Yapay Uydu
Yapay uydular, insanoğlunun geliştirip Dünya’nın veya başka gezegenlerin yörüngesine yerleştirdiği uydulardır. Bu uydular genellikle yarı-bağımsız bilgisayar kontrollü sistemlerdir. 1957’de SSCB tarafından fırlatılan ilk yapay uydu olan Sputnik 1’den beri binlerce yapay uydu Dünya’dan fırlatılmıştır.
Ülkemizin Uyduları
Türkiye’nin uydu geçmişi oldukça zengin ve ilginçtir. Türkiye, ilk uydu fırlatma girişimlerine 1983 yılında başladı ve o tarihten bu yana birçok başarılı uydu projesine imza attı.
İlk Projeler
Türkiye’nin ilk uydu fırlatma girişimi, 1987 yılında İtalyan San Marco platformu üzerinden gerçekleştirildi. Ancak bu girişim başarısızlıkla sonuçlandı.
İkinci girişim ise, 1994 yılında Rusya tarafından yapıldı ve bu kez başarılı oldu. Türksat-1A isimli uydu, Rus roketiyle yörüngeye yerleştirildi ve uzun yıllar boyunca Türkiye’nin uydu iletişim ihtiyacını karşıladı.
Türksat Uydu Projeleri
1990’larda, Türkiye uydu sektörüne daha fazla yatırım yapmaya başladı ve Türksat şirketi, birçok farklı uydu projesi başlattı. Türksat-2A ve Türksat-2B isimli uydu projeleri, 2000 ve 2001 yıllarında başarıyla tamamlandı ve Türkiye’nin uydu kapasitesini artırdı.
Türksat-3A ve Türksat-4A isimli uydu projeleri ise 2008 ve 2014 yıllarında gerçekleştirildi. Bu projeler daha yüksek kapasiteli uydu iletişimi ve televizyon yayını imkanı sağladı.
Ayrıca Türksat-5A ve Türksat-5B isimli yeni projeler de devam etmektedir.
Türkiye’nin uydu geçmişi, dünya genelindeki pek çok ülkeyle kıyaslandığında henüz kısa bir süre önce başlamış olmasına rağmen hızlı bir şekilde gelişmektedir. Türkiye’nin bu alandaki yatırımlarının artmasıyla birlikte, uydu teknolojilerindeki ilerlemelerin ülkemize daha fazla katkı sağlaması beklenmektedir.
Ömrü Dolan Uydular
Çalışmayan uydular, uzayda dolaşırken diğer uydular veya uzay araçları ile çarpışma riski taşırlar ve bu çarpışmalar sonucunda uzay çöpleri oluşabilir. Bu çöpler, yörüngede yer alan diğer uydulara ve uzay araçlarına zarar verebilir.
Uyduların yörüngeden çıkarılması hem uzay çöplerinin önlenmesi hem de yörüngede yer açılması için önemlidir. Bazı ülkeler çalışmayan uyduların yörüngeden çıkarılması için özel ekipler ve teknolojiler geliştirerek bu işlemi gerçekleştirmektedirler. Uyduların yörüngeden çıkarılması işlemi, uydunun kontrol edilebilir bir şekilde çalışmaması durumunda, genellikle uzaktan kontrol edilerek gerçekleştirilir veya uydunun yörüngesi yavaş yavaş azaltılarak atmosferde yanması sağlanır.
Uydular olmasaydı hayatımızda neler olmazdı?
Hayatımızı en çok etkileyen konu, haberleşme olacaktı. Haberleşmenin yanı sıra navigasyon sistemleri, hava tahminleri ve güvenlik (örneğin; askeri alanda birçok yerin görüntüsünün alınarak nükleer tesislerin tespitinin yapılması) gibi alanlarda yaşamımızı kolaylaştıran uydular, insan yaşamını geliştirmektedir.
Dünyadan Gönderilen Toplam Uydu Sayısı
Bu soruya net bir cevap vermek mümkün olmasa da yaklaşık 9.000 uydu bulunduğu bilinmektedir.
