Geçmişi MÖ 3000’li yıllara kadar uzanan ve bugüne kadar pek çok uygarlığın hüküm sürmüş olduğu Safranbolu’nun 14. yüzyıldan önce ismi, Dadibra’dır. Safranbolu ismini ise, Osmanlı İmparatorluğu’nun kontrolüne geçtikten sonra, bölgede yetişen ve nadir bir bitki olan safrandan almıştır. Safranbolu, ünlü evleriyle, 17 Aralık 1994 tarihinde UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine girmiştir.
İşte, tarihiyle, doğasıyla ve mimarisiyle büyüleyen Safranbolu’da görülmesi gereken 10 yer:
Safranbolu Evleri
Yaklaşık 2000 tane Türk evi olan bu bölgede, sadece 800 ev korumaya alınmıştır. Kendine has mimari yapıları olan bu evlerin en güzel özelliklerinden biri, birbirlerinin güneşini asla kesmemeleridir. Evlerin hepsi güneşi eşit alır ve camları yan evlerin camlarına bakmaz.
Evlerin kapısında biri küçük ve biri büyük olmak üzere 2 tane kapı tokmağı vardır. Kadın misafirler küçük tokmağı çalar ve açmaya kadınlar gelir. Büyük tokmağı ise, erkek misafirler kullanır ve kapıyı açmaya erkek gelir. Bazı evlerin havuzlu salonları vardır. Ayrıca evlerdeki her odanın içinde tuvalet ve banyo bulunur.
Bulak Mencilis Mağarası
Bulak Mencilis Mağarası, Türkiye’nin en uzun beşinci, Karadeniz’in en uzun ikinci mağarasıdır. Rehberler eşliğinde gezilmektedir. Mağara 3 kattan oluşmaktadır, ancak sadece orta kat ziyarete açıktır. Hala oluşumunu sürdüren bir mağaradır. Bu yüzden içeride filtreli ışık kullanılmaktadır.
Üçüncü kat yarasaların yaşam alanı olduğu için oraya erişim yoktur. Fakat mart aylarında yarasaların üreme zamanları olduğu için yarasaları gözlemleme imkanı bulabilirsiniz.
Dört mevsim de mağaranın sıcaklığı 15 derecedir. Mağaranın astım hastalığına şifası olduğu düşünülmektedir. Ayrıca macera tutkunları için mağaranın sonunda bulunan şelaleye gruplar halinde macera parkurları düzenlenmektedir.
Kristal Teras
İncekaya Kanyonu üzerine kurulu bu cam teras; 80 metre yüksekte, 75 ton ağırlığı kaldırabilecek güce sahiptir. Tabanı çok dayanıklı kırılmaz camdan yapılmıştır. Ayrıca Tokatlı Kanyonu’nu da görebileceğiniz muhteşem bir manzaraya sahiptir. Adrenalin tutkunları için yüksekliği 116 metre olan Türkiye’nin tabandan yüksekliği en uzun zipline parkuru bulunmaktadır.
Tokatlı Kanyonu
Kireç taşı tabakalarının binlerce yıl boyunca aşınması sonucunda meydana gelen eşsiz bir doğal oluşumdur. Tokatlı Kanyonu’nun iki yakasını İncekaya Su Kemeri gibi tarihi bir yapı birleştirmektedir. Kanyonun manzarası Kristal Teras üzerinden seyredilebilmektedir. İçinde bulunan nehir boyunca dolaşabileceğiniz yaklaşık 9 km’lik bir yürüyüş parkuru bulunmaktadır. Tokatlı Kanyonu’nun içinde ata binmek, mağara oluşumlarının içindeki kafelerde semaverde çay keyfi yapmak ve büyük salıncakta sallanmak gibi aktiviteler de bulunmaktadır.
Safranbolu Hükümet Konağı (Kent Tarihi Müzesi)
1900’lü yılların başında hükümet konağı olarak inşa edilmiştir. 1976’da çıkan yangından sonra kullanıma kapanmıştır. Kültür Bakanlığı tarafından 2000yılında Kent Tarihi Müzesi olarak yeniden açılmıştır.
