Dünyanın En Zengin Sanat Koleksiyonlarından Biri
Hermitage Müzesi, dünyanın ikinci büyük sanat müzesi ve Rusya’nın Saint Petersburg kentindeki başlıca turistik yerlerden biridir. Neva Nehri ve Saray Meydanı arasında yer alan müze, başta Kış Sarayı olmak üzere birkaç tarihi binadan oluşmaktadır.
Hermitage Müzesi’nin sanat koleksiyonu; İtalyan, Hollandalı, Flaman ve Fransız ressamların en büyük koleksiyonlarından birini ve ayrıca dünyanın dört bir yanından arkeolojik buluntuları, Antik Yunan heykellerini, Asya sanatından örnekleri ve nümizmatik koleksiyonu da dahil olmak üzere yaklaşık üç milyon parçadan oluşmaktadır.
Hermitage, bir sanat müzesinden daha fazlasıdır. Rus imparatorları ve imparatoriçelerinin eski ikametgahı olan Kış Sarayı, dönemin hayatına da bir bakış sunmaktadır. Adını bu şekilde almasının nedeni, yaz aylarında sarayın başka bir ikametgah olan Saint Petersburg yakınlarındaki Tsarskoye Selo’daki Catherine Sarayı’na taşınmasıdır.
Kış Sarayı’nın İnşası
Kış Sarayı’nın inşasına 1754 yılında başlanmıştır. O dönemde Rusya’da Büyük Petro’nun kızı İmparatoriçe Elizabeth hüküm sürmektedir. Sarayı, Avrupa’nın en görkemli saraylarından biri olan Elizabeth, ulusal prestijin sembolü olabilecek bir saray istemiştir. İtalyan-Rus mimar Bartolomeo Rastrelli, binayı Barok tarzında tasarlamıştır. İnşaat 8 yıldan fazla sürmüş, projede 4000’den fazla işçi çalıştırılmış ve muazzam miktarda para harcanmıştır.
İmparatoriçe Elizabeth, inşaat ancak ölümünden sonra tamamlandığı için yeni sarayında yaşamanın tadını çıkaramamıştır. Elizabeth’in yerine, kendi saltanatının altıncı ayından sonra karısı Catherine tarafından devrilen yeğeni III. Petro geçmiştir.
Catherine
Catherine bir Alman prensesi olarak doğmuştur. Asıl adı Sophia-Augusta-Frederika of Anhalt Zerbst’tir. Doğuştan Rus olmamasına rağmen 34 yıl boyunca Rusya’yı yönetmiş ve Büyük Catherine olarak tanınmıştır.
İyi eğitimli ve yetenekli olan imparatoriçe, “aydınlanmış bir hükümdar” modeli olmaya çabalamıştır. Rus yasalarını ve hükümet sistemini yeniden düzenlemiş, ünlü Fransız filozofları Rousseau ve Diderot ile mektuplaşmış ve sanat eserleri toplamıştır.
İlk büyük satın alma 1764’te yapılmıştır. Ve aslında bu, Prusya Kralı II. Frederick adına bir araya getirilen Gotzkowsky koleksiyonudur. Yedi Yıl Savaşları’ndaki yenilgisinden sonra Frederick satın alma yapmayı reddetmiş ve koleksiyon II. Catherine’e satılmıştır. Bu resimleri barındırmak için Catherine, Kış Sarayı’nın yanına Küçük Hermitage olarak bilinen yeni bir binanın inşasını emretmiştir.
‘Bir Münzevinin Meskeni’
Hermitage kelimesi, ‘bir münzevinin meskeni’ anlamına gelmektedir ve Catherine burayı saray hayatından kaçabileceği bir sığınak olarak gördüğü için bu ismi vermiştir.
Catherine’in “Hermitage”ında verdiği partilere yalnızca seçilmiş birkaç kişi katılabilmiştir. Küçük Hermitage, Barok stilini yeni moda olan Neoklasizmi birleştiren mimar Yuri Velten tarafından tasarlanmıştır. Sonraki yıllarda Catherine’in sanat koleksiyonu ve kütüphanesi genişlemeye devam etmiş ve bu nedenle yeni binalara ihtiyaç duyulmuştur.
1771-1787’de Büyük Hermitage, Yuri Velten tarafından ve 1783’te Hermitage Tiyatrosu Giacomo Quarenghi tarafından inşa edilmiştir. Hermitage Tiyatrosu, tiyatro gösterileri, kostümlü balolar ve akşam yemekleri için kullanılmıştır.
Josephine’in Koleksiyonu
Catherine’in halefleri kraliyet sanat koleksiyonunu korumuş ve genişletmiştir. Önemli bir ekleme, Napolyon‘un eski karısı Josephine’in koleksiyonudur. Bu koleksiyon, Catherine’in torunu Rus İmparatoru I. Alexander tarafından satın alınmıştır.
