Beyaz Şarap Seçimi: Üzüm Türleri
Chardonnay: Hem soğuk hem sıcak bölgelerde yetişir. Yetiştirildiği bölgeye göre farklı aromalar taşır. Soğuk bölgelerde sebzemsi, yeşil elma ve narenciye aromaları; ılıman iklimlerde ise kavun, şeftali ve yine narenciye aromalarına sahip olabilir.
Sauvignon Blanc: Genellikle soğuk iklimde yetişen, aromalı bir beyaz üzüm türüdür. Yeşil meyve ve bitkisel aromalar içerir. Genellikle yüksek asitli, orta gövdeli ve sek (dry) şaraplardır. Ilıman iklimlerde yetiştirildiğinde ağırlıklı olarak taze meyve aromaları içerirler. Yüksek kaliteli beyaz Bordeaux şaraplarının çoğu Sauvignon Blanc ve Sémillon kupajından üretilir.
Chenin Blanc: Genellikle sek (dry) ya da tatlı şaraplardır. Ağırlıklı olarak yeni dünyada yetiştirilir.
Riesling: Genellikle klasik beyaz Alman şaraplarının ve tatlı şarapların üretiminde kullanılır. Yumuşak içimli ve düşük alkollü şaraplardır. Meyvemsi ve çiçeksi bir aromaya sahiptir. Aşırı olgunlaşmadan hasat edildiğinde yeşil meyve ve narenciye aromaları ortaya çıkar.
Sémillon: Sémillon üzümlerinden sek şaraplardan çok tatlı şaraplara kadar geniş bir skalada üretim yapılabilir. Genellikle diğer üzümlerle kupaj yapılır.
Traminer: Şeker oranı yüksek, hafif pembe bir üzüm çeşididir. Asit oranı düşüktür. Kalıcı ve yoğun, gül aromasına sahiptir.
Kırmızı ve Roze Şarap Seçimi: Üzüm Türleri
Cabaret Sauvignon: Ilıman ve sıcak iklimde yetişen, en ünlü siyah üzüm türüdür. Geç olgunlaşır. Şarabı yıllanmaya uygundur. Yüksek tanenli, asitli ve yoğun aromalı şaraplardır. Daha kolay içimli şaraplar üretmek için genellikle merlot ile harmanlanır.
Merlot: Hafif aromalı, tanen oranı ve asiditesi düşük şaraplardır. Yumuşak bir içime sahip olan merlot, sıcak iklimlerde yetiştirildiğinde böğürtlen, siyah erik ve siyah kiraz gibi siyah meyve özellikleri gösterir. Dolgun gövdeli, orta/düşük asitli ve yüksek alkollüdür. Ilıman ve soğuk iklimlerde yetiştirildiğinde, genellikle, kırmızı meyve aromalarına ve bitkisel özelliklere sahip olur. Daha yüksek tanen ve asitditeye sahip olur.
Zinfadel: California’ya özgü bir üzüm türüdür. Beyaz, roze ve kırmızı şarapların üretiminde kullanılır. Ağaççileği ve böğürtlen aromasına sahiptir.
Syrah/Şiraz: Koyu renkli, dolgun gövdeli ve sert kırmızı şaraplardır. Baharatımsı bir aromaya sahiptir.
Pinot Noir: Çilek, ahududu ve böğürtlen aromalıdır. Yumuşak dokuludur. Daha az pigment içerdiği için şaraplar daha açık renklidir.
Grenache: Yüksek alkollü, karabiber aromalı şaraplardır. Taneni düşüktür. Şiraz ve Cabaret Sauvignon gibi üzümlerle harmanlanır.
Gewürztraminer: Baharat aromalıdır. Sek ve tatlı şarapların yapımında kullanılır. Yüksek alkol oranına sahiptir.
Öküzgözü: Tanen miktarı düşüktür, orta gövdeli ve yüksek asitli şaraplardır. Kiraz, vişne ve karadut aromalarına sahiptir.
Boğazkere: Taneni yüksek olduğu için buruk bir tada sahiptir. Gövdeli ve yıllandırmaya uygun şaraplardır. Kiraz, vişne, karadut ve baharat aromalarına sahiptir. Genellikle öküzgözü ile harmanlanır.
