10 Mayıs 2019

Gizli Başarısızlık Korkusu: Aşil Sendromu

Arda Ös

~7dk

Misafir yazarımız Arda Ös, bu yazısında Aşil Sendromu olarak da isimlendirilen gizli başarısızlık korkusu ve çözümlerine değiniyor.

‘Aynı şeyleri yapıp farklı sonuçlar beklemek, deliliğin kendisidir.’

Albert Einstein

Aşil (Achil / Achiles) Sendromu

Psikoloji literatürüne, ‘sözde yetkinlik sendromu’ olarak geçmiştir. Derin kusur ve yetersizlik duygusunu örtmek için ‘son derece olgun ve mükemmel bir kişilik’ görüntüsü yaratma çabasıdır.

Sendroma neden Aşil dendiğinin kısa öyküsü ise şöyledir; ölümsüz ve yenilmez olan Achil, ona bu özelliğini kazandıran Styx Nehrine daldırılırken topuğundan tutulmuştur. Bu yüzden topuğu hariç tüm bedeni incitilmez hale gelmiştir. Achil, bu küçük sırrı saklı kaldığı sürece yenilmezdir. Bu durumu bilen Apollo, ona korunmasız bir anında ihanet eder ve Achil’i okuyla topuğundan vurarak öldürür.

aşil sendromu gizli başarısızlık korkusu
Achil (Achiles)

Aşil Sendromu nasıl ortaya çıkar?

Öğrenme olarak adlandırdığımız deneyim bir bütündür. Bilginin bütünü parçalarından daha anlamlıdır. Eğer siz, parçalara sahip olup -daha doğrusu parçaların oluşturduğu eksik bilgiye-, bütüne hakimmiş gibi davranırsanız, bu semptomun belirtileri ortaya çıkacaktır.

albert einstein
Albert Einstein

Belirtiler nelerdir?

  • Her şeyi biliyorum.
  • Benim bildiğim kesinlikle doğru.
  • Bilgilerim bana bunun böyle olması gerektiğini gösteriyor ve doğacak sonuçlar konusunda şüphelenmiyorum.
  • En doğrusu benim bildiğimdir.

Bu tür düşünce tuzakları, bu sendromu taşıdığınızı gösterir. Dolayısıyla kişi, tek varılması gereken yerin “sonuç” olduğu algısına kapılır. Süreçlerden kopar. İç dünyası her zaman dış dünya ile savaşır. Bundan daha da önemlisi “mükemmel kişi” olma algısına zarar vermemek için huzursuzluklarını gizli şekilde yaşar.

Kısaca, vitrin kurtarılır fakat dükkân perişandır.

gizli başarısızlık korkusu maske ayna

Bizde “bilmiyorum” kalktı.

Anlaşıldığı gibi Aşil Sendromu aslında bir öz sorgulama eksikliğidir. Yaptıklarınızı derinlemesine göremez, sorgulamaz; sadece yapar ve nasıl yaptığınızı umursamazsınız. Yani süreç – sonuç dengesini kantarın yönü sonuca gelecek şekilde değiştirirsiniz. Fakat, bunun yıkıcı sonuçları olacaktır.

Her şey bir yana, öğrenememekten daha büyük bir dert olduğunu düşünemeyenlerdenim.

düşünen adam rodin
The Thinker (Düşünen Adam), Rodin

Öğrenemezsiniz…

Değişim kaçınılmazdır. Eğer bu yasaya meydan okuyacak olursanız, siz “aynı” kalacağınız gibi hatalı bir varsayımınız varsa… işiniz çok zor.

Kaybedilen zaman bir kenara; enerji, olumsuzluk, kaygı yani; yelpazenin sizin lehinize çalışmayacak tüm duygu durumlarına, sırasız ve dengesiz bir şekilde kapılarak yönünüzü kaybetmeniz mümkün. Unutmayın; Aşil Sendromu sadece bir sendromdur. 

Her sendromda olduğu gibi sadece tanıyı kolaylaştırır. Bunu hayat tarzı haline getirme lüksünüz bulunmamaktadır.

Değişim… biliyorsunuz.

gizli başarısızlık korkusu satranç

Başarısızlık, en büyük öğretmendir.

Aşkı anlamlandırmak için ayrılığa -ayrı düşmeye- ihtiyaç var. Sabırsızlığı öğrenmek, sabrın değerini anlamak için de beklemeye. Hepimiz için son derece önemli olan -ve maalesef çağımızda yanlış bir şekilde değerlendirdiğimiz- başarıyı anlamlandırmak için ise başarısızlığa. Aslında kolaylıkla anlaşılabilir ki; her durum kendini tanımlarken değerini ortaya koymak için karşıtına ihtiyaç duyar.

Eğer siz bunu öğrenemiyorsanız, başarısızlığı her daim lanetlersiniz. Oysa ki başarısızlık, en büyük öğretmeninizdir.

gizli başarısızlık korkusu başarı başarısızlık

Fırsat, felaketi kahvaltıda yer bitirir, siler süpürür.

Fakat, Aşil Sendromundaki fırsat; objektif, derinlemesine ve olayların akışına yönelik anlamlı bir öz sorgulamadır. Bu fırsatı kendiniz için yaratmanın önünde ne gibi engeller var?

En doğru başlangıç bence burası.

gizli başarısızlık korkusu köpek puf

Engeller mi?

Hepimiz, iş objektif bir öz sorgulamaya geldiğinde -maalesef- derinliği bir kenara bırakma konusunda pek hevesliyiz. Kendi olumsuz yönümüzle yüzleşmektense, yaptığımız olumlu hamleleri öne çıkartmayı tercih ediyoruz. Eğer kantarın topuzu kaçmıyorsa, bunda bence bir sorun yok. Peki, ya kaçıyorsa? 

Bakılması gereken yer neresi?

gizli başarısızlık korkusu engel tel örgü

Seni eleştirmek istiyorum.

Bakılması gereken sinir ucu burası. Eleştiriye yaklaşımınız nedir? Tabi ki yerinde yapılan ve yıkıcı olmayan türünden bahsediyorum. Eleştiriye tahammül eşiğiniz yüksekse, eleştiriden yararlanma gibi bir kabiliyetiniz de varsa, şöyle demek lazım; sizin sırtınız yere gelmez. 

Eleştiriye tahammül eşiğiniz düşük ise, acilen önce kendinizi sonra da başarısızlık olarak değerlendirdiğiniz şeyleri derin bir şekilde sorgulamalısınız.

gizli başarısızlık korkusu konuşmak eleştiri

Korkulan, kaçınılmazdır.

Ecelin korkuya faydası yok. Korku o derece yaratıcı bir duygu durumudur ki, bir gecede kendini gerçekliğe dönüştürebilir. 

Ve son olarak; hayatta başarısızlık denilen bir şey var ve bu hiç korkutucu değil. Eğer ondan yararlanmayı öğrenirsek başarmak anlamlı.

Öğrenemezsek… aklımızdan hiç çıkmaması lazım: Ben sana padişah olamazsın demedim, ADAM olamazsın dedim.

Her şey çok güzel olacak.

gizli başarısızlık korkusu korku kız çocuk boğa
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Arda Ös

Arda Ös

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.