6 Kasım 2017

Hieronymus Bosch: Gerçeküstü İnsan Kalabalıklarının Ressamı

Burcu Tur Yüksel Akay

~3dk

1495 yılından itibaren tuvallerini imzaladığı ve yaşadığı şehir s-Hertogenbosch’dan aldığı isimle Hieronymus Bosch ya da Jeroen Anthoniszoon van Aken, Rönesans’ın kuzeydeki temsilcilerinden biri kabul ediliyor.

Hollandalı ressamın ölüm tarihinden (1516) ve resmettiği oto portresinden yola çıkılarak yaklaşık 1450 yılında doğduğu düşünülüyor.

Döneminin tanınmış ressamlarından biri olan Bosch’un eserlerinin krallar ve asiller tarafından satın alındığı biliniyor. Ancak ressamın yaşamı ve yapıtlarıyla ilgili günümüze ulaşan az sayıda bilgi bulunuyor.

Ressam bir ailenin çocuğu olan Bosch’la ilgili pek çok bilgiye üyesi olduğu muhafazakar ve dindar bir grup olan Meryem Ana Birliğinden ulaşılmıştır.

Bazı kaynaklara göre, Aziz Giovanni Katedralindeki şapelin vitrayları da dahil olmak üzere Bosch’un katedralde çok sayıda eseri vardır. Fakat 1600lü yıllarda yaşanan Protestan yağmasında bu eserlerin pek çoğu zarar görmüştür.

Yapıtlarının çoğu dinsel bunalım döneminde yok edilen ve genellikle kopya ve yorumlar aracılığıyla bilinen Bosch’un, kendi imzasını taşıyan ve eski belgelerle onaylanan yaklaşık 30 eseri günümüze ulaşmıştır.

Yapıtlarında insan kalabalıklarını kullanan Bosch, ayrıntılarda gerçeğe uymakta dikkatli davranmış olsa da sürrealist yaklaşımlara sıklıkla yer vermiştir. Kullandığı imgelerin karmaşası ve iç içe oluşu eserlerinin anlaşılmasını zorlaştırmıştır.

Başta sürrealizm ve sembolizm olmak üzere pek çok sanat akımını etkileyen Bosch, aynı zamanda triptik* resmin temsilcilerinden biridir.

Bir tanesi dışında tablolarının hiçbirinde tarih olmayan Bosch, Dünyevi Zevklerin Bahçesi resmi için pürüzlü bir yüzey tercih ederek dönemin Flaman ressamlarının insan eli değmiş hissini hafifletmek amacıyla pürüzsüz yüzeye resmetme geleneğini uygulamamıştır.

Bosch’un günümüze kalan eserlerine Müsrif Çocuk, Deliliğin Tedavisi, Saman Arabası, Oburluk ve Şehvetin Alegorisi, Deliler Gemisi, Ecce Homo (İşte İnsan) ve başyapıtları arasında sayılan Dünyevi Zevklerin Bahçesi örnek verilebilir.

 

*Triptik Resim: Yan yana ve birbiriyle ilişkili üç resmin oluşturduğu tablodur. Ana temayı anlatan ortadaki resim en büyüktür. Sağ ve solda yer alan tablolar ana temayla ilişkili temaları anlatır ve genellikle ortadaki resmin yarısı büyüklüğündedir. Ortaçağ ve Rönesans’ta kilise altarları için tasarlanan triptik resimler zamanla geniş bir kullanım alanı bulmuştur.

 

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.