Sayıların gizemli dünyasında bir sayı diğerlerinin arasından ilginç bir şekilde sıyrılır. Mistik, gizemli ve batıl inançlara konu olan bu sayı 13’tür. Kimi ondan ölümüne korkar kimisine göre ise, uğurludur. İnsanların pek çok anlam yükledikleri bu sayıya ait önemli ilk bilgiye antik çağlarda rastlanır.
Mayalar
Mayalar 13 sayısını kutsal sayardı. Manevi özelliğe sahip olduğunu düşündükleri 13, doğada var olan döngüler ile gökler ve evrenin ilahi düzeniyle ilişkilendirirlerdi. Ritüellerinde, takvimlerinde ve inançlarında bu sayı sıklıkla geçerdi ve tamamlanmanın, dengelenmenin ve dönüşümün sayısı olarak bilinirdi. Bir devrin bitişi ve yenisinin başlamasının simgesiydi.
Dünyanın sonun geleceği söylentisinin tüm dünyaya yayıldığı meşhur 2012 senesi Maya takviminin 13. döneminin sonuna denk gelmekteydi. Pek çok kişinin yıkılış ve yok oluşun habercisi olarak kabul ettiği bu tarih belki de Mayalar için yeni bir devrin başlaması anlamına gelmekteydi.
Babil
Ölüm kimine göre bir başlangıç kimine göre ise bir sondur. 13 sayısının ölüm ile ilişkilendirilmesine farklı kültürlerde rastlanır. Bir Babil şiiri olan İştar’ın şarkısında on üçüncü dizede ölüm tanrısı Ereshkigal’in ismi geçer. Şiirde ölüm, yer altı dünyası ve yeniden doğum kavramları işlenir.
Tarot Kartları
On üç sayısının ölümle ilişkilendirilmesine tarot kartlarında da rastlanır. Büyük arkana serisinin on üçüncü kartı ölümdür. Destedeki en karanlık ve korkutucu karttır. Bununla birlikte görmek isteyenler için kartın arka planında doğmakta olan güneş yeni başlangıçları müjdelemektedir.
Hammurabi Kanunları
13 sayısının uğursuzluğu hakkında bilinen en eski delil, bizi 3800 yıl öncesine Mezopotamya’ya götürür. Tarihin en eski ve en iyi korunmuş Hammurabi Kanunları yazıtlarında bulunan 282 madde arasında 13. madde yoktur. Kimilerine göre bu bir tesadüf değil 13 sayısının uğursuzluğunu gösteren bilinçli bir karardır. Aynı dönemlerde bugünkü İran topraklarında yaşayan Persler ayın on üçünde kötü şanstan kaçınmak için evlerinden çıkmazlardı.
Triskaidekaphobia
13 sayısının günlük hayata olumsuz etkisi dünyada pek çok yerde çok yaygındır. Birçok otelde ve yüksek binalarda 13. kat bulunmaz. Bazı ülkelerde asansörler 13. katta durmaz. Evlerin kapılarına 13 numarası verilmez. Bu inanç bir nevi fobi olarak kabul edilir ve adına “Triskaidekaphobia” denilir.
Bu terime ilk olarak 1913 yılında İsador Coriat adlı yazarın Anormal Psikoloji adlı kitabında rastlanır. Dünyada yirmi milyondan fazla kişinin bu hastalıktan mustarip olduğu belirtilir. Amerikalıların büyük bir çoğunluğu 13 sayısından korkar. Tarihte Napoleon, Mark Twain ve Richard Wagner gibi ünlü kişiler de bu fobiye sahipti. Henry Ford ayın on üçünde çalışmazdı. Franklin Roosevelt on üç kişilik bir grupla aynı masada yemek yemezdi.
Çin, Meksika ve Germen toplumları gibi kimi kültürlerde on üç sayısı uğurlu kabul edilir. Genel anlayışın tam tersine on üç kutsal ve şans getiren bir sayı olarak görülür. İtalya’da on üç sayısı oldukça uğurlu bir rakamdır. On yedi sayısı ise, uğursuz kabul edilir. Kelt kültüründe ise, on üç mistik ve dönüştürücü bir özellik taşır. Cadılar bir araya geldiğinde ve on üç sayısını oluşturduklarında mistik dünyaya gizemli bir kapı açtıklarına inanılırdı.
Amerika Birleşik Devletleri’nde 13 sayısı büyük bir korku timsali olsa da ülkenin kaderinde bu sayının ayrı bir yeri bulunmaktadır. Ülke 13 koloniyle kurulmuştur. Bayraklarında bulunan 13 çizgi bu kolonileri temsil etmektedir. On üç sayısının okült konularda bir anlam taşıdığı da iddialar arasındadır. Amerikan dolarının üzerinde yer alan pek çok okült sembolde bunlar görülebilir. Piramitte on üç basamak, onun üzerindeki yazıdaki on üç harf, on üç yıldız, on üç ok, on üç yaprak… Bu sembollerdeki on üç sayısının anlamı örtülüdür ve tesadüf olamayacak kadar çok kullanıldığı sorusu gizemini korumaktadır.
Paraskevidekatriaphobia
Ayın on üçüncü günü cuma gününe denk gelirse ekstra uğursuz sayılır. Havva ile Âdem bir cuma günü elma yedikleri için cennetten kovulur. İsa bir cuma günü çarmıha gerilir. Nuh zamanındaki büyük sel bir cuma günü gerçekleşir. Bu korkuya atfedilen bir kavram da beraberinde oluşmuştur: “Paraskevidekatriaphobia”
İslam Dünyası
İslam dünyasında da genel kabulün aksine 13 sayısına ve cuma gününe ayrı bir önem atfedilir. Önem taşıyan bazı tarihlerin nümerolojik açılımında on üç sayısına ulaşılır ve bu durum büyük önem taşır. Hazreti Muhammed’in doğum tarihi olan 571 yılının toplamı buna en önemli örneklerden birsidir. İstanbul’un fethediliş tarihi olan 1453 de yine önemli bir örnektir.
Kapak Fotoğrafı: Image by Albrecht Fietz from Pixabay
