‘Zaman sadece güneşin, ayın, yıldızların hareketiyle mi dolu?
Vücutların hareketleri ve çırpınışları insanoğlunun kendi zavallı zamanını oluşturmuyor mu?
Onun için değil mi ki her insan için her şeyin ayrı bir vakti var…
Doğmanın vakti var, ve ölmenin vakti var.
Ağlamanın ve gülmenin vakti var.
Susmanın vakti var ve söylemenin vakti var.’
Paris VIII Üniversitesinin Sinema lisans ve Plastik Sanatlar yüksek lisans programlarını bitiren Reha Erdem, uzun yıllardır reklam yönetmenliği yapmasının yanı sıra senarist ve film yönetmenidir.
Beş Vakit
Korkuyorum Anne isimli filminin senaryosu dışında tüm filmlerinin senaryosunu kendisi yazdığı için Auteur* (Author Yönetmen) olarak da anılır.
*Tüm sanat dallarındaki sanatçılar için kullanılan bir terim olan Auteur, genel anlamıyla, sanatçının, araçlarını kullanarak icra ettiği sanat dalına değer kattığını ve sanatçının kendi kendini gerçekleştirdiğini ifade eder.
Yönetmen sineması tabiriyle de özetlenebilen Auteur, sinemada, yönetmen veya yapımcının kendi bakış açısını filmlerine yansıttığını ve belirgin bir tarza sahip olduğunu da anlatır.
İlk uzun metrajlı filmi 1988 yılında çektiği ve Fransız-Türk ortak yapımı olan A Ay’dır.
Kısa filmler de çekmiş olan Reha Erdem ayrıca, Jean Genet’in Les Bonnes (Hizmetçiler) oyununu sahneye koymuştur.
Hayat Var
Erdem, Türk sinemasında, genel popülist çizginin ve popülerleşen akımların dışında kalarak kendi tarzını yaratan bağımsız yönetmenlerden biridir.
Filmlerinde hayat, gerçeklik, doğru, çaresizlik, gelenek ve inanç olgularını sorgularken tüm bunları imgelerle, şiirsel bir tarzda yansıtır.
Siyah-beyaz renk kullanımı ve sesler, Reha Erdem Sinemasının ayırt edici diğer özellikleri arasındadır.
Erdem’in filmlerinde mekan ve zaman belirgin değildir. Karakterler herhangi bir zaman diliminde ve yerde olabilirler.
Doğayı, karakterlerin yaşadığı duygu, düşünce ve olaylarla bir bütün içinde kullanan Reha Erdem, hayvanların da hayatı, insanlarla aynı şekilde anlamlandırabildiğini gösterir.
Koca Dünya
Erdem’in filmleri birer hareket ve olaylar değil, oluş hikayeleridir.
Klasik ve romantik sinemanın aksine karakterlerinde iyi ve kötü, güzel ve çirkin, doğru ve yanlış ayrımı yoktur.
Bilinçlenmeye doğru yol almayan, kafası karışık karakterler; kimliksizdir, çaresizdir ve yersiz-yurtsuzdur.
Reha Erdem filmleri çözümlenmiş sorunlarla, kesinleşen durumlarla sonlanmaz, tamamlanmaz.
Seyircinin hayal gücünü kullanması için anlamlı bir boşluk bırakır ve bunu genellikle karakterin ‘kaçma’ eylemiyle gerçekleştirir.
Kosmos
En İyi Film, En İyi Yönetmen, En İyi Kurgu ve En İyi Senaryo gibi dallarda çok sayıda ulusal ve uluslararası ödülün sahibi olan Reha Erdem’in filmografisi:
Koca Dünya, 2016
Şarkı Söyleyen Kadınlar, 2013
Jin, 2013
Kosmos, 2009
Hayat Var, 2008
Beş Vakit, 2006
What’s a Human Anyway?, 2004
Deniz Türküsü (Kısa Film), 2001
Kaç Para Kaç, 1999
A Ay, 1988
