28 Ocak 2020

Dünyanın En Büyük Yunusları: Katil Balinalar

Burcu Tur Yüksel Akay

~4dk

‘Orcinus Orca’

Katil balinalar ya da orkalar (Orcinus Orca) isimlerini, büyük deniz yaratığı anlamına gelen Yunanca ketos kelimesinden alıyor. 

Latincede, Orcinus ‘ölülerin krallığı’ anlamına geliyor. Stratejik ve şiddetli avlanma teknikleri ile tanınan katil balinaların bu ismi, yeraltı tanrısı olan Orcus’tan aldığı düşünülüyor.

orka

Katil Balinalar, aslında balina değil, yunustur.

Orkalar, Cetacea alt takımının dişli balinalar anlamına gelen alt sınıfı Odontoceti ailesinin üyesidir.

Aynı zamanda okyanus yunusları ve domuzbalıklarının bulunduğu Delphinidae ailesinde sınıflandırılırlar.  

En yakın akrabaları Avustralya ve Güney Doğu Asya’da bulunan yunus türleridir.

dişli yunuslar katil balina

Oldukça zeki olan bu deniz canlıları, memeliler içinde ikinci en büyük beyne sahiptir ve okyanus yunusları ailesinin en büyüğüdür.

Bugün nüfusları önemli ölçüde azalmış olsa da katil balinalar, Kuzey Kutbu’ndan Antartika’ya kadar tüm okyanuslarda yaşayabiliyorlar. Bu da onları, insanlardan sonra, yayılım genişliği olarak dünyadaki en yaygın ikinci memeli yapıyor.

Katil balinalar, yalnızca Karadeniz’de Baltık Denizi’nde ve Arktik Okyanusu’nun belirli bölgelerinde yaşamıyorlar.

katil balinalar

Besin Zincirinin Zirvesi

Okyanusun en büyük ve en güçlü hayvanlarından biri olan katil balinaların avcıları yoktur.

Bu da onları, deniz besin zincirinin tepesine koyar.

katil balinalar

Çok Yönlü Bir Yırtıcı

Deniz aslanından penguene, köpek balığından deniz kaplumbağasına ve hatta küçük yunuslara kadar pek çok deniz canlısıyla beslenirler.

Zamanlarının büyük bir kısmını besin arayarak geçiren katil balinalar iki ekotipe* ayrılıyor: Kuzeydoğu Pasifik sakinleri olan balık yiyiciler ve geçici olarak isimlendirilen deniz memelisiyle beslenenler.

*Ekotip: Belirli bir alanda yaşayan bir hayvan türünün farklı bir formu ya da ırkı.

Aile & Sosyal Yaşam

Orkalar, kültüre dayalı olarak gelişen, insan dışında tek hayvandır.

Katil balinalar, ortalama 40 üyeye sahip bakla ismi verilen gruplar halinde yaşarlar.

Baklalar ikiye ayrılır: Daha agresif olan ve balık yeme eğiliminde olan yerleşik bakla ve kurt sürüsü gibi davranan, birlikte çalışarak deniz memelilerini avlayanlar.

katil balina baklası

İletişim

Katil balinalar, birbirini duyabilecekleri mesafede kalır ve çoğu zaman, yaşamları boyunca bir arada yaşarlar.

Yankı, özel çağrı ve ıslık yoluyla iletişim kurar, sosyalleşir ve avlarını bulurlar. 

Her bakla, farklı bir dil konuşur. Bu yüzden genellikle farklı baklalarda yaşayan katil balinalar birbirlerini anlamazlar.

Yüzme Hızları

En hızlı yüzen deniz memelilerinden biri olan katil balinaların yüzme hızı, saatte 54 km/h’e ulaşabilir. Fakat gezinme halindeyken düşük hızları tercih ederler.

katil balinalar

Uyku

Katil balinalar da diğer yunuslar gibi beyinlerinin bir lobunu dinlendirirken diğerini kullanırlar. Bu da yunuslar gibi katil balinaların da tamamen uyumadığı anlamına gelir.

katil balina

BONUS I

Kalplerinin ve beyinlerinin kan akışını kontrol ederek suyun derin noktalarında oksijen eksikliği yaşamayı engellerler.

BONUS II

İnsan da dahil olmak üzere menopoz yaşayan 3 hayvandan biri olan katil balinalar, yaşamları boyunca ortalama 5 yavru doğurabilirler. 

3-10 yıl arayla, bir yavru doğuran dişi katil balinaların hamilelik süresi, 15-18 ay arasındadır. 

katil balina kuyruk
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.