Adana romanları denildiğinde akla ilk gelen isim elbette Yaşar Kemal. İkincisi ise, Orhan Kemal. Biz de Adana’yı, Çukurova’yı ve insanlarını en iyi anlatan Adana romanları listemizi bu iki usta yazarı odak noktamıza alarak hazırladık.
İnce Memed, Yaşar Kemal
İlki 1955 yılında yayımlanan ve 4 kitaptan oluşan İnce Memed serisi, Yaşar Kemal’in başyapıtı olarak da değerlendiriliyor.
Çukurova köylüsünün ağalık sistemine karşı mücadelesini anlatan serinin ilki, 1956 yılında Varlık dergisinin Varlık Roman Ödülü’nü kazanmıştır.
Bulgarcadan Rusçaya, İngilizceden Fransızcaya kadar 40’tan fazla dile çevrilen eser, Hürriyet Pazar tarafından oluşturulan yüz kişilik jüri tarafından Türk Edebiyatının Gelmiş Geçmiş En İyi 100 Romanı listesinde bir numara seçilmiştir.
Kimsecik, Yaşar Kemal
Yaşar Kemal’in sırasıyla 1980, 1985 ve 1991 yıllarında yayımlanan Yağmurcuk Kuşu, Kale Kapısı ve Kanın Sesi kitaplarından oluşan Kimsecik üçlemesi, otobiyografik özellikler taşımaktadır.
Seri, I. Dünya Savaşı sırasında Van’dan Adana’ya göç etmek zorunda kalan bir ailenin göç hikayesini, Adana’da yaşadıkları zorlukları ve ilişkilerini incelikle ele alıyor.
Cemile, Orhan Kemal
1952 yılında yayımlanan Cemile, 1930’lu yıllarda geçiyor. Çukurova’da bir dokuma fabrikasında çalışan ve fabrikanın etrafındaki gecekondu mahallesinde yaşayan insanların yaşam hikayesi ile dikkat çekici bir güzelliğe sahip olan Boşnak kızı Cemile’nin hikayesini anlatıyor.
Dağın Öte Yüzü, Yaşar Kemal
Dağın Öte Yüzü, Kemal’in 1960’da yayımlanan Ortadirek, 1963’te yayımlanan Yer Demir Gök Bakır ve 1968’de yayımlanan Ölmez Otu romanlarından oluşan üçlemedir.
Seri, Yalak Köyü halkının bir yıldan biraz daha uzun süren yaşam mücadelelerini anlatmaktadır.
İlk roman, doğa-insan mücadelesine; ikinci roman, hayal kırıklığı yaşayan halkın korku ve umutlarına; üçüncü romansa, Memidik isimli kahramanın intikam alma isteğine odaklanmaktadır.
Dağın Öte Yüzü, Kemal’in dünyanın dört bir yanında yayımlanan eserleri arasında yer almaktadır.
Murtaza, Orhan Kemal
Orhan Kemal’in, Cemile ile birlikte büyük bir başarı yakaladığı Murtaza romanı da, 1952 yılında yayımlandı.
Çok defa tiyatro oyunlarına ve filmlere konu olan Murtaza, Bekçi Murtaza’nın öyküsünü kara mizahla okuyucuya aktarıyor.
1941 ile 1947 yılları arasında, Adana’da bir işçi mahallesinde geçen roman; otorite, doğru-yanlış, dürüstlük gibi kavramları da sorguluyor.
Akçasazın Ağaları, Yaşar Kemal
Kemal’in üçleme olarak tasarladığı, ancak ikilime olarak yayımlanan bir diğer roman serisi Akçasazın Ağaları, 1974’de yayımlanan Demirciler Çarşısı Cinayeti ve 1975’de yayımlanan Yusufçuk Yusuf kitaplarından oluşuyor. Serinin üçüncü kitabı olarak planlanan Anavarza ise yayımlanmamıştır.
‘O iyi insanlar, o güzel atlata bindiler, çekip gittiler. Biz, demirin tuncuna insanın piçine kaldık’ Demirciler Çarşısı Cinayeti
Teneke, Yaşar Kemal
Kemal’in 1955 yılında yayımlanan Teneke romanı, ağalık sistemine ve ağalara karşı mücadele eden Çukurova köylüsünü ve onların yanında yer alan idealist bir kaymakamı anlatıyor.
Yaşar Kemal’in İnce Memed I’in ardından yayımlanan ikinci romanı olan Teneke, Türkiye’nin yanı sıra yurtdışında da tiyatro ve operaya da uyarlanmıştır.
Eskici ve Oğulları, Orhan Kemal
Orhan Kemal’in 1962 yılında yayımlanan romanı, Adana’da yaşayan bir ailenin yoksulluktan kurtulmak için atıldığı macerayı anlatıyor.
Eskici ve Oğulları, Adana’daki ekonomik değişimi ve buna bağlı olarak zanaatkarların, tarım işçilerinin yaşamlarındaki değişimleri de gözler önüne seriyor.
Aynı zamanda roman, Türk Edebiyatında Toplumsal Gerçekçilik akımının en başarılı örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Yılanı Öldürseler, Yaşar Kemal
Film ve oyunlara konu olan Yılanı Öldürseler, aşk-töre ve şefkat temalarına odaklanan bir Yaşar Kemal romanı.
Roman temelde, eskiden Adana’ya bağlı olan Osmaniye’nin Hemite Köyü’nde geçiyor. Hemite’de yaşayan Esme’nin yaşamından bir kesit sunan Yılanı Öldürseler için Yaşar Kemal, Kozan Hapishanesinde tanıştığı bir çocuğun hikayesinden esinlendiğini ifade etmiştir.
Hanımın Çiftliği, Orhan Kemal
Televizyon yapımlarına da uyarlanan Hanımın Çiftliği; Vukuat Var, Hanımın Çiftliği ve Kaçak olmak üzere üç ciltten oluşmaktadır. Roman, diğer pek çok Orhan Kemal eserinde olduğu gibi Çukurova’yı ve orada yaşayan insanların yaşamlarını konu almaktadır.
BONUS
Bereketli Topraklar Üzerine, Orhan Kemal
1954 yılında yayımlanan Bereketli Topraklar Üzerine, para kazanmak için köyden şehre göç eden İflahsızın Yusuf, Köse Hasan ve Pehlivan Ali isimlerindeki üç arkadaşın hikayesini anlatıyor.
Roman, 1979 yılında Erden Kıral tarafından filme de uyarlanmıştır.