17 Nisan 2018

Mehmet Eroğlu: İsyan, Umut, Şiddet ve Cesaret Üzerine

Burcu Tur Yüksel Akay

~6dk

Mehmet Eroğlu, Türk edebiyatının yaşayan en değerli yazarlarından biri.

1948 yılında, İzmir’de doğan Eroğlu’nun çocukluğu, edebiyat öğretmeni olan babasının görevi sebebiyle Osmaniye, Aydın, Uşak ve İzmir gibi çeşitli kentlerde geçmiştir.

1967 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği bölümünde öğrenim görmeye başlayan Eroğlu, 12 Mart Darbesi’nin ardından Dev-Genç Davası’nda yargılanmaya başlamıştır. Aynı yıl mezun olan Eroğlu, 2 yıl süren yargılanma sürecinin ardından 8 yıl ağır hapis ve 2 yıl sürgün cezasına mahkum edilmiştir.

1974 genel affıyla özgürlüğünü kazanan Eroğlu, mühendis olarak çalışmaya ve yazmaya başlamıştır.

1976 yılında tamamladığı ilk romanı, Issızlığın Ortasında’dır.

1979 Milliyet Roman Ödülü’nü kazanan Issızlığın Ortasında, solcu ve anti-militarist unsurlar taşıdığı ve sakıncalı olduğu gerekçesiyle basılmamıştır.

1981’de tamamladığı ikinci romanı Geç Kalmış Ölü de benzer gerekçelerle basılamamıştır.

‘Asla sizi bütünüyle tatmin edecek bir kadının peşine düşmeyin, bu sizi tüketir. Hem tükenirsiniz, hem de henüz tanımadığınız öteki kadınları yitirirsiniz.’

Eroğlu’nun ismi, ancak darbelerin etkisinin azaldığı 1984 yılında edebiyat dünyasında yerini almıştır.

Romanları 1984’den itibaren art arda yayımlanan Eroğlu’nun, üçüncü romanı Yarım Kalan Yürüyüş 1986 yılında basılmıştır.

‘Her yazar bir anlamda hem katil, hem yaratıcı değil midir? Bazen Tanrı, bazen de cellat olma ayrıcalığına sahip olmaktır yazmak.’

Mehmet Eroğlu, 1989 yılında, siyasi baskılar sebebiyle kamudaki görevinden istifa etmiştir.

Yazmanın yanı sıra mühendis olarak çalışmaya devam eden Eroğlu, 1999 yılından itibaren mühendis olarak kariyerini sonlandırmıştır.

‘Yazmak: Kimsenin görmediği, görse de farkına varmadığı insan manzaralarının ressamı olmak…’

1999 yılından itibaren sivil toplum örgütlerinde gönüllü olarak çalışmaya başlamış, aynı zamanda müzikle ve senaryo yazımıyla ilgilenmeye başlamıştır.

‘Yaşanan her serüven insan hayatında eksik kalan bir resmin tamamlamasıdır.’

1994 yılında TRT’de yayınlanan ve 4 bölüm süren Sızı, 1998’de yayınlanan ve yine 4 bölüm süren Issızlığın Ortası, 2000’de yayınlanan ve 14 bölüm süren Tutku Çemberi isimli televizyon dizilerinin senaryoları Eroğlu’na aittir.

‘Değer yargıları, insanı tutsaklığa, sıradanlığa götüren yolu aydınlatan ışıklardır.’

1996 İstanbul Film Festivali’nde En İyi Türk Filmi ve Uluslararası Sinema Yazarları ve Eleştirmenleri FIBRESCI ödüllerini kazanan 80. Adım ile 1997 Antalya Altın Portakal Jüri Özel Ödülü ve 1997 Adana Altın Koza En İyi 3. Film Ödülü’nü kazanan Solgun Bir Sarı Gül filmlerinin senaryolarına da imza atmıştır.

‘Aslında aşk her zaman yeni bir yaşam biçimidir.’

Mehmet Eroğlu, 1999 yılından itibaren Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı’nda (Um:Ag) Yazma Seminerleri ile Uygulamalı Yazma İşlikleri ve Roman İnceleme dersleri düzenlemektedir.

‘Yazmak başka hayatlara duyduğumuz meraktan, başkası olma isteğimizden doğar.’

Mehmet Eroğlu hakkında Hasan Yürek tarafından yazılan İnsan Manzaralarının Ressamı: Mehmet Eroğlu Romancılığı isimli bir kitap bulunmaktadır.

Kitapları

  • Issızlığın Ortasında, 1984
  • Geç Kalmış Ölü, 1984
  • Yarım Kalan Yürüyüş, 1986
  • Adını Unutan Adam, 1989
  • Yürek Sürgünü, 1994
  • Yüz:1981, 2000
  • Zamanın Manzarası, 2002
  • Kusma Kulübü, 2004
  • Düş Kırgınları, 2005
  • Belleğin Kış Uykusu, 2006
  • Mehmet: Fay Kırığı 1, 2009
  • Edebi Aforizmalar, 2010
  • Emine: Fay Kırığı 2, 2011
  • Rojin: Fay Kırığı 3, 2013
  • 9,75 Santimetrekare, 2014
  • Mermer Köşk, 2017
  • Kıyıdan Uzakta, 2018

Senaryoları

  • Sızı, 1994
  • 80. Adım, 1996
  • Solgun Bir Sarı Gül, 1997
  • Issızlığın Ortası, 1998
  • Tutku Çemberi, 2000

BONUS

Kitap okumayın, yazar okuyun’ diyen Eroğlu’nun okuma listesinden bazı kitaplar;

  • Tatar Çölü, Dino Buzatti
  • Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok / İnsanları Seveceksin, E.M. Remarque
  • Dorian Gray’in Portresi, Oscar Wilde
  • Hadrianus’un Anıları, Marguerite Yourcenar
  • Karanlığın Yüreği, Joseph Conrad
  • Ecinliler / Karamazof Kardeşler, Dostoyevski
  • Krala Veda, Pierre Schoendoerffer
  • Kurtlar Sofrası, Attila İlhan
  • İskenderiye Dörtlüsü, Lawrence Durrel
  • Eski Hastalık, Reşat Nuri Gültekin

Yazarın web sitesinden listenin tamamına ulaşabilirsiniz.

Not: Kapak görseli Eroğlu’nun web sitesinden alınmıştır.

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂
10layn.com Patreon button
Burcu Tur Yüksel Akay

Burcu Tur Yüksel Akay

Tüm yazıları

E-bültenimize kaydolun.