26 Kasım 2018 tarihinde aramızdan ayrılan ünlü yönetmen Bernardo Bertolucci, 1941 yılında Parma, İtalya’da doğmuştur.
İtalyan sinemasının en önemli temsilcilerinden biri olan Bertolucci, filmlerinin pek çoğunda Yeni Gerçekçilik ve Fransız Yeni Dalga akımlarını takip etmiştir.
Bertolucci’nin büyükbabası Giovanni Bertolucci sinema yapımcısı, babası Attilio Bertolucci saygın bir sanat tarihçisi, şair, antolojist ve film eleştirmeni; annesi Ninetta Giovanardi ise, öğretmendi. Ayrıca döneminin tanınmış yönetmenlerinden Pier Paolo Pasolini de babasının arkadaşıydı.
Büyüdüğü çevre, Bertolucci’nin sinemayla küçük yaşlarda tanışmasında ve sektöre girişinde büyük avantaj sağlamıştır.
Ayrıca Bertolucci’nin kardeşi Giuseppe tiyatro yönetmeni ve oyun yazarı; kuzeni Giovanni ise, film yapımcısı olarak yetişmişlerdir.
Lisans öğrenimine Roma Üniversitesi Modern Edebiyat Fakültesinde başlayan Bertolucci, öğrenimini bırakarak Pasolini’nin ilk filmi ‘Dilenci’de (Accattone, 1961) yönetmen asistanlığı görevini üstlenmiş ve böylece sinema dünyasına girmiştir.
Yalnızca sinemayla değil, sanatın diğer dallarıyla da yakından ilgilenen ünlü yönetmen, henüz 20 yaşında bir üniversite öğrencisiyken Gizemli Arayış isminde bir şiir kitabı yayımlamıştır.
Ayrıca Gizemli Arayış ile ulusal şiir ödüllerinden birini kazanmıştır.
60’lı yıllarda film çekmeye başlayan Bertolucci, ilk filmini çektiğinde henüz 22 yaşındaydı.
Tonino Cervi’nin yapımcılığını üstlendiği ve senaryosunu Pasolini’nin yazdığı Korkunç Orakçı (La Commare Secca) 1962’de seyirciyle buluşmuştur.
Bernardo Bertolucci’nin Yönettiği Yapımlar
- La Commare Secca, 1962 (Korkunç Orakçı)
- Before the Revolution, 1964 (Devrimden Önce)
- Il Canale, 1966, Kısa Belgesel
- La via del petrolio, 1967, TV Belgeseli – 3 Bölüm
- Partner, 1968
- Love and Anger, 1969
- The Conformist, 1970 (Konformist)
- The Spider’s Stratagem, 1970 (Örümceğin Stratejisi)
- La salute é malata, 1971, Kısa Belgesel
- Last Tango in Paris, 1972 (Paris’te Son Tango)
- 1900, 1976
- Luna, 1979 (Ay)
- Tragedy of a Ridiculous Man, 1981
- L’addio a Enrico Berlinguer, 1984, Belgesel
- Cartoline dalla Cina, 1985, TV Kısa Belgeseli
- The Last Emperor, 1987 (Son İmparator)
- 12 registi per 12 citta, 1989, Belgesel
- The Sheltering Sky, 1990 (Çölde Çay)
- Little Buddha, 1993 (Küçük Buda)
- Stealing Beauty, 1996 (Çalınmış Güzellik)
- Besieged, 1998 (Teslimiyet)
- Ten Minutes Older: The Cello, 2002
- The Dreamers, 2003 (Düşler, Tutkular & Suçlar)
- Me and You, 2012 (Sen ve Ben)
- Venice 70: Future Reloaded, 2013, Belgesel
Auteur yönetmenler arasında sayabileceğimiz Bertolucci, yönettiği sinema filmleri, TV filmleri ve belgesellerin neredeyse tamamının senaryosunu da yazmıştır.
Sıklıkla olumsuz eleştirilere maruz kalan ve pek çok defa ticari başarısızlığa uğrayan Bertolucci, sinema kariyeri boyunca özgün sinema dilini bozmadan yeni yapımlara imza atmayı sürdürmüştür.
Fyodor Dostyevski ve Jorge Luis Borgés gibi isimlerden etkilenen Bernardo Bertolucci, filmlerinde psikolojik temaları kullanmasının yanı sıra politik ve toplumsal konulara da yer vermiştir.
Paris’te Son Tango
Çok sayıda başarılı imza atmış olsa da Bertolucci’nin ismi her zaman Paris’te Son Tango ile anılmaya devam etmiştir.
İtalya’nın yanı sıra tüm dünyada ses getiren yapım, filmin başrol oyuncusu Maria Schneider’in rızası dışında gerçekleşen tecavüz sahnesiyle de gündeme gelmiştir.
Bertolucci, sahnenin genç aktristin haberi olmadan çekildiğini kabul etmiş olsa da hiçbir zaman Schneider’den özür dilememiştir.
İtalya’nın En İyi Yönetmen dalında Oscar Kazanan İlk Yönetmeni: Bernardo Bertolucci
50’nin üzerinde ödülün sahibi olan Bertolucci, Son İmparator filmiyle 1987 yılında, En İyi Yönetmen dalında Oscar kazanmıştır.
Bu ödül, Bertolucci’yi En İyi Yönetmen dalında Oscar alan ilk İtalyan yönetmen yapmıştır.