Atmosfer Nedir?
Kısaca ifade etmek gerekirse, atmosfer, yerçekiminin etkisiyle dünyayı çevreleyen gaz tabakasıdır.
Dünyanın iç katmanlarından yanardağların etkisiyle ortaya çıkmış olsa da milyarlarca yıl boyunca, dış kaynaklardan da beslenerek bugünkü halini almıştır.
Atmosferi Oluşturan Gazlar
Atmosferdeki gazların %78’i azot, %21’i oksijendir. %1’lik kısmı ise karbondioksit, neon, helyum, kripton, ksenon ve hidrojen gibi diğer gazlar oluşturur.
Karbondioksit ve su buharı, miktarları sürekli değişim halinde olsa da her zaman atmosferde bulunur.
Atmosferin Katmanları
NASA’nın sunduğu bilgilere göre; atmosfer 5 ana katmandan oluşur.
Yeryüzüne yakınlıklarına göre, sırasıyla: Troposfer, stratosfer, mezosfer, termosfer ve iyonosfer (belirgin bir katman değildir) ile ekzosfer.
- Troposfer, atmosferin yeryüzüne temas eden katmanıdır. Gazların %75’ini barındırır. Meteorolojik olaylar bu katmanda gerçekleşir.
- İyonosfer, morötesi ışınların moleküler parçalar haline geldiği, radyo dalgalarını yansıtan katmandır.
- Ekzosfer, hidrojen ve helyum gibi hafif gazların bulunduğu, atmosfer ile uzay arasındaki geçiş kabul edilen katmandır. Kesin olarak bilinmemekle birlikte, üst sınırının yeryüzünden yaklaşık 10.000 km yükseklikte olduğu kabul edilir.
Atmosferin Gücü
Atmosfer, yeryüzünün aşırı ısınmasını ve soğumasını engeller. Gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkını dengeler.
Ancak havada bulunan karbondioksit miktarı arttıkça yeryüzünün sıcaklığı da artmaktadır.
Güneşten gelen zararlı ışınları süzerek direkt yeryüzüne gelmesini engeller.
Güneş ışınlarının yayılmasına yardımcı olarak gölgede kalan bölgelerin de aydınlanmasını ve dünyanın ısınmasını sağlar.
Işığı, sesi ve sıcaklığı geçirir ve iletir.
Meteorların parçalanmasını sağlayarak dünyaya çarpmalarına engel olur.
Dünya ile birlikte dönerek sürtünmeden kaynaklanacak yanmayı engeller.
Canlı yaşamını sağlayan gazları barındırır. Bunun yanı sıra yaşamımızı sürdürmemiz için gerekli dış hava basıncını yaratır.
