Yunan mitolojisinde Kronos liderliğindeki titanlar, Uranos’un kral olduğu öncül tanrıların egemenliğine son vermiştir.
Titanların dünya üzerindeki egemenliği ise Kronos’un en küçük çocuğu Zeus ve Olympos tanrıları tarafından Titanlar Savaşı’yla sonlandırılmıştır.
Olympos tanrıları ya da 12 Olymposlular isimlerini, en yüksek dağ olduğu düşünülen Olympos Dağı’ndan almışlardır.
İnsanlar, Olympos tanrılarının, dağın zirvesindeki bulutların arasındaki saraylarında yaşadıklarına inanmışlardır.
Olympos tanrıları, birinci kuşak olan ilk doğanlar ve ikinci kuşak olarak isimlendirilen Zeus’un çocukları olmak üzere ikiye ayrılırlar.
İlk doğanlar, titan soyundan gelirler.
İkinci kuşak tanrıların içinde ise, Zeus’un çocukları ile Afrodit ve Hephaistos yer alır.
Afrodit, titan soyundandır. Uranos’un denize düşen cinsel organından oluşmuştur.
Hephaistos’u ise, Hera tek başına, çiftleşmeden doğurmuştur.
Tanrıların ve İnsanların Babası, Tanrıların Kralı: Zeus
- Titan Kronos ile Rhea’nın en küçük çocuğudur.
- Olympos’un lideridir.
- Yunan mitolojisinde en güçlü ve en önemli tanrıdır.
- Roma mitolojisindeki karşılığı Jüpiter’dir.
- Göklerin, şimşeklerin ve hava olaylarının tanrısıdır.
- İnsanlar yağmuru Zeus’tan beklediği için Zeus, bereketle özdeşleşmiştir.
- Simgeleri boğa, kartal, kalkan, asa, şimşek ve meşe ağacıdır.
- Diğer Olympos tanrılarının, kiklopların ve hekatonkheirlerin yardımıyla, babası Kronos’u ve onunla beraber tüm titanları Tartaros’a hapsetmiştir.
Zeus’un Çocukları
İstediği her şekle girebilen Zeus, çapkınlığıyla bilinir.
- Metis’ten Athena,
- Themis’ten Horae ve Moirae,
- Eurynome’dan Kharitler,
- Mnemosyne’den Müzler (Muses),
- Leto’dan Apollo ve Artemis,
- Demeter’den Persephone,
- Hera’dan Ares, Hebe, Heushai, Angelos ve Eileithyia,
- Persephone’dan Zagreus ve Melinoe,
- Selene’den Pandia ve Ersa,
- Eos’tan Carea.
Tanrıça Olmayan Kadınlarla Birlikteliklerinden Doğan Çocukları:
Alkmene’ten Herakles, Antiope’tan Amphion ve Zethos, Callisto’dan Arkas, Danae’den Perseus, Aigina’dan Aiakos, Elektra’dan Dardanos ve Iasion, Europa’dan Minos ve Rhadamanthys, İo’dan Epaphos ve Keroessa, Leda’dan Helen ve Pollux, Maia’dan Hermes, Niobe’den Argos ve Pelasgos, Plüton’dan Tantalos, Semele’den Dianysos, Taygete’den Lakedaimon, Laodamia’dan Sarpedon, Lamia’dan Altheia ve Demetrius ile Karme’den Britomartis.
Titanlar Savaşı
Büyüdüğünde Rhea, Gaia ve Uranos’un sakladığı mağaradan çıkan Zeus, savaşa hazırlanmaya başlar.
Yeraltı ülkesine gider ve Kronos’un hapsettiği Kiklopları ve Hekatonkheirleri serbest bırakır. Kikloplar Zeus’a şimşeklerini hediye eder, yüz kollu Hekatonkheirler ise tanrıların yaşadığı göklere kayalar fırlatırlar.
Rhea, Kronos’a yuttuğu tanrıları ve Zeus’un yerine yuttuğu taşı kusması için bir içecek verir. Böylece Zeus ve kardeşleri titanlara karşı savaşı kazanırlar.
Titanlar Savaşı’nda Zeus’a karşı savaşan Atlas, gök kubbeyi omuzlarında taşımakla cezalandırılır. Prometheus ise, Kafkas Dağlarına zincirlenir.
Egemenlik ele geçirildikten sonra tanrılar arasında bir kura çekilir. Kura sonucunda Hades’e yeraltı, Poseidon’a denizler ve Zeus’a gökler düşer.
Kral Tanrıların Sonu
Titanlar Savaşı’nın ardından Akıl Tanrıçası Okeanid Metis, Zeus’tan hamile kalır. Zeus, Gaia’nın, Metis’in doğuracağı çocuk iktidarına el koyacak, kehanetinin gerçekleşmemesi için Metis henüz hamileyken çocuğu yutar. Ancak Athena ölmez ve daha sonra Zeus’un kafasından doğar.
