Klasik müzikte ‘karanlık’ besteciler denilince geniş bir katalog önümüze çıksa da akla ilk olarak Rus besteciler geliyor. Örneklerine ise en fazla Orta Çağ ve Rönesans dönemlerinde rastlanıyor. Özellikle Romantik ve Geç Romantik akımı benimseyen besteciler, şiddetli ve çalkantılı melodileri kullanarak insanların düşüncede ve duyguda daha derine, daha karanlığa inmelerine ve daha ağır bir hüzün yaşamalarına yol açıyorlar.
Johan Julius Christian ‘Jean’ Sibelius (1865-1957)
Romantik ve geç romantik dönemin Fin bestecisi Jean Sibelius, klasik müzik tarihinde iz bırakan ve Fin müziğinin kurucusu kabul edilen önemli senfonik müzik bestecilerinden biridir. Eserlerinde ağırlıklı olarak Fin efsane ve masallarından özellikle de Finlerin ulusal destanı Kalevala’dan esinlenmiştir. Mahler’in antitezi olarak görülen 4. Senfonisi, Tapiola ve En Saga karanlık yapıdaki armoniyi ustalıkla kullandığını gösteren en başarılı örneklerdir.
Wilhelm Richard Wagner (1813-1883)
Müzik, şiir, görsel sanatlar ve dans gibi sanatları operada bir araya getirmeyi öngören ‘birleşik sanat eseri’ (gesamtkunstwerk) kavramını geliştirerek müzik dünyasında büyük bir etki yaratan Richard Wagner, müzik teorisyeni ve yazarı olmasının yanı sıra bir opera bestecisi ve tiyatro direktörüdür. Liszt tarafından her zaman destek gören ve Liszt’in dostlarından biri olan Wagner, çalışmalarını tanıtmak için sıklıkla yer değiştirdiği yaşamında Berlioz gibi sanatçılarla da bir araya gelmiştir.
Çok sayıda bestesinin içinde karanlık armoniyi kullandığı eserlerine Ride of The Valkyries, Der Ring des Nibelungen ve Faust örnek verilebilir.
Igor Fyodorovich Stravinsky (1882-1971)
Müzisyen, besteci, orkestra şefi ve piyanist olan Rus kökenli Igor Stravinsky, yirminci yüzyılın en etkili ve önemli bestecilerinden biri kabul ediliyor. Stravinsky’nin ilk dönem eserlerinde ders aldığı Rimsky-Korsakov’un etkisi ön plandadır. Kendini sürekli olarak geliştiren bestecinin eserlerinde cazın etkileri de görülür. Uzun süre neo-klasik akımı izleyen Stravinsky sonrasında ‘seri müzik’ tekniğiyle eser üretmeye başlamıştır.
Çok sayıda ve çeşitli türlerde eser veren Stravinsky’nin karanlık armoniyi kullandığı eserlerine örnek olarak Requiem Canticles, The Firebird ve In Three Movements verilebilir.
Modest Petroviç Mussorgsky (1839-1881)
Rus müzisyen ve besteci Mussorgsky, Dargomıjski ve Glinka’nın ardından en önemli Rus besteci kabul edilmektedir. Borodin ve Balakirev’le tanışması yaşamında büyük bir etki bırakmıştır; ancak alkolizm sorunu ve psikolojik buhranları sebebiyle pek çok bestesi yarım kalmıştır. Kopuk harmoniler ve şaşırtıcı ton geçişlerini kullandığı yarım bırakılmış eserleri, Rimski-Korsakov gibi besteci arkadaşları tarafından tamamlanmıştır. Sovyetler Birliği döneminde klasik müzikte büyük etki yaratan Mussorgsky, Shostakovich ve Prokofiev’e de ilham kaynağı olmuştur.
Night on Bald Mountain, Baba Yaga ve Pictures at an Exhibition eserlerine örnek verilebilir.
