Yazar ve şair Thomas Hardy, 1840 ile 1928 yılları arasında yaşadı.
Bir dülgerin oğlu olarak dünyaya geldi ve babasının üzerinde çalıştığı yapılar sayesinde sanatla tanıştı.
‘Peki, ıssız bir adada olsa, başına gelen bu şey yüzünden böyle perişan eder miydi kendisini? Etmezdi elbette. Durumu soğukkanlılıkla daha kolay kabullenecek ve her şeyden zevk almaya bakacaktı. Onun ıstırabının kaynağı toplumsal düşüncelerdi. Doğal duygular değildi.’
1862 yılında bir mimarın yardımcısı olarak gittiği Londra’da mimarlık öğrenimi gördü.
İngiliz Kraliyet Mimarları Birliği gibi kuruluşlardan çeşitli ödüller alan Hardy, 1863 yılında yazdığı, Çağdaş Mimarlıkta Renkli ve Pişirilmiş Tuğla Uygulaması başlığını taşıyan denemesiyle de madalya kazandı.
‘Toplum düzeni, acımasız doğaya karşı çıkmak için kurulmuştur. Yazık ki, bu iki karşıt güç de insanı ezmektedir.’
Londra’da yaşadığı dönemde edebiyata olan ilgisi artan ve kendini bu alanda geliştirmeye başlayan Hardy, daha sonra yazarlığa yöneldi.
1867 yılında yazdığı ilk romanı Yoksul Adam ve Hanımefendi radikal bulunarak geri çevrildi. 1871 yılında, kendi parasıyla ve takma isimle yayımladığı ilk romanı Umutsuz İlaçlar oldu.
‘Kötü olan her şeyin daha da kötüsü vardır.’
İlk eserlerini roman türünde veren Thomas Hardy, daha sonra roman yazmayı bırakarak şiir türüne odaklandı.
‘Güneşin neden kötülerin de iyilerin de üzerinde aynı parlaklıkla parladığını bilmek isterdim ama bana bunu kitaplar anlatmaz.’
Thomas Hardy’nin isminin duyulmasını sağlayan eseri ise, önce bir dergide yazı dizisi olarak yayımlanan ve 1874’de kitap haline getirilen Çılgın Kalabalıktan Uzak’ta oldu.
‘Ne var ki insanoğlu, kendi kendisiyle baş başayken bile, üzerine iki kez yazı yazılmış bir sayfaya benzer: Bir gözle okunan yazısı vardır, bir de bunun altında gizli kalanı.’
Romanları
Ağırlıklı olarak kır ve köy romanları yazan Hardy, çağının en önemli yazarlarından biri kabul ediliyor.
Ortam tasvirleri ile köy ve kır insanının yaşamını ve ruh durumunu aktarma konusundaki ustalığıyla dikkat çeken Hardy, 19. yüzyıl İngiliz edebiyatında gerçekçiliğin öncüleri arasında yer alıyor.
‘Böyle eski, denenmiş iki dost arasında süslü sözlerin ve şairce yeminlerin gereği galiba yoktu. Onlarınki gibi sevgiler, eğer doğacaksa, iki kişinin önce birbirinin kötü huylarını tanıyıp, iyi yönlerini en son öğrenmeleriyle doğar. Aşk, katı, gündelik gerçek yığınlarının arasındaki çatlaklarda yeşerir.’
17 Nobel Adaylığı
1910 ile 1927 yılları arasında, 17 yıl boyunda Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen Thomas Hardy, 1895’ten itibaren roman türünde eser vermemiş yalnızca şiir yazmıştır.
‘Aşkta sevileni idealleştirmeye yardımcı olan koşulların hepsi hazırdı: Sevileni ara sıra, uzaktan görmek, onunla arkadaşça bir ilişkisi olmamak; gözler tanıdık, diller yabancı… Böyle olunca, insan davranışının ayrıntıları gözden gizli kalıyordu. Yeryüzündeki bütün yaşam ve eylemlerde payı olan bayağılık, seven ve sevilen kişilerin birbiriyle konuşmamaları yüzünden, başka bir görüntüye bürünebiliyordu. Kimileyin bir şeyi yakından ve uzun uzun inceleme fırsatımız olsa da, onu gözle değil yürekle görürüz, yüreğimizin isteğine göre biçimlendirir, renkler ekleriz.’
Romanlarında abartısız ve gerçekçi karakterlerin kader karşısındaki yaşama savaşını konu edinmiştir. Özellikle sanayi devriminin ardından yaşanan değişimi ve değişimin trajik boyutlarını, bireyler üzerinden anlatmıştır.
Güçlü ve özgür ruhlu kadın karakterlere yer vermesiyle de dikkat çeken Hardy’nin eserlerinde; hüzün, acı, yeni bir hayat kurmaya duyulan istek, kötü giden ilişkiler ve çocukların kaybı büyük yer tutar.
‘Tecrübe, uzun araştırmalardan, boşu boşuna dolaşmalardan sonra, kısa yolu bulmaktır.’
Şiirleri
Şiirlerinde de yalın bir gerçekçilikten uzaklaşmayan Hardy, 1898 yılında Wessex Şiirleri ismini taşıyan şiir kitabını yayımlamıştır.
İngiliz şiir geleneğinin ustalarından biri kabul edilen Hardy’nin; Tess, Jude ve Çılgın Kalabalıktan Uzak kitapları filme uyarlanmıştır.
‘…ve kadın sevdiğinin ardından gider; ama onu elde edemez. Her yerde onu arar ama onu bulamaz. O zaman, kendisine daha iyi günler yaşatan ilk erkeğine dönmeye karar verir.’
Ölümünün ardından mirasçıları tarafından tüm mektup ve not defterleri yakılmıştır. Sonraları sadece gazetelerde yer alan yazıları ve notları arşivlenebilmiştir.
‘Hayat, olaylar arasındaki dengeyi sağlayan türlü avuntularla doludur.’
