YALAN SÖYLEMEZLER
Doğruluk en büyük erdemdir derler ya… Gerçekten de öyle. Eğer insan konuşurken yalan söylüyorsa hayatında hiçbir işi doğru yapmaz. Bunu bizzat tecrübe ettiğim için bu kadar rahat söylüyorum. Doğruluk en başta dinimizin emridir zaten. Peygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v) karşılığında cenneti garanti edeceğini söylediği altı şeyden ilki doğru sözlülüktür. Erdemli insanlar hiçbir durumda yalan söylemezler. Her şey aleyhlerine olsa bile.
EMPATİ KURMAYI BİLİRLER
Empati kurmak karşımızdaki insanı anlamak adına çok önemli bir erdemdir. Dünyaya diğer insanların gözünden bakabilmeli kendimizi onların yerine koyabilmeliyiz. Karşımızda hiç sevmediğimiz bir insan olsa bile müşkül bir durumda onu anlayabilmeli ve yardım edebilmeliyiz.
FARKLI GÖRÜŞLERE SAYGILIDIRLAR
Farklılıklara saygı duymak çok büyük bir erdemdir. Karşımızdaki insanın dünyaya bakış açısı, siyasi ve politik görüşü; dini, dili, ırkı ve cinsiyeti ne olursa olsun saygı göstermeliyiz. Evet, hiç kimse hiç kimseyi sevmek zorunda değil ancak herkes herkese saygı göstermek zorundadır.
DİNLEMEYİ BİLİRLER
Ne demiş atalarımız, “Söz gümüş ise sükût altındır.” Dinlemek konuşmaktan daha önemlidir hem dinimizde hem kültürümüzde. Dinlerken de saygılı ve sessizce, konuşmacının lafını bölmeden dinleyebilmeliyiz.
ARGO VE KÜFÜR KELİMELERİ KULLANMAZLAR
Konuşma adabı denen bir şey var neticede. Günümüzde bu her ne kadar unutulmaya yüz tutmuş olsa da hatırlatmak boynumuzun borcudur. İnsanlarla konuşurken küfür kelimeleri sarf etmek, argo kullanıp onları kırmak ne kadar da çirkin bir davranıştır. Erdemli insanlar bu hususa önem verirler ve bu tarz bir konuşma şeklini en başta kendilerine yakıştıramazlar.
TEŞEKKÜR ETMEYİ BİLİRLER
Teşekkür etmek en temel erdemlerden birisi, bence. Bir arkadaşımızdan veya yanımızdan geçen herhangi birinden yardım istediğimizde, bu yardımın karşılığı olarak bir teşekkürü çok görmemeliyiz bence. Sonuçta kimse kimseye yardım etmek zorunda değil. Ancak buna rağmen yardım ediyorsa bir teşekkürü de hak ediyordur.
ÖZÜR DİLEMEYİ BİLİRLER
Özür dilemek hepimizin bildiği gibi hiç de zor bir davranış değil. Peki, neden bunu yapmakta bu kadar zorlanıyoruz? Özür dilemek bir küçük düşmüşlük ya da bir eziklik göstergesi değil ve asla da olmayacak. Hatalıysak hatamızı kabul etmeli ve özür dilemeliyiz.
BAŞKASINI KÜÇÜK VE HOR GÖRMEZLER
Bir diğer deyişle gurur ve kibir yapmazlar. Erdemli insanların en önemli özelliklerinden birisi de alçak gönüllülükleridir. Onlar için insanlar eşittir ve aralarında hiç kimsenin hiçbir üstünlük arz edici özelliği yoktur. Ne makam, ne servet, ne de diğer etmenler. Kendileri de bu eşitliğe dahildirler ve her ne olursa olsun çevrelerindeki insanları hor görmez küçümsemezler.
SABIRLI DAVRANIRLAR
Sabırlı olmakta yine dinimizin övdüğü erdemlerden birisidir. Yine Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v) her durumda sabırlı davranmamızı ve dua etmemizi tavsiye etmiştir. Hayatta karşılaştığımız zorluklar karşısında, beklediğimiz bir şeyde sabırlı olmak bizi çoğu zaman başarıya ulaştırır.
ÖNYARGILI DEĞİLDİRLER
Önyargı, tanımadığımız bir insan ya da bilmediğimiz bir olayla ilgili peşin hükümlü olmaktır. Önyargılarımız çoğu zaman iyi olmayan düşüncelerimizden oluşur ve genellikle haksız çıkarız. Bu nedenle birini iyice tanımadan hakkında herhangi bir şey konuşmamalı, iç yüzünü bilmediğimiz bir olay hakkında kimseyi suçlamamalıyız.