Louis Hector Berlioz (1803-1869)
Fransız müzisyen, besteci, yazar ve müzik eleştirmeni Hector Berlioz, bini aşkın müzisyen ile kurduğu orkestralar ile modern orkestraya büyük katkıda bulunmuştur. Katı ve agresif bir eleştirmen olarak tanınan Berlioz, Fantastik Senfoni eserinde programlı müzik türünün ilk örneğini gerçekleştirmiştir. Liszt, Strauss ve Shostakovich gibi çok sayıda besteciyi etkileyen Berlioz, bestelerinin yanı sıra kitaplarıyla da dikkat çekmiştir.
Requiem (Grande Messe des Morts) ve Fantastik Senfoni en ünlü eserlerindendir.
Franz Liszt (1811-1886)
Çocuk yaşlarında Antonio Salieri ve Karl Czerny gibi başarılı bestecilerden ders alan Franz Liszt, senfonik şiir tarzının yaratıcısıdır. Klasik müzik bestecisi olmasının yanı sıra müzisyen, piyanist, müzik öğretmeni ve orkestra şefi olan Liszt, on dokuzuncu yüzyıla damgasını vuran ve modern tekniklerin temellerini atan bestecilerden de biridir. Yaşamı boyunca yedi yüzün üzerinde eser veren Liszt, romantik dönemin en etkili ve başarılı sanatçılarından biri sayılmaktadır.
En önemli eserleri arasında Macar Senfonisi, Dante Senfonisi ve Faust Senfonisi yer almaktadır.
Sergei Sergeyevich Prokofiev (1891-1953)
Rus piyanist ve besteci Sergei Prokofiev, klasik müzikte kendi tarzını ortaya koymuştur. Deneysel müziğin yanı sıra film müziklerine ilgi duyan Prokofiev, film endüstrisi için çok sayıda eser yazmıştır. Farklı müzik türlerini ustalıkla icra edebilen ve yirminci yüzyılın en önemli yorumcularından biri kabul edilen Prokofiev, aynı zamanda usta bir satranç oyuncusu olarak da tanınmıştır.
Romeo ve Juliet, Savaş ve Barış ile Divermento eserlerine örnek verilebilir.
Dmitriy Dmitriyevich Shostakovich (1906-1975)
Rus besteci ve akademisyen Shostakovich, aynı zamanda Sovyetler Birliği döneminde milletvekilliği yapmıştır. Yüzyılın en önemli bestecilerinden biri sayılan Shostakovich, Birinci Senfonisiyle yalnızca ülkesinde değil; tüm dünyada ün kazanmıştır. Senfonilerin yanı sıra film müziği, caz ve şarkı gibi pek çok türde eser vermiştir. Eserlerinde Prokofiev, Mahler ve Sibelius gibi ünlü bestecilerin etkisi görülmektedir.
Önemli eserlerine Vals No.2, Beşinci ve Sekizinci Senfonileri örnek verilebilir.
Joseph-Maurice Ravel (1875-1937)
Fransız piyanist ve besteci Ravel, yirminci yüzyılın iz bırakan klasik müzik bestecileri arasında yer almaktadır. Eserlerinde karmaşık yapılar kullanan ve detaycılığı ile dikkat çeken Ravel, Doğu müziğinden, Cazdan ve Monet’in resimlerinden ilham almıştır. Genellikle geleneksel ve neo-klasik eserler üreten Ravel’in eserleri, 2008 yılında, Uluslararası Telif Hakları Hukuku’na göre birçok ülkede kamu malı haline gelmiştir.
En önemli eserlerine örnek olarak Bolero, İspanyol Rapsodisi ve film müziği olan Don Kişot verilebilir.
Gustav Mahler (1860-1911)
Geç romantizm ve modernizm arasındaki en büyük klasik müzik bestecilerinden biri kabul edilen Avusturyalı besteci Gustav Mahler, aynı zamanda döneminin önde gelen orkestra şeflerinden biridir. Eserlerinde romantizmin farklı türlerini bir araya getirmiştir. Mahler, sonuncusunu tamamlayamadığı toplam on senfoni bestelemiştir. Mahler’in müziğinde Nietzsche ve Schopenhauer gibi filozofların etkisi hissedilmektedir.
Birinci Senfonisi (Titan), Altıncı Senfonisi (Trajik) ve Yedinci Senfonisi (Gecenin Şarkısı) önemli eserlerine örnek verilebilir.
