Şüphesiz ki yeni bir dil öğrenirken işin en zor kısmı, kelime ezberlemek. Kelime öğrenmeden o dili konuşabilmek, yazabilmek, okusak veya dinlesek de anlayabilmek mümkün değildir. Dilbilgisini iyi bilip kelime konusunda eksik kaldığımızda da ilerleme kaydedemediğimizi fark ederiz. Konular ilerledikçe önümüzde bilmediğimiz bu kelimelerden koskoca bir dağ oluşmaya başlar. O dağ öyle büyür ki gözümüz iyice korkar ve “Ben bu dili öğrenemiyorum, çok zor.” demeye başlarız. Oysa dilbilgisine çalışmıştık, belli ki yapamıyorduk. Dil öğrenmek bize göre değildi ya da sadece en başta yapmamız gereken şeyi atlayıp, kelime çalışmaya özen göstermedik. Daha açık bir dille anlatacak olursam, anadilimizi öğrenirken öncelikle dilbilgisini öğrenmediğimizi hatırlatmam gerekir. İlk öğrendiğimiz kelimelerdi. Renkler, hayvanlar, sayılar, eşyalar ve daha birçok kelime… Cümleleri ise yalnızca ezberliyorduk. Biz büyüdükçe dilbilgisi de farkında olmadan bize eşlik etmeye başladı. Yani bebeklikte büyük bir azimle kelime çalışmamış olsak anadilimizi bile kullanamazdık.
Şimdi size kelime ezberlerken kullanabileceğiniz yöntemlerden bahsedeceğim. Ancak herkesin öğrenme şekli farklı olduğundan hepsinin size uymayabileceğini veya sizin için bir yöntemin diğerinden daha etkili olduğunu görebilirsiniz.
Konulara Bölün
Sözlüğü açıp A harfinden Z’ye kadar ezberlemeye çalışmak da bir yöntem olabilir. Ancak birbiri ile ilgisi olmayan kelimeleri ezberlemeye çalışmak hafızanızı zorlayacaktır. Bunun yerine kendinize bir konu seçip o konuyla ilgili kelimeleri ezberlemek daha kolay olacaktır. Ne de olsa konsepti düşününce hatırlamanız muhtemel. Örneğin, bir gün sporla ilgili kelimeleri çalışırken diğer gün mutfak aletlerini öğrenebilirsiniz.
Oyunla Öğrenin
Son yıllarda yapılan araştırmalar bireylerin yaşı kaç olursa olsun, bir bilgiyi oyun oynayarak daha kolay öğrendiğini göstermiştir. Yaptığınız işin zorunluluk olduğunu düşünmeyip, oyunu kazanmaya ve eğlenmeye odaklandığınızda çok daha kolay hatırlayabildiğinizi göreceksiniz. Küçük kartlar hazırlayıp bir yüzüne kelimeyi yazıp diğer yüzüne kendi dilinizdeki tercümesini yazabilir veya resmini çizebilirsiniz. Ardından oluşturduğunuz bu kelime kartlarıyla hafıza oyunu oynayabilir, kaç tanesini hatırlayabildiğinizi sayabilirsiniz ya da kartın tek yüzüne kelimeyi yazıp diğer karta karşılığını yazabilir veya resmini yapabilir, daha sonra yerlerini hatırlamaya çalışarak onları eşleştirebilirsiniz. Eğer iki veya daha fazla kişi iseniz söylenilen kelimenin son harfiyle yeni bir kelime söylemek gibi kelime türetmece oyunları oynayabilirsiniz. Yazım yanlışları yapıyorsanız adam asmaca oyunu da tam size göre.
Hobilerinizden Yararlanın
En sevdiğiniz şey müzik dinlemek mi, yoksa film izlemek mi? Belki de en çok spordan hoşlanıyorsunuz. Sevdiğimiz her şeyi kelime öğrenirken kullanabiliriz. Örneğin, hedef dilde şarkılar dinleyip çevirilerine göz atabilir ve kelimeleri ezberleyebilirsiniz. Bir şarkıyı pek çok kez dinleyebileceğinizden her seferinde daha fazlası aklınızda kalacaktır. Aynı şekilde, alt yazılı olarak film izleyebilir veya bu dilde bir spor gazetesi alıp sözcüklere göz atabilirsiniz. İlginizi çeken konularda öğrenmenizin daha kolay olduğunu göreceksiniz.
Metinlere Göz Atın
Hem dilbilgisini görmeniz hem kelimeleri anlamaya çalışmanız açısından hedef dilde kitap veya kısa hikayeler okumak dil öğrenimini hızlandıracaktır. Okuduğunuz bölümden sonra oradaki bilmediğiniz kelimeleri çıkararak ezberlemek ve sonrasında bir kez daha okumak onları unutmanıza engel olacaktır. Kelimeler, kitap veya konu ile çağrışım yaptığından hatırlamanız kolaylaşacaktır.
Dinleyin
Belki de işitsel öğrenensiniz ancak bunu henüz fark edemediniz. Öyleyse çalışmak istediğiniz kelimeleri bir sesli sözcük aracılığıyla birkaç kez dinleyin. Böylece hem kelimenin telaffuzunu öğreneceksiniz hem de kelimeler aklınızda kalacaktır.
Yazın
Yazmadan öğrenemeyenlerdenseniz kendinize bir defter edinin. Çalışmak istediğiniz kelimeleri üçer veya beşer kez yazın. Kendiliğinden ezberlediğinizi görebilirsiniz.
Görsel Hafızanızı Kullanın
Bir gördüğümü bir daha unutmam diyenlerdenseniz bu yöntem tam size göre. Çevrenizdeki nesnelerin üzerine küçük kağıtlarla hedef dildeki isimlerini yazabilir ve bu nesneleri her gördüğünüzde hatırlayabilirsiniz.
Cümle Kurun
Çalıştığınız kelimeler ile cümleler kurmak bu kelimelerin havada kalmasını engeller ve nerede kullanabileceğinizi görmenizi sağlar. Ayrıca cümle kurmak yazmanızı ve konuşmanızı geliştireceğinden bir taşla iki kuş vurabilirsiniz.
Yaşayarak Öğrenin
Kelimeleri soyut kavram olmaktan çıkarın. Yiyecekleri çalışırken hedef dilde yemek tarifi okuyarak o yemeği yapmayı deneyin. Doğru yapmanız gerekecektir. 🙂
Bölün
Sözlükteki tüm kelimeleri bir günde ezberleyebileceğinizi sanmayın. Dürüst olun ve kendinize çalışabileceğiniz kadar kelime seçin. Örneğin günde beş veya on kelime çalışabilirsiniz. Böylece hedefi tamamlamanız gerekecek ve kendinize çok yüklenmemiş olacaksınız. Kelime ezberlemeye vakti olmadığını söyleyenler bile günde on dakikasını ayırıp on kelime çalışabileceklerdir. Bir ayın sonunda olanlara inanamayacaksınız.