İnsanoğlunu diğer tüm canlılardan ayıran düşünebilme yetisi, günümüze kadar gelen süreçte birçok yeniliğe zemin hazırlamıştır. Düşünme yetisini kullanan insanoğlu, korunmak için ateşi, barınmak için mağarayı, zahmetsiz bir şekilde karnını doyurabilmek için de tarımı bulmuştur.
Temel ihtiyaçlar dışında ise, insanoğlunun sahip olduğu merak duygusu, bilimin gelişmesine ve dünyamızın daha yaşanılabilir bir hale gelmesine katkı sağlamıştır. Gelin, hepimizin aşina olduğunu ve günümüzde kullandığımız cihazların tarihsel sürecine doğru bir yolculuğa çıkalım.
Elektrik
Listenin devamındaki tüm cihazları kullanmak için gereken en temel şey aslında elektrik. Çoğu kaynakta mucit olarak Benjamin Franklin ismiyle karşılaşsak da, bu tam olarak doğru bir bilgi değil. Ama buna yanlış demekte mümkün değil. Çünkü Franklin günümüzde kullanılan elektriği bulmamış olsa da, yaptığı çalışmalarla yıldırım ve elektrik arasındaki bağlantıyı keşfederek elektriğe giden kapıyı aralamıştır.
İtalyan fizikçi Alessandro Volta, belirli kimyasal reaksiyonların elektrik üretebileceğini keşfetti ve 1800’de, sabit bir elektrik akımı üreten voltaik kazığı inşa etti. Böylece sabit elektrik yükü akışını yaratan ilk kişi oldu. Volta, aynı zamanda, pozitif yüklü ve negatif yüklü konnektörleri birbirine bağlayarak ve elektriksel bir yükü veya voltajı onlar üzerinden sürerek, ilk elektrik iletimini yarattı.
Listemizin devamında, elektriğin bize hangi devrim niteliğindeki cihazları kullanmamızı sağladığına bir bakalım:
Telefon
Telefon kelimesini duyduğumuz an, aklımıza hemen Alexander Graham Bell gelmektedir. Evet, bu noktada bir yanlışlık yok. Fakat bilmemiz gereken ufak bir detaydan bahsetmek istiyorum: Şöhret ile tanınmazlık arasındaki ince çizgi. Graham Bell ismi bizlere ne kadar çok şey ifade ediyorsa, Elisha Gray ismi de bir o kadar uzak.
İkisi de ayrı ayrı patent başvurusu yapmış olmakla birlikte, Elisha Gray’ın avukatı bir hayli acıkmış olmalı ki, öğle yemeği yemek için bir lokantaya giriyor ve bu sayede Grahamen Bell’in avukatı patent başvurusunu 2 saat daha erken yapıyor.
1876’da yayınlanan Western Union Telgraf şirketi bildirisinde, ‘Telefon ciddi anlamda iletişim aracı olamayacak kadar yetersizdir artık, dolayısıyla bizim için bir anlam ifade etmiyor’ cümlesi yer alıyordu. Ama tüm olumsuz eleştirilere rağmen 1876’da bir insan sesi teller aracılığıyla 9,5 kilometre öteden duyulabilmiştir.
Western Union şirketine burdan küçük bir not: Graham Bell’in kurduğu şirketin değeri günümüzde 5 trilyon Dolar.
Mikrodalga Fırın
Percy Spencer on sekiz yaşındayken güzel bir sabaha uyandı. Herkes, Tanrı bile batıramaz denilen geminin batışını konuşuyordu ama Percy’nin dikkatini kablosuz iletişim operatörlerinin çalışması çekmişti.
Eşyalarını topladı ve bu büyüleyici kablosuz iletişim teknolojisi hakkından her şeyi öğrenebileceği orduya katıldı. Gel zaman git zaman Percy bir gün radar ünitesinin önünde dururken cebindeki çikolatanın eridiğini fark etti. Bu ilk defa olmuyordu ama daha önce bu olayı yaşayanlar, Percy kadar araştırma meraklısı değildi. Yaşanan olayda oda sıcaklığının değişmediğini fark eden Percy radar ünitesinin önüne bir tabak mısır yerleştirdi ve mısırların patlayarak etrafa saçılmasını hayretle izledi. Daha sonra ilk elektromanyetik alan jeneratörünü kapalı bir kutu içerisine yerleştirdi ve böylece ilk mikrodalga fırın ortaya çıkmış oldu. Patent başvurusu sonrası yapılan ilk fırın 167 cm boyunda ve yaklaşık yarım ton ağırlığındaydı.
Görsel Kaynağı
Klima
Soğuk iklimlerde yaşam, ateşin bulunmasıyla kolaylaşmıştır. Peki, ya sıcak için yapılabilecek bir şey var mıydı? Zemin altından ısıtma yönetimi, ilk olarak Romalılar tarafından kullanılmış ve yine Romalılar iki bin yıl önce, su kemerleriyle taşınan soğuk suyu barınaklarının altından geçirerek yaşam alanlarını soğutmayı denemişlerdir. 1907 yılında Willis Carrier’in yaptığı patent başvurusu, 1914 yılında onaylanmıştır. Bu gelişme ile birlikte, o dönemde Amerika yaşam tarzını Doğu Kıyısı toplulukları belirlerken; Atlanta, Miami ve Los Angeles ülkenin en güçlü yaşam merkezleri haline gelmiştir.
