Kısaca Orhan Hançerlioğlu
Yazar ve araştırmacı Orhan Hançerlioğlu, 1916 ile 1991 yılları arasında yaşadı.
1935 yılında Şişli Terakki Lisesi’nden mezun olman ve 1939 yılında, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitiren Hançerlioğlu; sırasıyla Kaymakam, Belediye Müfettişi, Emniyet Şube Müdürü, İstanbul Şehir Tiyatroları Müdürü ve Tramvay ve Tünel İşletmeleri Hukuk İşleri Müdürü olarak görev yapmıştır. 1978 yılında ise, emekliye ayrılmıştır.
Kıvılcım, 1936
Edebiyat dünyasına şiirle adım atan Hançerlioğlu, 1936 yılında Kıvılcım isimli ilk ve tek şiir kitabını yayımlatmıştır.
Kitabının ardından şiirleri çeşitli dergilerde yayımlansa da, ikinci bir şiir kitabı çıkartmamıştır.
Hikayeleri
Şiirin ardından hikaye yazımına yönelen yazar, 1949 yılında Şadırvan dergisinin öykü yarışmasını kazanmıştır. Hançerlioğlu’nun hikayeleri, yarışmanın ardından Türk Dili, Varlık, Yenilik, Ataç, Yeditepe ve Beş Sanat gibi dergilerde yayımlanmıştır.
Yazar 1953 yılında İnsansız Şehir isimli bir hikaye kitabı da yayımlamıştır.
Karanlık Dünya, 1951
Hançerlioğlu’nun ilk romanı Karanlık Dünya, 1951 yılında yayımlandı.
Cumhuriyet’in kurulduğu ilk yıllarda, Anadolu’nun küçük bir kasabasına tayin olan genç bir hakimin, görevine devam etmek ve görevini bırakmak arasındaki çelişkisini anlatan roman, aynı zamanda Anadolu’nun sorunlarını ele almaktadır.
1951 – 1957
1951 ile 1957 yılları arasında, her yıl bir romanı yayımlanan Hançerlioğlu’nun bu romanları sırasıyla; Karanlık Dünya, Büyük Balıklar, Oyun, Ekilmemiş Topraklar, Ali, Kutu Kutu İçinde ve Yedinci Gün’dür.
Hançerlioğlu, 1956 yılında, Ali romanıyla Türk Dil Kurumu Ödülü’nü kazanmıştır.
Bordamıza Vuran Deniz, 1960
Hançerlioğlu’nun son romanı ise, 1960 yılında yayımlanan Bordamıza Vuran Deniz’dir.
Roman, Gaziantep’ten İstanbul’a göç eden beş çocuklu bir aileyi ve çocukların 25 yıl içindeki değişimini anlatmaktadır. Kardeşler içinde yalnızca ikisi özkimliklerini sorgulamayı ve benlik yitimine karşı mücadele etmeyi seçmiştir. Ancak biri, bu mücadeleden vazgeçecektir.
Toplu Baskılar
Yazarın 1962 yılında, Karanlık Dünya,Oyun ve Kutu Kutu İçinde romanları toplu olarak Başka Dünyalar ismiyle basılmıştır.
1981 yılında ise, tüm romanları Bütün Romanları ismiyle 2 cilt olarak yayımlanmıştır.
Karanlık Dünya ve Ekilmemiş Topraklar’da kırsal kesimin sorunlarını anlatan Hançerlioğlu, diğer romanlarında; büyük şehir yaşamını, şehirdeki insan ilişkilerini ve insanların yaşadığı içsel sıkıntıları ele almıştır.
Romanlarını, büyük hikayeler biçimde yazan Hançerlioğlu’nun en dikkat çeken özelliği, her bir romanında yeni biçimler denemesidir.
Binbir Gece Masalları
Yazar, 1956 ile 1958 yılları arasında, TRT uzun dalga radyo yayınında aynı isimli yayında Binbir Gece Masalları‘nı seslendirmiştir.
Diğer Eserleri
Romanları kadar yazdığı çok sayıdaki sosyal bilimler sözlüğüyle de tanınan Orhan Hançerlioğlu, hayatının son döneminde felsefe ve ekonomi alanlarındaki çalışmalarına yönelmiştir.
1960’lı yıllardan itibaren Erdem Açısından Düşünce Tarihi (1963), Mutluluk Düşüncesi (1965) ve Başlangıçtan Bugüne Kadar Özgürlük Düşüncesi (1966) isimlerini taşıyan felsefi eserler vermiştir.
Yazarın bu yapıtlarını Felsefe Sözlüğü (1967), Düşünce Tarihi (1970), Ekonomi Sözlüğü (1972), İnanç Sözlüğü (1975), Felsefe Ansiklopedisi Kavramlar ve Akımlar (7 cilt, 1976-1980), Felsefe Ansiklopedisi Düşünürler Bölümü (2 cilt, 1985), Ticaret Sözlüğü (1982) ve Ruhbilim Sözlüğü (1988) izlemiştir.