Müze üç kattan oluşmaktadır. Safranbolu’nun kültürel, tarihsel ve sosyal zenginliğini tanıtmak ve göstermek amacıyla kurulmuş olan müzede; kent ile ilgili belge, eşya, görsel malzeme, ses ve görüntü kayıtları bulunmaktadır.
Tarihi Saat Kulesi
İzzet Mehmet Paşa tarafından 1797 yılında yaptırılmıştır. Safranbolu Tarihi Saat Kulesi, ülkemizde çalışır durumda olan ve içine çıkılabilen en eski saat kulesidir. Saati zembereksiz, 12 metre yüksekliğinde taş duvarlı, mahya çatılı, kare planlı sade bir yapıdır.
200 yıldır, her haftada bir kez elle kurulumu yapılır. Saatin sesi 3 km’lik alandan duyulmaktadır. Saat kaç ise, çan o kadar vurur. Saatin kurulumunu rehberler uygulamalı olarak göstermektedir. Bahçesinde Türkiye’deki 14 saat kulesinin minyatürleri de bulunmaktadır.
Tarihi Cinci Hanı ve Hamamı
Safranbolu ilçe merkezinde bulunmaktadır. Cinci Hanı, kesme ve moloz taştan, 1645 yılında Cinci Hoca tarafından Kösem Sultan’ın desteğiyle yaptırılmıştır. 300 metrelik yeraltı tüneliyle kentin atık suları ile kanalizasyonların disipline edildiği büyük bir kanyonun üzerinde yer almaktadır. Hanın 3 ton ağırlığında büyük ve gösterişli bir kapısı ve kocaman anahtarı dikkat çekmektedir. Kapı avluya açılmakta olup avlunun ortasında havuz bulunmaktadır. İpek Yolu üzerinde bulunduğu için, bir dönem kervansaray olarak kullanılmıştır. Cinci Hanı restorasyondan sonra; 63 odasıyla otel, restoran ve kafe olarak hizmete açılmıştır.
Çikolata Müzesi
Safranbolu’nun tarihi evlerini ve eserlerini 1/10 ölçeğinde çikolatadan inşa etmişlerdir. Dört ton civarında çikolata kullanılarak yapılan konak, çeşme, han/hamam ve camilere sahip eserlerinin yanı sıra safran çiçeği, Kristal Teras ve Mencilis Mağarası ile Çikolata Müzesi oluşturulmuştur.
İçerideki hava, çikolataların erimemesi için belirli bir soğuklukta tutulmaktadır. Ziyaretçilere müzeye girişte tadım için küçük kutuda çikolata ikram edilmektedir. Müzeye girerken sizi muhteşem bir çikolata kokusu karşılamaktadır. Dilerseniz, müzede özel çikolata da yaptırabilirsiniz.
Hıdırlık Tepesi
Şehri kuş bakışı görebileceğiniz bir tepedir. Türklerin Safranbolu’ya ilk geldiklerinde yerleştikleri bölge olarak bilinir. Yağmur duası ve Hıdırellez kutlamalarının yapıldığı yerdir. Çayınızı, kahvenizi içerken şehri panoramik olarak izleyebileceğiniz, Safranbolu’nun en güzel fotoğraflarını çekebileceğiniz şahane bir alandır. Bir tarafından baktığınızda Hükümet Konağı’nı ve Safranbolu evlerini görebilirsiniz. Diğer tarafında ise, 1931 yılında halkın bağışlarıyla alınarak Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edilen Zafiran uçağının manzarası yer almaktadır.
İncekaya Su Kemeri
İnşa edildiği tarih bilinmemektedir. İzzet Mehmet Paşa tarafından 1794’de onarımı yapılmıştır. Tokatlı Kanyonu’nun üzerindeki 116 metre uzunluğundaki su kemeri, yerden yaklaşık 60 metre yüksekliktedir. Tamamı taştan ve horasan harcıyla yapılmıştır. Su kemerinin toprak üzerinde kalan bölümleri 2.5 metre genişliğinde, derenin üstüne denk gelen kemer üstü ise, 1.20 metre genişliğindedir. Suyun akış hızının dengelenmesi için üç kıvrımlıdır. Kuş bakışı görünümünde şimşeği anımsatmaktadır.
Not: Görseller Safranbolu Belediyesi’nin ve Çikolata Müzesi’nin resmi web sitelerinden alınmıştır.