Charlie Parker Kimdir?
20. yüzyılın en yenilikçi müzisyenlerinden olan Charlie Parker, Jazz müziğin en önemli figürlerinden biri ve Bebop tarzının öncüsüdür.
Erken Dönem Hayatı
29 Ağustos 1920 tarihinde Kansas, ABD’de doğan ve aynı eyalette büyüyen Parker, henüz 11 yaşındayken saksafon çalmaya başlamıştır.
14 yaşındayken müzik kariyerine odaklanmak için liseyi bırakmış ve 1935 ile 1939 yılları arasında bir kulüpte yerel caz ve blues gruplarıyla birlikte çalmıştır.
1939 yılında ise, New York’a taşınmış ve burada kendi stilini geliştirmeye başlamıştır.
Müzik Kariyeri
Parker’ın müzik kariyerinin başlangıcı, saksafon çalmaya başladığı ilk ana kadar götürülebilir. Ancak elbette ilk dönüm noktaları, liseyi bırakıp sahneye çıkması ve New York’a taşınmasıdır.
New York’ta Bebop tarzını geliştiren Parker, müziğe olan tutkusunun yanı sıra yenilikçi yaklaşımı ve yeteneğiyle de kısa sürede caz müziğin önemli isimlerinden biri olarak ön plana çıkmıştır.
Birçok başarılı müzik ortaklığının yanı sıra 1945 yılında kendi grubunu kuran Parker, bugün klasik haline gelmiş çok sayıda parçaya imza atmıştır.
1949 yılında Avrupa’da ilk konserini vermiştir.
Bebop
Bebop veya bop caz, melodik değil harmonik bir yapı üzerine kuruludur. Hızlı tempo ve doğaçlama (emprovizasyon) ile karakterize edilir.
Charlie ‘Bird’ Parker, Bebop hareketinin babasıdır. Hareketin ilk takipçisi ise, Parker’ın müzikal ortaklarından biri olan Dizzy ‘Diz’ Gillespie’dır.
Müzikal Stili
Parker, hızlı geçiş akorları ve değiştirilmiş akor varyantlarıyla caz müziğe devrimci ritmik ve armonik fikirler getirmiştir.
‘Bird’ Lakabı
Parker’ın ‘Bird’ lakabını almasıyla ilgili birçok söylenti olsa da bunlardan en kabul göreni Jo Jones ile ilgili olandır.
Bir söylentiye göre; Charlie Parker’ın Kansas’ta sahne aldığı dönemde bir jam session sırasında davulcu Jo Jones, onun hakkındaki düşüncesini göstermek için davulunun zillerinden birini dans pistine doğru fırlatmış. Henüz müzikal anlamda acemi olan Parker, bu olay sonrasında utanç içinde enstrümanını toplayıp sahneyi terk etmiş ve bir süre ortadan kaybolmuş.
Parker yoğun bir şekilde çalışarak tekniğini geliştirdiği bu dönemin sonunda Yardbird lakabını almış, daha sonraları bunu kısaltarak Bird olarak kullanmıştır.
En Popüler Parçaları
- Now’s the Time: Caz müziğin en önemli standartlarından biridir ve Bebop tarzını yansıtır.
- Billie’s Bounce: Teknik olarak zorlu bir Bebop parçası olan Billie’s Bounce, Parker’un saksafon hakimiyetini ve ustalığını gösterir.
- Ko-Ko: Parker’ın saksafon tekniğinin açıkça görüldüğü, en başarılı Cherokee standardı yorumlarından biridir.
- Donna Lee: Bebop tarzının en önemli parçalarından biridir.
Müzikal Ortaklıkları
Dizzy Gillespie: Parker, Bebop tarzının öncülerinden Dizzy Gillespie ile yakın bir müzik ortaklığı kurmuştur. Birlikte “A Night in Tunisia”, “Anthropology” ve “Ornithology” gibi Bebop klasiklerini kaydetmişlerdir.
Miles Davis: Trompetçi Miles Davis, Parker’ın en önemli müzik ortaklarından biridir. Birlikte “Now’s the Time”, “Billie’s Bounce” ve “Donna Lee” gibi Bebop standartlarını kaydetmişlerdir. Davis, Parker’dan etkilenerek kendi tarzını geliştirmiştir.
Bud Powell: Piyanist Bud Powell, Parker’ın en yakın müzik arkadaşlarından biridir. Birlikte “Tempus Fugit” ve “Parisian Thoroughfare” gibi parçaları kaydetmişlerdir. Powell, Parker’ın müziğinden güçlü bir şekilde etkilenmiştir.Bu collaborasyonlar, Bebop tarzının gelişmesinde ve yayılmasında önemli rol oynamıştır.
Müzik kariyeri boyunca Parker’ın beste yapmadığı, notaları yazmaya fırsatının olmadığı bilinmektedir. Çeşitli kaynaklarda bestelerinin çoğunu Dizzy Gillespie’ye yazdırdığı ifade edilmektedir.
Bird, 1988
Charlie Parker’ın hayatını konu alan ve yönetmen koltuğunda Clint Eastwood’un oturduğu filmde Parker’ı başarılı oyuncu Forest Whitaker canlandırmıştır.
