22 Ocak 2025

Kamera Arkasını Anlamak: Sinemaseverler için En Sık Kullanılan Sinema Terimleri

Burcu Tur Yüksel Akay

~8dk

Teknik Sinema Terimleri

Close-Up (Yakın Plan)

Kameranın bir objeye ya da kişinin yüzüne çok yakından odaklandığı, detayların yakından gösterildiği çekim türüdür. Duyguları vurgulamak için kullanılır, duygusal yoğunluğu artırır.

Örneğin; bir karakterin gözyaşını ya da yüz ifadesini daha net göstermek.

Wide Shot (Geniş Plan)

Kamera, bir kişiyi veya sahneyi tam olarak gösterecek kadar uzak bir mesafede durur. Geniş Plan, genellikle karakterlerin çevreyle olan ilişkisini göstermek ya da mekanı tanıtmak için kullanılır.

Örneğin; Yüzüklerin Efendisi serisinin Yüzük Kardeşliği bölümünde, karakterlerin dağların tepesinde yürüdüğü sahne geniş planda çekilmiştir. Bu yöntemle Peter Jackson, karakterlerin fiziksel yolculuğunu ve onların karşı karşıya olduğu epik doğayı vurgulamıştır. Karakterler, devasa bir manzaranın içinde küçücük görünürken, hem mekanın büyüklüğü hem de yolculuğun zorluğu izleyiciye aktarılmaktadır.

Pan (Kaydırma)

Kamera sabit bir yerde dururken yatay eksende sağa ya da sola hareket ettiği çekim türüdür. Genellikle geniş bir manzarayı göstermek ya da bir sahnede farklı olaylara dikkat çekmek için tercih edilir.

Tilt (Eğme)

Kameranın yukarı veya aşağı doğru hareket ettiği çekim türüdür. Bir gökdeleni yukarıdan aşağıya ya da bir kişiyi baştan ayağa kadar göstermek için kullanılabilir.

Tracking Shot (Takip Çekimi)

Kameranın hareket ederek bir karakteri, nesneyi veya sahneyi takip ettiği çekim türüdür. Dinamik bir anlatım sağlar. Tracking Shot, karakterin hareketini ya da olayın akışını daha akıcı ve etkileyici bir şekilde sunmak için tercih edilir.

Örneğin; Goodfellas filminde kamera, Henry Hill (Ray Liotta) ve Karen’ın (Lorraine Bracco) çiftinin restoranın arka kapısından girişini, mutfaktan geçişini ve sonunda masalarına oturuşunu sürekli hareket halinde izlemiştir.

Bu sahne, karakterlerin statüsünü ve gece hayatının büyüsünü izleyiciye hissettirmek için tasarlanmıştır. Takip Çekimi, izleyiciyi doğrudan sahnenin içine çekerek olayın bir parçasıymış gibi hissetmesini sağlar.

Montage (Montaj)

Birbirinden farklı görüntülerin arka arkaya hızlı bir şekilde gösterilmesidir. Genellikle bir karakterin zaman içinde nasıl geliştiğini veya zamanın geçişini göstermek için kullanılır.

Anlatımsal Sinema Terimleri

Protagonist (Başkahraman)

Hikayenin merkezinde yer alan ve genellikle izleyicinin empati kurduğu karakterdir.

Antagonist (Karşıt Kahraman)

Başkahramanın karşısında duran ve genellikle ona zorluk çıkaran, engel olan karakterdir.

Plot (Olay Örgüsü)

Hikayede yaşanan olayların sıralanışıdır. Bir başka deyişle, hikayenin akışı ve olayların düzenidir.

Subplot (Alt Olay Örgüsü)

Ana hikayeye paralel olarak gelişen yan hikayelerdir.

Conflict (Çatışma)

Hikayeyi ilerleten ana problemdir. Bu, bir karakterin kendi içindeki çatışması ya da bir düşmanla mücadelesi olabilir.

Foreshadowing (Önceden İma Etme, Önseme)

Filmde ya da romanda okura ya da izleyiciye gelecekte olacak olaylara dair küçük ipuçları vermektir.

MacGuffin

Özellikle gerilim ve polisiye türlerinde kullanılan teknik, karakterlerin peşinden koştuğu, motivasyonunu belirleyen ve aynı zamanda izleyiciyi hikayeye bağlayan nesne, unsur, olay veya hedeftir.

Örneğin; Psycho (Sapık) filminde Marion Crane karakterinin patronundan çaldığı para, filmin MacGuffin’idir.

Red Herring (Yanıltıcı İpucu)

İzleyiciyi yanlış yönlendirmek için kullanılan tekniktir. Genellikle polisiye ve gerilim filmlerinde karşımıza çıkar. Örneğin; Red Herring tekniği ile izleyici, bir cinayet hikayesinde suçlu olmayan bir kişiden şüphelenir.

Easter Egg

Filmde gizlenmiş sürpriz detaylar, gizli mesajlar, referanslar ya da göndermelerdir. İzleyicinin dikkatini çekmek ve keşfetme zevkini arttırmak amacıyla kullanılır.

Örneğin; kendi sinematik evrenini yaratan Quentin Tarantino, Red Apple isimli kurgusal sigara markasını Pulp Fiction, Kill Bill ve Once Upon a Time in Hollywood gibi birçok filminde kullanmıştır.

Diğer Önemli Sinema Terimleri

Cameo

Yönetmenin ya da ünlü bir kişinin filmde kısa bir süre görünmesidir.

Tarantino’nun filmlerinde küçük rollerde görünmesi veya sesinin duyulması, Cameo’ya örnek gösterilebilir.

Sequel (Devam Filmi)

Bir hikayenin devamını anlatan ve genellikle bir önceki yapımdan sonra gelen filmdir. Sequel terimi, dizi, kitap ve video oyunları için de kullanılır.

Sequel, önceki eserin bıraktığı yerden hikayeyi devam ettirir ya da aynı evrendeki olaylara odaklanarak karakterlerin veya olayların gelişimini gösterir.

Prequel (Ön Hikaye)

Bir hikayenin ana yapımında (film, kitap, dizi, vb.) anlatılan olaylardan önceki dönemi konu alan eserlerdir. Genellikle orijinal hikayede bahsedilen geçmiş olayları ya da karakterlerin önceki yaşamlarını derinlemesine anlatır.

Örneğin; Star Wars: Episode I – The Phantom Menace ve The Lord of the Rings’in ön hikayesini anlatan The Hobbit Serisi.

Spin-off

Orijinal hikayeden türeyen ve genellikle yan karakterlerin hikayesini anlatan film ya da dizidir. Spin-off’ta yan karakterler, olay, grup veya belirli bir tema alınıp ayrı bir yapımda ana konu haline getirilir. Orijinal yapımın dünyasında geçer. Ancak ana hikayeyle doğrudan bağlantılı olmak zorunda değildir. Bir hikayeyi genişletmek veya popüler karakterlere daha fazla odaklanmak için yapılabilir.

Örneğin; Breaking Bad’de yer alan Saul Goodman karakterine odaklanan Better Call Saul ve Star Wars evreninden türetilen The Mandalorian.

BONUS

Box Office: Filmin gişe hasılatı.

Director’s Cut: Filmin yönetmenin tercih ettiği düzenlemelerle hazırlanmış versiyonu.

Final Cut: Stüdyonun veya yönetmenin onayladığı son düzenleme.

Kapak Fotoğrafı: Photo by Denise Jans on Unsplash

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.