20 Ocak 2021

10 Maddede Brooklyn Köprüsü: Asma Köprü İnşasında Devrim Yaratan Yapı

Burcu Tur Yüksel Akay

~6dk

Brooklyn Köprüsü Hakkında

New York‘un en ikonik yapılarından biri olan Brooklyn Köprüsü, 1870 ile 1883 yılları arasında, East River’ın (Doğu Nehri) iki yakasını birbirine bağlamak amacıyla inşa edildi.

24 Mayıs 1883 tarihinde hizmete açılan köprünün tasarımcısı, tel kablonun mucidi olan mühendis John Augustus Roebling’di.

Brooklyn Köprüsü, tamamlandığı 1883 yılında, dünyanın en geniş asma köprüsü olmasının yanı sıra köprünün kuleleri, birkaç yıl boyunca, ABD’nin en yüksek yapıları olma unvanını taşıdı.

Brooklyn Köprüsü

John Augustus Roebling

Roebling, o yıllarda dünyanın en büyük kablo üreticisi olan bir şirketin sahibi ve mühendisti.

Köprünün tasarımına 1865 yılında çalışmaya başlayan Roebling, köprü inşaatı projesini aldı. Ancak 1869 yılında geçirdiği bir kaza sonucunda öldü. Roebling’in ölümünün ardından köprünün başmühendisi, oğlu Washington Roebling oldu.

Brooklyn Köprüsü’nün İnşa Edilme Sebebi

On dokuzuncu yüzyıla kadar birbirinden ayrı iki şehir olarak düşünülen ve iki yaka arasında yalnızca güvensiz feribot seferleri yapılabilen Manhattan ile Brooklyn arasına bir köprü kurmak, yüzyılın başından itibaren pek çok politikacının hedefiydi.

İnşa edilecek köprü, hem ulaşımı kolaylaştıracak hem New York’un şehirleşme sorunlarını hafifletecek hem de Brooklyn’in daha değerli bir bölge haline gelmesine yardımcı olacaktı. Ancak nehrin gel-gitli yapısı; ahşap köprü, zincirli asma köprü veya yeraltı tüneli gibi fikirlerin hayata geçmesini engelliyordu.

Brooklyn Köprüsü

Köprünün İnşa Süreci

John A. Roebling, iki Gotik kule arasına asılmış; yatay bir şekilde değil, nehrin ortasına ilerledikçe yukarı doğru kıvrılan bir asma köprü tasarladı. Bu köprü, nehrin trafiğini engellemeyecek kadar uzun ve yüksek olacaktı.

Brooklyn Köprüsü

John A. Roebling’in, köprünün yerini tespit çalışmaları sırasında bir feribotun ayağını ezmesi sonucunda tetanosa yakalanarak 2 hafta içinde hayatını kaybetmesi üzerine, yerine başmühendis olarak oğlu Washington atandı.

Ancak Washington Roebling de, 1872 yılında, köprünün su altındaki ayaklarının yapımı için sualtında çalışırken vurgun yiyerek felç oldu ve yatalak hale geldi.

Washington Roebling’in ardından göreve, mühendis olmamasına rağmen, eşi Emily Roebling geçti. Emily Roebling, 11 yıl boyunca eşinin hem projeyi kaybetmemesini hem de takip edebilmesini sağladı.

Köprünün inşası sırasında, başmühendislerin yanı sıra 30’a yakın işçi de hayatını kaybetti.

Brooklyn Köprüsü’nün Önemli Özellikleri

Kablo teli malzemesi olarak, demir yerine çelik kullanılan ilk köprü olma özelliği taşıyan Brooklyn Köprüsü, ABD Ulusal Park Servisi tarafından Ulusal Tarihi Dönüm Noktası ve Ulusal Tarihi İnşaat Mühendisliği Dönüm Noktası kabul edilmiştir.

Brooklyn Köprüsü

Brooklyn Köprüsü, süspansiyonlu kablo tekniği ile yapılmış hibrit bir köprüdür. Bu özelliğiyle ciddi bir esneme payına sahip olan köprü, hem oluşabilecek kasırgalara karşı dayanıklı olmuş hem de bugüne kadar tehlikeli bir durum yaşanmamasını sağlamıştır.

Köprünün bir diğer özelliği de, otomobil yollarının yanı sıra bisiklet ve yaya yolları da barındırıyor olmasıdır.

Brooklyn Köprüsü

Teknik Özellikleri

  • Yükseklik (yaklaşık olarak): 84,3 m
  • Uzunluk (yaklaşık olarak): 1.825,4 m
  • Genişlik (yaklaşık olarak): 25,4 m
  • Ana ayaklar arasındaki açıklık (yaklaşık olarak): 486,3 m

BONUS

  • 24 Mayıs 1883 tarihinde halka açılan köprünün üzerinden ilk geçen, şans getirmesi için, kucağında bir horoz ile Emily Roebling olmuştur.
  • 30 Mayıs 1883’de bir kadının ayağı kaymış ve panik halinde ‘Köprü yıkılıyor!’, diye bağırmıştır. Bunun üzerine, insanlar köprünün çökeceğini düşünerek bir izdiham yaratmış ve bu olayda 12 kişi hayatını kaybetmiş, 36 kişi de ağır şekilde yaralanmıştır.
  • Bu olayın ardından, halkın köprünün sağlamlığına güvenmesi ve köprüyü kullanması için 6 ton ağırlığındaki 21 fil ile köprüye sağlamlık testi yapılmıştır.
  • 2006 yılında, işçiler tarafından, köprünün yapısal temellerinin bulunduğu bir oda içinde Soğuk Savaş döneminden kalan acil durum malzemelerinin yer aldığı bir sığınak keşfedilmiştir.
  • Köprünün kuleleri üzerinde Peregrine şahinlerinin yuvaları bulunmaktadır.
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.