir.
Gerilla terimi, ilk olarak, Napolyon’un komutanlığındaki Yarımada Savaşında kullanılmıştır. Arabistanlı Lawrence ve Savaş Sanatı’nın yazarı Sun Tzu’nun etkisiyle sosyalist devrimler sırasında da kullanılmıştır.
Gerilla Taktiğinin uygulanmasında yerli halkın desteği şarttır.
Boş Kale Taktiği
Boş Kale Taktiği, 100 askeri bulunan General Zhuge Liang tarafından, yüz binlerce kişilik bir orduya karşı uygulanmıştır.
General, tüm askerlerin saklanmasını ve kale kapılarının sonuna kadar açılmasını istemiştir. Kendisi, kale kapısını göreceği bir yere oturmuş ve enstrüman çalmaya başlamıştır. Kaleye kadar gelen düşman ordusu bu görüntü karşısında bir tuzak olduğundan şüphelenerek geri çekilmiştir.
Fil Ordusu ya da Savaş Fili
Antik ve Orta Çağda rastlanan fil orduları yaygın olarak kullanılmamışlar, ancak güçlü ve önemli bir savaş birimi olarak görülmüşlerdir.
Fillerin sırtına, okçuların ve kargılı askerlerin konuşlanacağı, sandık biçiminde sığınaklar yerleştirilir. Böylece düşman askerleri fillerin üzerindeki askerlere zarar veremez. Filler yavaş ilerliyor olsa da arkadan gelen askerler için güvenli bölgeler oluştururlar.
Hannibal, fil orduları ile İspanya’dan Kuzey İtalya’ya kadar ilerlemişlerdir. Buna karşılık Timurlenk Hindistan seferinde, ateşten korktuğunu bildiği fillerin üzerine sırtına ateşli malzemeler bağladığı develeri salarak savaşı kazanmıştır.
Wolfpack ve Kör Denizaltı Taktikleri
Wolfpack ya da Kurt Sürüsü Taktiği, II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından İngilizlere uygulanmıştır. Taktiğin amacı, mümkün olduğu kadar düşman gemisini batırmaktır. Savaşın ilk yıllarında İngiltere’yi Almanlara teslim olma noktasına getiren taktikte, birbirine yakın mesafede devriye gezen denizaltılar herhangi bir konvoyla karşılaştıklarında hedefe ilerler ve onları vururlar.
Buna karşılık Almanların denizaltı üstünlüğünü kırmak için İngilizler tarafından Kör Denizaltı Taktiği geliştirilmiştir. Alman denizaltılarına gizlice yaklaşarak periskoplarını ya kırmış ya da üzerine görüşü engelleyecek malzemeler geçirmişlerdir. Böylece kör olan denizaltılar yüzeye çıkmak zorunda kalmış ve daha kolay bir şekilde vurulmuşlardır.
Part Vuruşu
Part Vuruşu Taktiği, Orta Asya göçebe toplumlarının atlı okçuları tarafından kullanılmıştır.
Taktikte, atlı okçular düşmana saldırır ve aniden geri çekilirler. Düşman, atlı okçuları takip eder. Okçular, düşmanı yormayı ve istedikleri yere çekmeyi amaçlayarak at sırtında geri döner ve ok atmaya devam ederler.
Part Vuruşunda, okçuluk kadar binicilikte de usta olmak gerekir. Partlardan İskitlere, Hunlardan Hazarlara, Göktürklerden Doğu Roma İmparatorluğuna ve Osmanlılara kadar pek çok medeniyet tarafından kullanılmıştır.
Yakıp Yıkma Taktiği
Yakıp Yıkma Taktiği, eski çağlardan beri neredeyse tüm toplumlar tarafından kullanılmıştır.
Savaşta geri çekilen taraf, düşman kuvvetlerinin kullanabileceği tüm kaynaklarını tahrip ederek kullanılmaz hale getirir. Özellikle işgal durumunda kullanılan Yakıp Yıkma Taktiğinde; tarlalar, yiyecek kaynakları, altyapı, ulaşım, iletişim ve sanayi tesisleri imha edilir.
Taktik; Anglosakson kralı Büyük Alfred tarafından Viking lideri Hastein’e karşı, Sakarya Meydan Muharebesinde Yunanlara karşı, II. Dünya Savaşında Kızıl Ordu tarafından Nazilere karşı, Yüzyıl Savaşlarında hem İngilizler hem de Fransızlar tarafından, Amerikan İç Savaşı sırasında, Vietnam Savaşında, Çin-Japon Savaşında ve Körfez Savaşında kullanılmıştır.
Pakfront Taktiği
Pakfront Taktiği, II. Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından Doğu Cephesinde Ruslara karşı geliştirilmiştir.
Rusların tanklarına karşı yeterli güce sahip olmadığını fark eden Almanlar, tek tek ya da küçük gruplar halinde kullandıkları tanksavarları, daha büyük gruplar halinde önemli, tek hedefe yönlendirerek hedefi kısa sürede imha etmeye başlamışlardır.
Taktik daha sonra Sovyetler tarafından Almanlara karşı kullanılmıştır.
BONUS I
II. Kambises Taktiği
Kesinliği tam olarak bilinmese de, Pers İmparatoru’nun Mısır seferi sırasında, ordunun ön saflarındaki tüm kalkanlara Mısırlılar için kutsal olan kedi resimleri çizdirdiği söylenir. Hikayeye göre Mısırlı askerler, bu resimlere ok atmayı reddettikleri için savaşı kaybetmişlerdir.
BONUS II
Hastein Taktiği
Genellikle köyleri ve kasabaları yağmalayan Viking akınları Roma şehrini fethetmiştir. Hastein, bir tabutun içine girer, askerleri cenaze merasimi için kasabalı, mahalleli gibi giyinir. Böylece şehre kolaylıkla girerler. Planları işe yarar, şehri istila ederler. Fakat şehir Roma değil, Luna şehridir. Böylece planları deşifre olmuştur.
Not: Savaş taktiklerini tarihsel birer olay olarak incelediğimizi belirtmek isteriz. Doğaya ve canlılara zarar veren; yaşamı, hakimiyet ve güç adına, siyasal sebeplerle karartan savaşlara tamamen karşıyız.