Rus ordusunun Paris’e girmesinden sonra Alexander, Josephine’in mirasçılarından resimleri satın almıştır. Resimlerin çoğu, Fransız ordusu tarafından diğer ülkelerden ganimet olarak ele geçirilmiştir. Bu koleksiyon, diğerlerinin yanı sıra, Rembrandt ve Rubens’in resimlerini ve Antonio Canova’nın heykellerini içermektedir.
1837 Yangını ve İmparatorluk Hermitage Müzesi
Aralık 1837’de korkunç bir yangın Kışlık Saray’ı harap etmiştir. Alevlerin Küçük Hermitage’a ve orada sergilenen resimlere yayılmasını önlemek için yangın sırasında onları birbirine bağlayan geçitler sökülmüştür. İmparator I. Nikolay sarayın mümkün olan en kısa sürede restore edilmesi gerektiğine karar vermiş ve sadece on beş ay sonra, 1839 baharında kraliyet ailesi saraya geri taşınmıştır.
I. Nikolay’ın saltanatı sırasında Hermitage kompleksine başka bir ekleme daha yapılmıştır. İmparator I. Nikolay Alman mimar Leo von Klenze’yi Hermitage Müzesi’ne yeni bir uzantı ve halka açık bir giriş inşa etmesi için davet etmiştir. Bu muhteşem binanın girişinde gri granitten kesilmiş beş metre yüksekliğindeki Atlantes figürlerinin desteklediği bir revak bulunmaktadır. Bu heykeller Hermitage’ın sembolü haline gelmiştir.
5 Şubat 1852’de İmparatorluk Hermitage Müzesi’nin açılmasıyla, daha önce sadece kraliyet ailesi ve saray mensuplarının erişimine açık olan Hermitage halka açık bir müze haline getirilmiştir.
Kışlık Saray’ın Müzeye Dönüşmesi
Rus Devrimi’nin gerçekleştiği 1917’deki çalkantılı olaylar Kışlık Saray ve Hermitage Müzesi için çok şey değiştirmiştir.
Şubat 1917’de Çar II. Nikolay tahttan çekilmiştir. Bundan sonra Rusya’nın en yüksek otoritesi haline gelen Geçici Hükümet, Kışlık Saray’a yerleşerek II. Nikolay ve karısının özel odalarına taşınmıştır. Bu işgal çok uzun sürmemiş, aynı yılın Ekim ayında Vladimir Lenin liderliğindeki Bolşevik Partisi, Geçici Hükümeti devirmiştir.
Bolşevik güçleri Kışlık Saray’a baskın düzenlemiş ve bakanları tutuklamıştır. Kısa bir süre sonra yeni yetkililer Kışlık Saray’ın müze olacağını duyurmuş ve birkaç yıl sonra, 1921’de, Rus İç Savaşı’nın sona ermesinden sonra Hermitage Müzesi, Kışlık Saray’ın bir parçası olarak yeniden açılmıştır.
Sovyetler Dönemi
Sovyet döneminde Hermitage koleksiyonu, millileştirilmiş özel koleksiyonlardan sanat eserleri de dahil edilerek daha da genişletilmiştir. Öte yandan, bazı eserler Sovyet hükümeti tarafından ülkenin sanayileşmesini finanse etmek için yurtdışına satılmıştır.
Günümüzde Hermitage Müzesi, her yıl milyonlarca ziyaretçiyi kendine çekerek dünyanın en ünlü müzelerinden biri olmaya devam etmektedir.
Saint Petersburg’daki diğer birkaç bina da Devlet Hermitage Müzesi’ne aittir. Bunlardan biri, Saray Meydanı’nın karşısında, Kış Sarayı’nın karşısında bulunan genelkurmay binasıdır. Genelkurmay binasında sergilenen koleksiyon, 19. ve 20. yüzyıllardan kalma Rus ve Avrupa dekoratif sanatına, resim ve heykellere adanmıştır. Bu koleksiyonun öne çıkanları arasında Matisse, Picasso, Maleviç ve Kandinsky’nin resimleri yer almaktadır.
Hermitage’a ait binalardan bir diğeri, Menshikov Sarayı’dır. Mütevazı bir kökene sahip olan Alexander Menshikov, İmparator Büyük Petro’nun en güvendiği ortağı, dostu ve Saint Petersburg’un ilk valisi olmuştur. İnşasına 1710 yılında başlanan ve 1727 yılında tamamlanan saray, Saint Petersburg’daki ilk binalardan biridir. Bugün, içerisinde 18. yüzyılda Rus kültürünü temsil eden Devlet Hermitage koleksiyonundan dekoratif ve uygulamalı sanat eserleri yer almaktadır.
Hermitage koleksiyonu o kadar geniş ve çeşitlidir ki müzenin tüm odalarını gezmek için bile en az 5 saat almaktadır.
Kapak Fotoğrafı: By Pedro Szekely – Hermitage Stadium in Saint Petersburg
