28 Şubat 2024

Sinemanın Sarsıcı Yönetmeni: Yorgos Lanthimos

Vahide Zeynep Güzel

~4dk

“Lanthimos’un dünyasında tüm kahramanlar ya çocuk ya da -en fazla- ergendir, ama asla yetişkin değil. Yetişkinler, “tamamıyla” gerçekleşmiş insanlar, kontrol ve şiddetin failleridir.”

Yunan Yeni Dalga’nın sarsıcı yönetmeni Yorgos Lanthimos, 23 Eylül 1973 tarihinde Atina Pagrati’de dünyaya geldi. Lanthimos, bir süre Pagrati Basketbol Kulübü’nde spor hayatına devam etse de içindeki sinema isteğinin peşinden giderek Atina’daki Stavrakos Helenik Sinema ve Televizyon Okulu’nda Film ve Televizyon Yönetmenliği eğitimi aldı.

1990’lı yıllarda kariyerine tiyatro yönetmenliğiyle başlayan Lanthimos, 2001’de ilk kısa filmini çekerek sinema dünyasına adım attı. Her ne kadar ilk uzun metraj filmi olan Kinetta 2005 yılında sessiz, sakin bir şekilde vizyona girse de 2009 yılında vizyona giren Dogtooth (Köpek Dişi) filmiyle dünya çapında ses getirip Cannes Film Festivali’nde Belirli Bir Bakış Açısı ödülünü kazandı.

dogtooth

Yorgos Lanthimos, artık ödülün tadını almış olup bunun peşini bırakmayacaktı. Modern ilişkilerin toplumsal rollere ve işlevlere indirgenmiş yapısını eleştirir nitelikte olan 2011 yapımı Alps filmiyle Venedik Festivali ve Sydney Film Festivali’nden ödüllerle döndü.

Yönetmenin ünü artık belirli sanat sineması çevreleriyle sınırlı değildi. Londra’ya taşınan Lanthimos, daha yüksek bütçeler ve dünya çapında tanınan isimlerle çalışmaya başlamasıyla birlikte hikayelerinin abartılı dinamiği, tuhaf karakterleri, zor fark edilen gözlemleri ve kara mizahı ile büyük bir ün kazandı.

Toplumsal alegoriyi kendine has bir biçimde yorumlayan ve zaman içerisinde özgün bir sinema dili geliştiren Lanthimos’un seveni olduğu kadar nefret edeni de bol, işleri her daim tartışma yaratan bir yönetmendir. Lanthimos’un soğuk, çıplak ve ürpertici evreni mevcut toplumsal gerçekliğimize dair bir eleştiri niteliği taşıdı ve taşımaya da devam edecek gibi görünüyor.

Son filmi Poor Things ile kadınlığın keşfine dair şaşırtıcı ve eğlenceli bir adım atan Lanthimos, Alasdair Gray’in aynı adlı romanından esinlenerek ortaya koyduğu bir uyarlama. Film, trajik bir olay sonrası diriltilen Bella’yı (Emma Stone) ve onun yaşamı tanıma serüvenine odaklanıyor. Bu serüven onun cinsel ve toplumsal kimliğine kadar uzanıyor ve erkek iktidarlarına karşı katı bir dürüstlük sergilemekten geri kalmıyor. Kısacası Poor Things, dünyayı başka açılardan ele almayı, toplum tarafından kabul edilen standartlara eleştirel bakarak yeni bakış açıları edinmeyi deneyen ilgi çekici bir modern klasik filmi.

poor things

Lanthimos’un uzun metraj filmleri:

  • Kinetta (2005)
  • Doogtooth / Köpek Dişi (2009)
  • Alps (2011)
  • The Lobster (2015)
  • Killing of a Sacred Deer / Kutsal Geyiğin Ölümü (2017)
  • The Favorite / Sinemanın Gözdesi (2018)
  • Poor Things / Küçük Şeyler (2023)

Lanthimos, kariyeri boyunca başta Poor Things (2023) filmi ile Altın Aslan’ı almak üzere Belirli Bir Bakış Ödülü, En İyi Senaryo Ödülü, Bronz At Ödülü, En iyi Film Dalında Avrupa Film Ödülü, BAFTA En İyi İngiliz Film Ödülü, Cannes Film Festivali Jüri Ödülü gibi bir çok önemli ödüllerin sahibi oldu.

Yunan Yeni Dalgası’nın öncüsü olan Lanthimos, 2005 yılında gösterime giren Kinetta filminden 2023 yapımı son filmi Poor Things’e kadar yaptığı her işin yakından takip edildiği ve ünü büyük bir hızla yayılmakta olan bir yönetmen.

Kapak Fotoğrafı

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Vahide Zeynep Güzel

Vahide Zeynep Güzel

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.