Viski kelimesi, İskoçya ve İrlanda lehçelerinde ‘yaşam suyu’ anlamındaki ‘uisge beatha’dan geliyor.
Tarihi kayıtlara göre, viski ismine ilk defa 1494 yılında papaz olan John Corr’un defterinde rastlanıyor.
Viski arpa, buğday, çavdar, mısır ve bunlara benzer tahılların damıtılması ve meşe fıçılarda bekletilmesiyle olgunlaştırılıyor.
Sek olarak, sulu, buzlu ya da başka sıcak ve soğuk içeceklerle karıştırılarak tüketildiği gibi alkollü kokteyllerde de kullanılabiliyor.
Genellikle viskiler İskoç (Scotch), İrlanda (Irish) ve Amerikan ya da Bourbon olmak üzere üçe ayrılır. Bu ülkeler dışında Galler, İngiltere, Almanya, Kanada, Avustralya, Japonya, Hindistan, Finlandiya, Fransa, Güney Afrika ve Yeni Zelanda’da da üretilir. Türkiye’de de 1963 yılında Ankara Viskisi üretilmeye başlanmış olsa da Tekel’in özelleştirilmesinin ardından üretimi durmuştur.
Viskiler şişede değil, fıçıda yıllanırlar. Yani şişelenen bir viskiyi bekletmek viskinin yıllanmasını sağlamaz. Şişede yıllanmadığı için de yatay olarak saklanmasına gerek yoktur.
Viski; arpa, mısır, çavdar gibi tahıllar ile su ve mayadan üretilir. Üretiminde bunlar dışında ek bir malzeme kullanılmaz; ama renk verici olarak karamel eklenebilir.
Bourbon, bir kez damıtılarak üretilir ve üretiminde ağırlıklı olarak mısır kullanılır.
Scotch, iki kez damıtılarak üretilir ve üretiminde arpa kullanılır.
Irish, üç kez damıtılır ve genellikle arpadan üretilir.
Scotch
Bir viskiye Scotch denebilmesi için, İskoçya’da bir damıtım evinde üretilmesi, üretiminde maltlanmış arpa kullanılması, imbikten çıktıktan sonra İskoçya sınırları içinde en fazla 700 litrelik bir meşe fıçıda en az üç yıl dinlendirilmesi ve %40-%94.8 arasında alkol oranına sahip olması gerekir.
İskoç viskileri tamamı arpa maltından üretilen ve en az 8 yıl dinlendirilen malt; buğday, çavdar ya da mısırdan üretilen tahıl ve %51’i malt viski olan çeşitli malt ve tahıl viskilerin karıştırılmasıyla elde edilen harman (blended) viski olarak üçe ayrılır.
Bourbon & Tennessee
Bourbon denebilmesi içinse ABD’de üretilmesi, meşe fıçılarda bekletilmesi, en az %40 alkol oranına sahip olması ve üretiminde en az %51 mısır kullanılması gerekir.
Bir Tennessee viskisi olan Jack Daniel’s, bourbon viskilerden damıtılma işleminin ardından kömürden süzülerek üretilmesiyle ayrılır.