Televizyon
Televizyonun gelişiminde birçok mucidin parmağı var desek yanılmış olmayız. İlk olarak John Logie Baird çalışan ilk örneğini 1924 yılında ortaya koymuştur. Fakat günümüzde kullandığımız ve kullanmakta olduğumuz çoğu televizyonun atası sayılan tüplü televizyon Philo Taylor Farnsworth tarafından icat edilmiştir. Televizyondaki hareketli görüntünün sağlanması, Farnsworth tarafından uygulandığı için, bizler onun ismini daha çok duymaktayız.
Yapılan araştırmalar, Türk insanının günün 5-6 saatlik dilimini televizyon başında geçirdiğini gösteriyor. Kimimiz bunu haber alma kaynağı ya da eğlenceli vakit geçirme amacı ile kullanıyor olsak da, ev içerisinde ses olması için kullananların sayısı da bir hayli fazla.
Görsel Kaynağı
Fotoğraf Makinesi
Zaman içerisinde yolculuk yapamazsın, ama bana zamanı dondurabilir misin? Evet’ Kesinlikle fotoğraf makinesi ile bunu yapabilir ve anılarımızı mühürleyebiliriz. Tarihsel süreç, fotoğraf makinesinin mucidi olarak bize Johann Zahn ismini vermekte. Fakat Leonardo da Vinci’nin karanlık bir odada ufak bir delikten gördüklerini resmetmesi, fotoğraf makinesi için atılmış en büyük adım olarak kabul edilmektedir.
Tüm uğraşlar sonucunda, ilk fotoğraf Fransız mucit Joseph Nicephore Niepce tarafından, 1814 yılında çekildi. Niepce’nin çektiği fotoğrafın yaklaşık 8 saat sonunda oluştuğunu söylesek o günden bugüne nasıl bir gelişme sağlandığını biraz anlatmış oluruz.
Tarihte çekilen ilk insan fotoğrafının sahibi ise, Fransız ressam ve kimyager Louis Jacques Mande Daguerre. Peki, ya ilk fotoğraf makinesinin fotoğrafını ne ile çektirler. Tabi ki, üretilen ikinci fotoğraf makinesi ile.
Bilgisayar
Bilgisayarın atasının hesap makinesi olduğunu bilmeyenimiz yoktur. Bunun nedeni, muhtemel gelişen insanlık tarihi içerisinde artan hesap yapma gereksinimidir. Hesap yapma işlemini hızlandırma girişimleri M.Ö 1000’li yıllara dayanıyor. Çinlilerin kullandığı abaküs, bu anlamda ilk mekanik hesaplayıcıdır.
İlk bilgisayar kabul edilen ENIAC, 1946 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde yapıldı. Tam olarak 30 ton olan bu bilgisayar, 168 metrekare gibi bir alanı kaplıyordu. Tasarım amacı ise, İkinci Dünya Savaşı sırasında Alman şifrelerini kırmaktı. Fakat bu devasa bilgisayar sık sık arızalanmaktaydı ve bu arızaların ana sebebi, içerisine giren böceklerdi. O dönemki bakımcıların işi ise, kullanılmadığı zamanlarda içerisine girerek böcekleri temizlemekti.
Internet
Günümüzde, özellikle olumsuz etkilerini aza indirgemek için detox uyguladığımız internetin kökeni, Amerika Birleşik Devletleri’ne dayanıyor. 1960 gibi erken sayılabilecek bir tarihte araştırmalarına başlanmış olsa da, 1990’larda uluslararası ağın yaygınlaşması ile birlikte hayatımıza girmiştir. Küreselleşen dünya ile birlikte, ülke sınırları fiziksel olarak önemini yitirmiş, ülkelerarası iletişim ve bilgi alışverişi zorunlu hale gelmiştir. Bilindiği üzere sağlık, turizm, eğitim, ulaşım ve iletişim gibi kullanım alanı olan internetin sosyal hayat üzerindeki etkisi, gelişen teknolojiyle birlikte geniş bir yelpazeye yayılmıştır.
Türkiye’de ilk internet bağlantısı ise, 12 Nisan 1993 tarihinde yapılmıştır.
Görüldüğü üzere, modern dünyayı şekillendiren icatlar, bir neden sonuç ilişkisi içerisinde var olur veya varlıklarını sürdürürler. Gelişime açık dünyamız, yeni bulunacak olan ya da hali hazırda kullanılan ve geliştirilerek insan yaşamını kolaylaştıracak cihazlara oldukça müsait durumdadır. Yangınlaşan ‘’Dünya Vatandaşı’’ olma fikri neticesinde, kendime ve naçizane sizlere tavsiyem; iyi bir fikriniz varsa, başkalarına bahsetmeden yapmaya başlamanız.
Başarılarımızla değil, hatalarımızla daha zeki insanlara dönüşüyoruz.
İnsanlık Tarihini Değiştiren 10 İcat listemiz de ilginizi çekebilir.
