17 Haziran 2019

10 Maddede Atletizm

Burcu Tur Yüksel Akay

~7dk

Atletizm Nedir?

Dünyanın en eski spor dallarından biri olan atletizm, bir alanda ya da pistte; koşu, yürüyüş, atlama ve atma gibi branşlarda yapılıyor.

Yarışlarda, atletler rakipleriyle yarışırken aynı zamanda kendi güç ve yeteneklerinin sınırlarını da öğrenir ve bunları geliştirmek için çalışırlar.

Atletizmde her zaman daha kısa sürede daha uzağa ulaşılabilir veya daha yükseğe çıkılabilir. Her an yeni bir rekor kırılma ihtimali, atletizmi dünyanın en popüler ve heyecanla takip edilen spor dallarından biri yapmaktadır.

atletizm engelli koşu

Atletizmin Başlangıcı

Tarihinin MÖ 4000’li yıllara kadar uzandığı düşünülüyor. Bilinen ilk koşu yarışının ise, MÖ 3800’lü yıllarda Mısır’da düzenlendiğine dair veriler bulunuyor.

En prestijli yarışlar, Antik Yunan’da düzenlenmeye başlayan Olimpiyat Oyunları kabul ediliyor. Bu yarışlar aynı zamanda dünyanın en ünlü yarışları arasında yer alıyor.

Geçmişte düzenlenen Olimpiyat Oyunları, yarış olmanın ötesinde bir sanat ve kültür festivali olarak yaşanıyordu. Atletler, yarışlardan yaklaşık 1 yıl önce hazırlanmaya başlıyor ve son bir aylarını yarışların gerçekleştirileceği Olympia’da geçiriyorlardı. 

Olimpiyat Oyunları’na dair gelenekler, günümüzde de farklı biçimlerde sürdürülüyor.

olimpiyat oyunları

Atletizmin Dalları

3 ana dala ayrılıyor: 

  • Koşu
  • Yürüyüş
  • Alan (Atlama & Atma)
atletizm atlama

Koşu

Kısa mesafe, orta mesafe, uzun mesafe, engelli koşu ve bayrak koşuları olmak üzere 5 daldan oluşur.

Koşu yarışları kapalı alanlar, yollar ve açık hava pistleri gibi çeşitli alanlarda düzenlenebilir.

  • Kısa mesafe koşuları en fazla 400 metredir. Hız koşularıdır.
  • Orta mesafe koşuları 800, 1.500 ve 3.000 metre ile 1 mil ve hendekli koşuları kapsar. Teknik olarak hız koşusu sayılsa da dayanıklılık ve hızın birleştirilmesine dayanır.
  • Uzun mesafe koşuları 5.000 ve 10.000 metre yarışları ile yarı maraton, maraton, ultra maraton, multiday race ve krosu kapsar. 

Maratonlar, sert tabanlı yollarda yapılan, uzun mesafe koşularından daha uzun mesafeli, dayanıklılık koşulardır. Parkurların niteliklerinden dolayı maraton koşularında dünya rekoru kaydı tutulmaz. Yalnızca en iyi dereceler belirlenir.

  • Bayrak koşuları, 4×100, 4×400, 4×800 metre koşuları ile İsveç Bayrak Koşusunu kapsar. Bayrak koşusunda takımlar 4’er kişiden oluşur.
  • Engelli koşular 55, 60, 100, 110 ve 400 metre engelli koşuları kapsar.
atletizm koşu

Yürüyüş ve Tekerlekli Sandalye Yarışı

Kadınlarda 10, erkeklerde 20 ve 50 km üzerinden yapılan yürüyüş yarışlarında kural gereği ileriye atılan ayak gerideki kalkmadan yere değmelidir. Bu yüzden yürüyüşlerde ayaklar kırılmadan adım atılır.

Diğer dallardan çok daha yeni olan tekerlekli sandalye yarışı da atletizm dalları arasında yer almaktadır.

atletizm atma

Alan Yarışları

  • Atlama yarışları: Sırıkla atlama, uzun atlama, üç adım atlama, yüksek atlama
  • Atma yarışları: 35 Ib ağırlık atma, cirit atma, çekiç atma, disk atma, gülle atma
olimpiyat oyunları atma

Çoklu Yarışlar

Çoklu yarışlar birden fazla branşta yarışı içeren Pentatlon, Heptatlon, Dekatlon, Triatlon ve Duatlondur.

atletizm yarış

Salon Atletizmi

Kapalı salonlarda yapılan atletizm türüdür. 

Açık hava atletizminden en büyük farkı cirit atma, çekiç atma, disk atma, yürüyüş ve maraton yarışlarını içermemesidir.

salon atletizmi

Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği

  • Dünya atletizminin yönetici organıdır.
  • Dünya rekorlarını onaylar.
  • Turnuvaların düzenlenmesinden yarışlarda kullanılan malzemelere kadar pek çok konuda karar verir. 
atletizm atlama

Dünya Atletizm Şampiyonası 

  • İlk defa 1983 yılında, Helsinki’de düzenlenmiştir.
  • 1991 yılından itibaren her 2 yılda bir düzenlenmektedir.
  • Olimpiyat Oyunları’nın ardından en prestijli yarışmadır.
  • Şampiyonanın tüm hakları Uluslararası Atletizm Federasyonu’na aittir.
  • Dünyanın en geniş kapsamlı ve en fazla takip edilen spor organizasyonlarından biridir.
engelli koşu

BONUS

Türkiye’de Atletizm

  • Türkiye’de atletizm ilk olarak 19. yüzyılın sonlarında, Galatasaray Lisesi beden eğitimi öğretmeni Mösyö Curel’in derslerinde başlamıştır.
  • Ardından 1896 yılında kurulan Tatavla Heraklis Kulübü’nde (bugün, Kurtuluş Spor Kulübü) atletizm antrenmanları yapılmaya başlanmıştır.
  • 5. Yaz Olimpiyatları’nda (Stockholm, 1912) yarışan Mıgırdıç Mıgıryan ve Vahram Papazyan Türkiye’nin ilk olimpik oyuncuları olmuşlardır.
  • 1922 yılında, Türkiye İdam Cemiyetleri İttifakı ile ilk federasyon yapısı oluşturulmuştur.
  • 5 Eylül 1924 tarihinde Türkiye Atletizm Şampiyonası’nın ilki Eskişehir’de düzenlenmiştir.
  • 1924 yılında, Türkiye’nin Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği’ne üyeliği gerçekleşmiştir.
  • 1948 yılında, uluslararası düzeyde ilk başarıyı üç adım atlama branşında bronz madalya kazanan Ruhi Sarıalp, Londra Olimpiyatları’nda elde etmiştir. 
  • 2012’de İstanbul’da Dünya Salon Atletizm Şampiyonası gerçekleştirilmiştir.
  • Dünya Atletizm Şampiyonası’nda finale kalan, madalya kazanan ve Avrupa Atletizm Şampiyonası’nda altın madalya kazanan ilk Türk atlet Süreyya Ayhan Kop’tur.
  • Bugün Türkiye, dünya atletizminde pek çok rekora imza atmış en başarılı ülkeler arasındadır.
Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.