Zeus, Athena’nın kendisini affetmesi için ona mızrak, miğfer ve kalkan hediye eder. Böylece kuşaktan kuşağa geçen lanet ortadan kalkar ve değişmez bir düzen kurulur.
Olympos’un Kraliçesi: Hera
- Evliliği, kadını ve bereketi temsil eder.
- Zeus’un kardeşi ve tek resmi eşidir.
- Roma mitolojisinde karşılığı Juno’dur.
- Zeus’la olan birlikteliğinden Ares, Angelos, Heusha, Hebe ve Eileithyia doğar.
- Sembolleri tavus kuşu ve nardır.
Diğer Birinci Kuşak Tanrılar
Poseidon: Deniz ve depremlerin tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Neptün’dür. Sembolleri üç dişli yaba, yunus ve attır.
Demeter: Tarım, bereket, mevsimler ve tahıllar tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Ceres’tir. Sembolü buğday demetidir.
İkinci Kuşak Olympos Tanrıları
Afrodit: Aşk, güzellik, sevgi ve şehvet tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Venüs’tür. Sembolleri gül, güvercin ve deniz kabuğudur.
Athena: Bilgelik, el sanatları ve savaş stratejisi tanrıçasıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Minerva’dır. Sembolleri miğfer, aegis, mızrak, baykuş ve zeytindir.
Ares: Savaş tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Mars’tır. Sembolleri yaban domuzu, miğfer ve akbabadır.
Apollo: Sanat ve kehanet tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Apollon’dur. Sembolleri lir, karga ve defnedir.
Artemis: Avcılık ve kırsal hayat tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Diana’dır. Sembolleri ok-yay ve geyiktir.
Hephaistos: Madencilik ve ateş tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Vulcan’dır. Sembolleri çekiç ve örstür.
Hermes: Tanrıların habercisidir. Ticaret tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Merkür’dür. Sembolleri kanatlı sandalet, kask ve asadır.
Dianysos: Üzüm, şarap, şenlik ve eğlence tanrısıdır. Roma mitolojisinde karşılığı Baküs’tür. Sembolleri üzüm, asma, çita, panter gibi büyük kedilerdir.
Hades ve Hestia
Yeraltı tanrısı Hades ile aile tanrıçası Hestia, Olympos’ta yaşamadıkları için 12 Olymposlular arasında sayılmazlar.
Hestia, Dianysos geldikten sonra yerini ona bırakmış ve Olympos’tan tamamen ayrılmıştır.
Olympos’un diğer tanrı ve tanrıçaları: İris, Pan, Eos, Eros, Herkül, Asklepios, Hebe, Persephone ve Müzler.
BONUS
İnsanın Yaratılışı
Efsaneye göre, ilk insanlar Kronos zamanında yani Altın Çağ’da yaşamaya başlamışlardır.
Hesiados’un eserlerine göre Altın Çağ’da, doğa insanlara her şeyi kendiliğinden veriyordu. Hastalık ve yaşlanma yoktu. Ölüm acısız bir şekilde gerçekleşiyordu.
Zeus egemenliğinde tanrılar, gümüş soyu yarattılar. Bunlar altın soydan daha zayıftılar, uzun bir ömürleri vardı ve ilk gençlik yıllarında ölüyorlardı. Coşkuları ölçüsüzdü, tanrılara saygı duymuyorlardı. Altın soy insanlar öldükten sonra iyi cinlere dönüşürken gümüş soy insanlar yeraltı cinleri oluyorlardı.
Gümüş soyun ardından Zeus, tunç soyu insanları yarattı. Tunç soyu insanları altın ve gümüş soy insanlarına benzemiyordu. Çok daha güçlülerdi. Yürekleri taş gibi katıydı, birbirlerini öldürmeyi öğrenmişlerdi ve sürekli savaşıyorlardı. Tunç soyu insanları öldüğünde Hades’in yeraltı karanlığına gidiyorlardı.
Tunç soyundan sonra demir soyu insanlar yaratılmıştır. Demir soyu, kendinden önce yaratılan tüm insan soylarından daha katıdır. Daha büyük işler başarırlar ama tanrıları inkar etmişlerdir. Bugün yaşayan insanların demir soyundan olduğuna inanılır.
Homeros’un eserlerine göre, bir de kahramanlar soyu yaratılmıştır. Kahramanlar, yarı-tanrılardır. İnsanlığın adını yüceltirler. Diğer insanlardan daha yetenekli ve bereketlilerdir. Kahramanlar soyu, büyük ve zorlu savaşlarda tükenmişlerdir.
