Son günlerde Seneca, Marcus Aurelius, Epiktetos gibi düşünürlerin sosyal medyada sıkça karşımıza çıkması ve bu düşünürlere yayınevlerinin gösterdiği ilgi sebebiyle filozoflarımızın bağlı olduğu felsefe okulunu 10 maddede inceleyelim istedim.
Hadi bakalım, neymiş bu Stoacılık?
Kurucusu Kıbrıslı Zenon (M.Ö. 334-262) olan etik ağırlıklı felsefe insanın iç huzurunu ancak doğaya uygun yaşamakla sağlayabileceğini savunmuştur. Buna göre insan evrenin bir parçasıdır ve evrensel ‘yasa’ya uygun yaşamak insanın birinci ödevidir. En uygun yaşam biçimi doğanın gereklerine uygun sürdürülen yaşamdır.
Var olan tek iyi erdemdir ve erdeme de ancak bilgi yoluyla ulaşılabilir.
Stoa felsefesine göre doğayı derinlemesine düşünmek tanrıyı düşünmektir. Bu yönüyle panteist (tümtanrıcı) görüşte bir felsefedir. Doğa tanrının tapınağıdır ve yaşam tanrının bir armağanıdır.
Ancak erdemli bir yaşam sürerek yaşam armağanının hakkını verebiliriz.
Erdemle neyi hedeflediğimi mi soruyorsun? Kendisini hedefliyorum. Onun kendisinden daha değerli başka bir şey yok.
Seneca
Stoacılık felsefesine göre mutlu yaşamak ancak doğaya uygun yaşamakla mümkün olur. Fakat doğayı lider kabul etmez, aklın doğaya değer verdiğini ve doğadan tavsiye aldığını savunur.
Dünya yurttaşlığı ülküsünü savunan felsefe milliyetçi görüşlerden oldukça uzaktır.
Stoacılık felsefeyi mantık, fizik ve ahlak olmak üzere üç ana bölüme ayırır.
Stoacılık erdemli kişiyi mutluluğu dışarıda değil de kendi içinde arayıp bulan kişi olarak tanımlamaktadır.
Kişi kendi mutluluğuna engel olan duygularına ve tutkularına egemen olduğu ve onları alt edebildiği sürece erdemlidir.
Stoa Okulu hakkında daha detaylı bilgiye Stoa Okulu: Doğayla Uyum İçinde Yaşama Sanatı yazımızdan ulaşabilirsiniz.
