Werner Karl Heisenberg, 5 Aralık 1901’de doğdu. 1976 yılında, 75 yaşındayken ardında pek çok başarı ve cevabı bilinmeyen soru bırakarak hayata veda etti.
Matematikteki başarısı çocukluğundan itibaren dikkat çeken Heisenberg’i, en çok matematiğin pratik durumlara uygulanabilme ihtimali etkiliyordu.
1920 yılında Maximillian Gymnasium’dan mezun olduktan sonra Münih Üniversitesi’ne kayıt oldu. Üniversitede Arnold Sommerfeld ile araştırmalar yaptı ve ilerleyen yıllarda Max Born, David Hilbert ve Niels Bohr gibi pek çok başarılı fizikçiyle çalıştı.
Heisenberg, üniversite yıllarında, 1945 yılında Nobel Fizik Ödülü alan Wolfgang Pauli ile tanıştı. Pauli ile Heisenberg’in dostlukları Pauli’nin 1958 yılındaki ölümüne dek sürdü.
Matematiği Göttingen’den, fiziği Kopenhag’dan öğrendiğini ifade eden Heisenberg, Göttingen’de yeterlik kazanmasının ardından araştırma görevlisi olarak Kopenhag’a gitmiştir.
1925 yılında, daha önce yürütülen herhangi bir çalışmanın uzantısı ya da kapsamlı hali olmayan; klasik fiziğin temel kavramlarını reddederek ortaya soyut bir tanım çıkaran ve kuantum mekaniğinin temellerini oluşturan makalesini kaleme aldı.
Not: 1926 yılında, Schrödinger, tamamen bağımsız olarak Heisenberg’in kuramıyla esasta aynı olan Dalga Mekaniği kuramını yayımladı.
Heisenberg, 1927 yılında, Leipzig ve Zürih Üniversitelerinden gelen kürsü teklifleri içinde Leipzig’i tercih ederek Almanya’nın en genç profesörü oldu.
Hitler yönetiminin akademisyenler üzerindeki baskısı ve entelektüel karşıtı tutumu karşısında istifa etmeyi düşünmüş olsa da meslektaşı Max Planck’ın tavsiyesi üzerine görevine devam etti.
1932 yılında, atom yapısı bilgisine katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülü alan Heisenberg, 1933 yılında Alman Fizik Derneği tarafından Planck Madalyasıyla ödüllendirildi.
Kendi ismiyle de anılan Belirsizlik İlkesini formüle eden Heisenberg’e, 1935 yılında, emekli olan Sommerfeld’in Münih Üniversitesi’ndeki kürsüsü önerildi. Nazi yöneticiler bu atamaya karşı çıkmış olsa da partinin üst kadrolarından gelen talimat üzerine Heisenberg’in ataması gerçekleşti.
Heisenberg, II. Dünya Savaşı sırasında askerlik görevini tıp alanında tamamladı. Sonrasında nükleer fisyon araştırmalarına teknik başdanışman olarak atadı.
Beş yıldan uzun süre görev yapan Heisenberg, nükleer reaktör kuramını geliştirdi. Deneyleri, oluşturulan sistemin zincirleme tepkimeyi gerçekleştirebileceğini gösteriyordu; ancak uygulama için uzun bir süreye ihtiyacı vardı. Bunun yanı sıra Heisenberg’in kritik kütleyle ilgili yanlış bir hesaplama yaptığı sonradan anlaşıldı.
Heisenberg’in arkasında bıraktığı kafa karıştırıcı sorular da tam olarak burada başladı.
Nazilerin atom bombası üretememesi için mi çalışmalarını uygulanamaz göstermişti, yoksa proje için ihtiyaç duyulan süre savaşın sonucunu etkilemeyeceği için mi?
Heisenberg, 1942 yılında, yeniden yapılanma sürecinde Kaiser Wilhelm Derneği’ne yönetici olarak atandı. Aynı zamanda Berlin Üniversitesi’nde profesör olarak görev yapıyordu.
Almanların savaşı kaybetmesinin ardından Max Planck Derneği’ne bağlı olarak görev yapan Heisenberg, 1958’den 1970’e kadar Max Planck Fizik ve Astrofizik Enstitüsü’nün yöneticiliğini yaptı.
