Satranç ve benzeri oyunların kökeninin M.Ö. 3000’e kadar uzanan tarihiyle Hindistan’daki Chaturanga olduğu düşünülüyor. Batı satrancının kuzeni olarak tanımlanabilecek Shogi (Şogi) ise kısaca Japon satrancı olarak isimlendirilebilir.14. yüzyılda geliştirilen Shogi, batıda oynanan satrançtan daha karmaşık ve zor görülebilir.
Satrançla olan benzerliğinin yanında Shogi’yi satrançtan ayıran pek çok özellik vardır. Fakat Shogi’de de amaç, rakibi mat etmektir.
Shogi 9×9 kareli bir tahtada oynanır. Çok rastlanmasa da dairesel Shogi tahtaları bulunur. Satrançta olduğu gibi Shogi de iki kişilik bir masa oyunudur.
Beyaz ve siyahlar Shogi’de de vardır. Satrançtan farklı olarak Shogi’de sente (siyah) ilk hamleyi yapar. Beyaz ise gote olarak isimlendirilir. Her bir oyuncunun 20’şer taşı bulunur.
Japonlar Shogi’nin beynin farklı bölümlerini çalıştırma özelliği olduğuna ve bu oyunda ustalaşanların beynin gizli bölümlerine ulaşabildiğine inanırlar.
Shogi’de Taşlar:
Bir şah, bir kale, bir fil, iki altın general, iki gümüş general, iki at, iki mızrak ve dokuz piyon bulunur.
Osho (Şah): Çevresindeki tüm karelere bir kare ilerleyecek şekilde gidebilir.
Hisha (Kale): Düz olmak şartıyla istediği kadar kare ilerleyebilir. Terfi olduğunda hem kale hem de şah gibi hareket edebilir.
Kakugyo (Fil): Çapraz olmak şartıyla istediği kadar kare ilerler. Terfi olduğunda hem kale hem şah kabiliyetlerini alarak onlar gibi hareket edebilir.
Kinsho (Altın General): Önündeki üç kareye, sağa, sola ve geriye hareket edebilir. Her hamlede tek kare ilerleyebilir ve son üç kareye gelse de terfi edemez.
Ginsho (Gümüş General): Tek kare ilerlemek şartıyla önündeki üç kareye veya arkasındaki iki çapraza gidebilir. Terfi ettiğinde yalnızca altın generalin hamlelerini yapabilir.
Keima (At): İleri doğru olmak şartıyla ‘L’ şeklinde ilerler. Diğer taşların üstünden atlayabilir. Tahtanın sonuna geldiğinde terfi ederek yalnızca altın generalin hamlelerini yapabilir hale gelir.
Kyosha (Mızrak): Sadece ileri doğru istediği sayıda kare ilerleyebilir. At gibi tahtanın sonuna geldiğinde terfi olur.
Fuhyo (Piyon): Sadece ileri ve tek kare ilerler. Terfi olduğunda sadece altın general gibi hareket edebilir.
Altın generaller ve şah dışında tüm taşlar, son üç kareye gelindiğinde, oyuncunun isteğine bağlı olarak terfi edebilirler. Böylece hareket kabiliyetleri değişir. Terfi etme, taşın ters çevrilmesiyle belirtilir ve terfi eden taşlar ilk hallerine dönemezler.
Taşların tahtadaki konumları:
Piyonlar ilk sırada yer alır.
İkinci sırada soldan ikinci karede fil, sağdan ikinci karede kale yer alır.
Üçüncü sıra olan en arkada, soldan sağa mızrak, at, gümüş general, altın general, şah, altın general, gümüş general, at ve mızrak yer alır.
Shogi’de taşlar satrançta olduğu gibi yok edilemez, esir alınırlar. Oyun sırasında rakipten alınan taşlar, oyuna sokularak rakibe karşı kullanılabilir.
Shogi kuralları hızla öğrenilebilir ve kolaydır; ancak satranç bilmek Shogi’de başarılı olmak konusunda yardımcı olmaz.
Shogi’nin nasıl oynandığını ve kurallarını buradan öğrenebilirsiniz.