7 Temmuz 2023

10 Maddede İngiliz Edebiyatının Kurucularından Chaucer

Kadirhan Albayrak

~6dk

İngiliz Edebiyatındaki Yeri

Tanık olduğumuz şekliyle; İngilizce edebiyat yaklaşık 700 yıl önce Geoffrey Chaucer önderliğinde başlar. Çok parçalı ve kimlikli yapısından dolayı, dil birliğini gerçek anlamıyla gözlemleyebildiğimiz Chaucer’ı milat kabul ediyoruz. 14. yüzyıla kadar İngilizler eser yazmaktaydı fakat yeni dil tarzıyla şiirler kaleme alması, Chaucer’in üstat olarak görülmesinin asıl kaynağı oldu.

“Cehennem’de, şeytanın hükmettiği o yerde bile yoktur bu kadar hınç, şiddet ve acı.”
-Geoffrey Chaucer

görsel kaynağı: wikipedia

Spenser’in tabiriyle “öncü” olan Chaucer, edebiyatta gelecek nesillerin önünü açmıştır. Edebiyatta kullanıma soktuğu dilde büyük eserler veren ilk şair olmuştur. Milton, Sheakspeare ve Chaucer İngiliz edebiyatı için 3 büyük dev olarak anılır

İngiltere’nin bugün olduğu hale gelebilmesi, oldukça sancılı olmuştur. Bölgesel krallıklardan arınıp; ortak hukuk, para, resmi dil, parlamento ve Londra’nın başkent oluşu 500 yıllık bir sürecin eseridir. Geoffrey yeni İngiltere’nin ilk öncü yazarıydı.

Ailesi ve Yetişkinlik Çağı

Chaucer soyadı Fransızcada “ayakkabıcı” anlamına gelen chausseur sözcüğünden türetilmiştir. Ailesi yüzyıllardır ayakkabı tamirciliği ile uğraşmaktaydı. Sarayın içerisinde bağlantıları olan, gözde bir ailenin mensubu olarak dünyaya geldi.

Babası şarap ithalat-ihracatı yaptığından ötürü, dış ülkelerle yakın temaslar kurması gerekiyordu. Geoffrey’in yabancı ülkelerin edebiyatlarından etkilenmesi de bu seyahatler sırasında gerçekleşir. Çocukluğu, gençliği ve eğitimi hakkında bilgi sahibi olamasak da birçok dilde okur-yazar olduğunu biliyoruz.

Gençliğinin ateşine yenik düştüğü sıralarda, askeriyeye girdi. Fransa’da bir savaş sırasında tutsak düştü ve bizzat kral tarafından fidyesi ödenerek serbest bırakıldı. Savaş yorgunu yılların ardından evlenmeye karar verdi. Eşi Philippa nüfuzlu bir kişi olduğundan dolayı, Chaucer para ve saygınlık kazandı.

“Kararınızı kendi kalbinizde tuttuğunuz zaman onu içinize hapsetmiş olursunuz; ve onu birisine açtığınızda o kişi sizi hapsetmiş olur.”
-Geoffrey Chaucer

Evliliğinden sonra durgun bir hayatı tercih etti. Yetişkin içerikli ve mizahi içerikli yazılar kaleme aldı. Literatüre, yaşamın geri kalanından zevk çıkartmaya bakan kimse anlamına “Chauceryen” terimini soktu.

“Gerçek, insanın tutabileceği en yüksek şeydir.”
-Geoffrey Chaucer

Kariyeri ve Edebi Gelişimi

Statüsünün artmasında saraydaki arkadaşlarının büyük etkisi vardı. Kral, hizmetlerinden ötürü ona maaş bağlamış ve çeşitli görevler vermişti. Sık sık gizli görüşmelerde kralı temsil yetkisiyle Fransa ve Hol­landa’ya, iki kez de İtalya’ya gönderildi. İtalya gezilerinin özel önemi vardır, çünkü bu yolculuklar sırasında Dante, çağdaşı Boccaccio ve Petrarca’nin yapıtlarını tanıdı.

“Aşırıya varan her şey -alimler der ki- Başarısızlığa mahkumdur, kötüye varır sonu.”
-Geoffrey Chaucer
 

İtalya’daki yazarlardan etkilenişi ve şiirlerindeki Fransız düzenin etkisi Rönesans’ın haberini vermekteydi. Kadın psikolojisini karmaşık bir şekilde işleyen, kişilerin tasvirlerinin gerçekçiliği İngiliz edebiyatının gelecek akışını belirlemesi açısından da önemliydi.

“Bir kadının en çok arzuladığı şey, özgürlüktür. Kadınlar diledikleri gibi yaşayabilmek için özgürlük isterler.”
-Geoffrey Chaucer

Yaşadığı dönem entrikalar ve savaşlarla doluydu. Hayatın çirkinliklerine rağmen neşeli mizacını eserlerine yansıttı. En önemli eseri “Canterbury Hikayeleri” kitabı planda 116 öyküden oluşacak 29 kişinin ‘haç’ yolculuğunu konu alacaktı. Farklı farklı kesimden karakterler oluşturdu. Ele aldığı çoğu şey iğnelemeler ile doluydu. Günah çıkartmanın bir para aracı olarak kullanılmasını karakter üzerinden eleştirmeyi ihmal etmedi. Kiliseye karşı üstü kapalı bir taşlamada bulunmuş oldu.

“En akıllı geçinenimiz aslında en büyük aptaldır. Ve herkese dürüstlük satan, bir hırsızdır aslında.”
-Geoffrey Chaucer
 

Geoffrey Chaucer’ın Ünlü Eserleri

  • Gülün Çingenesi
  • Düşes Kitabı
  • Şöhret Evi
  • Foules Parçası
  • Troilus ve Criseyde
  • Canterbury Hikayeleri
  • “Servet”
  • “Gentilesse”
  • “Steadfastnesse Lak”
  • “Chaucer’ın Çantasına Şikayeti”
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Kadirhan Albayrak

Kadirhan Albayrak

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.