Torschlusspanik
Tam çevirisi ‘kapı kapanıyor paniği’ olan bu sözcük, bir kişinin yaşlandıkça hissettiği; zamanın hızla geçtiğini ve yaşamdaki olanakların tükenmeye başladığını hatırlatan korkuyu ifade ediyor.
Kummerspeck
Almancada kader, üzüntü yağlanması olarak da bilinen kummerspeck, moral bozukluğu gibi duygusal durumlarda aşırı yeme sonucu alınan kilolar için kullanılıyor.
Weltschmerz
Sözcük, dünya anlamına gelen ‘Welt’ ile ağrı anlamına gelen ‘Schmerz’ kelimelerinin birleşiminden meydana geliyor. İnsanın içinde olduğu dünya ile yaşamak istediği ideal dünya arasındaki uçurumdan kaynaklanan sıkıntı ve depresyonu ifade eder.
Kelimenin, Olympos’a saldırdığı için Zeus tarafından gök kubbeyi omuzlarında taşımakla cezalandırılan Atlas’ın derdine tercüman olduğunu söyleyebiliriz.
Schadenfreude
‘Schaden’ zarar, ‘Freude’ ise sevinç anlamına geliyor. Sözcük, birinin kötü duruma düşmesinden duyulan sevinci anlatıyor.
Erklärungsnot
Erklärungsnot, ‘açıklama’ ve -en ideal çeviri olarak- ‘ihtiyaç’ kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Bir konuşma sırasında, ufak bir zaman diliminde kendinizi açıklamak zorunda kaldığınızı düşünün. Soğuk soğuk terleyip de, ne diyeceğinizi bilemediğiniz o an, işte bu kelimenin tam olarak karşılığı.
Vergangenheitsbewältigung
Geçmişin üstesinden gelmede çekilen zorluk anlamına gelir. Hayatın her alanında kullanılabilse de, Doğu Almanyadaki politikacılar tarafından kullanılınca bilinirliği artmıştır.
Treppenwitz
Bu terim, Fransızcadaki “L’esprit de l’escalier” ifadesinden geliyor. Türkçeye çevrildiğinde ‘merdiven şakası’ anlamına gelen Treppenwitz’in anlatmak istediği ise; geçmişte, örneğin bir tartışma sırasında söylediğiniz ve sonradan söylememeniz gerektiğini anladığınız durumlar. Yani ‘keşke söylemeseydim’ dediğiniz şeyler ‘treppenwitz’ sözcükler oluyor.
Ohrwurm
Birebir çevirisi ‘kulak kurdu’ olan bu sözcük, gün boyu dilimize takılan, kafamızda çalan şarkıyı ifade etmek için kullanılıyor.
Sandkastenfreund
Sandkastenfreund, çocukluğunuzdan beri tanıdığınız, uzun soluklu dostunuz için kullanabileceğiniz bir sözcük. Tam çevirisi ‘kum sandığı arkadaşı’.
Fremdschämen
Son yıllarda kullanmaya başladığımız ‘Cringe’ İngilizce kelimesinin Almanca karşılığıdır. Bahsi geçen kişi, ne kadar utanç verici bir durum içinde olduğunu farkında değilken sizin bunu görerek hissettiğiniz, neredeyse korkuya varan şaşkınlık anlamına gelir. Eminim bu duyguyu çok yaşadığımız halde Türkçede bir karşılığının olmayışı size de tuhaf geliyordur.