Şarap Şişesi Okuma
Şarap şişelerindeki etiketlerden marka/üretici ve ülke/bölge bilgilerinin yanı sıra şarabın üretiminde kullanılan üzüm türlerini öğrenebilirsiniz. Üzüm çeşidi etikette belirtilmese de genellikle bölgelerden tahmin edilebilir. Şarabın üretim yılı (rekolte) yılı da şarapla ilgili ön bilgi edinmenize yardımcı olacaktır. Genellikle etiketler üzerinde şarabın ideal tüketim tarihleri de belirtilir. Her şarabın yıllandırmaya uygun olmadığını ve genellikle gençken tüketilmesi gerektiğini unutmayın.
Şarap etiketinde NV (Non-Vintage) harfleri bulunuyorsa, şarap farklı yıllarda yetiştirilmiş üzümlerden elde edilmiştir.
Etiketteki Terimler
A.O.C. / A.C (Appelation D’Origine Controlee/Appelation Controlee)
Fransa’da resmi bir kalite garantisidir. Şarabın ismi, üretildiği yer, üzüm türü ve diğer özellikleri yasa ile belirlenen şaraplar için kullanılan resmi bir kategoridir.
D.O. (Denominacion de Origin)
İspanya’da ismi, üretildiği yer, üzüm türü ve diğer özellikleri yasa ile belirlenen şaraplar için kullanılan resmi bir kategoridir.
D.O.C. (Denominacion de Origin Controllata)
İtalya’da ismi, üretildiği yer, üzüm türü ve diğer özellikleri yasa ile belirlenen şaraplar için kullanılan resmi bir kategoridir.
D.O.C. (Denominaçao de Origem Controlada)
Portekiz’de en yüksek resmi şarap kategorisidir.
D.O.C.G. (Denominacion de Origin Controllata e Garantita)
İtalya’da en yüksek resmi şarap kategorisidir.
Bölge Bilgileri
Classico: İtalya’da D.O.C./ D.O.C.G. şaraplarının elde edildiği toprağın orijinal veya klasik bölgesindeki bağlara ait şaraplar için kullanılır.
Vin de Pays: Fransızcada yöre şarabı anlamına gelir. A.O.C. şaraplarından daha alt seviyedeki şaraplardır.
Grans Cru: Fransa’da şarabın kalitesini yansıtan sınıflandırmanın üst düzeyindeki örnekleri için kullanılır.
Yıllandırmaya Uygunluk
Beujolais Nouveau: O yılın hasadından elde edilen üzümlerden üretilen genç şaraplardır. Kolay içimli, az tanenli ve meyve aroması yüksek şaraplardır.
Sauternes AC: Genellikle sémillon ve sauvignon blanc üzümlerinin kupajından üretilir. Dolgun gövdeli, yüksek alkollü şaraplardır. Narenciye ve kimi zaman meşe aromalarına sahiptir. Şişede yıllandırmaya uygundur.
Şarabın Rengi
Beyaz şarapların rengi genellikle açık sarıdan açık yeşile kadar geniş bir yelpazede değişir. Turuncuya yakın renkteki beyaz şarapların şeker oranı yüksektir.
Koyu vişne rengi şaraplar genellikle genç şaraplar olurken kiremit tonları, şarabın ne kadar olgunlaştığını gösterir.
Şarap satın alırken, şarabın parlak ve canlı bir rengi olmasına dikkat etmelisiniz. Koyu, bulanık ve soluk renkler şarabın bozuk olduğunun göstergesidir.
Roze Şaraplar
Roze şarapların aroması çabuk yok olacağından üretim tarihi en yakın olan tercih edilmelidir.
Şarap Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Son olarak satın alacağınız şarap;
- Hava almamış ve sızdırmamış,
- Mantarı kurumamış,
- Yatık olarak saklanmış ve
- Uzun süre güneş ışığıyla temas etmemiş olmalıdır.
Yemek ve Şarap Uyumu
Şarap seçiminde yemeğin önemini de unutmamalısınız.
Şarap ve yemek uyumu konusunda yazımızın üçüncü bölümünden faydalanabilirsiniz.