Şapkalar binlerce yıldır hayatımızdalar. Kimi zaman işlevsel özellikleriyle, kimi zaman da modanın bir parçası ve kendini ifade etmenin bir yolu olarak karşımıza çıkıyorlar. Yıllar içinde çeşitlenen şapka modelleri arasında bazıları onları giyen insanlar tarafından bazıları da kültürel bir ifade olarak popülerlik kazandılar.
Biz de yüzlerce şapka modeli arasından bugün hala popülaritesini koruyanlara bir göz atalım istedik.
Kanotiye (Boater)
Kanotiye ya da düz kenarlı hasar şapka, özellikle 1910’lu yıllarda, Avrupalı erkekler tarafından kullanılıyordu. Hem kış hem de yaz aylarında şapka kullanan erkekler için kanoyite yaza geçiş anlamına geliyordu.
Boater olarak isimlendirilen bu şapkaları, günümüzde hala yaz aylarında özellikle de plajlarda görmek mümkün.
Melon Şapka (Bowler)
Melon şapkalar ilk kullanıldıklarında İngiliz uşaklarla ve şehirde çalışan profesyonellerle ilişkilendirilmişti.
Yüzyıllar boyunca dünyanın pek çok yerinde şıklığın tamamlayıcısı olarak kullanılan melon şapkaları hala zaman zaman görmek mümkün.
Gazeteci Çocuk Şapkası (Gatsby)
On dokuzuncu ve yirminci yüzyıllarda hem erkeklerin hem de kadınların kullandığı popüler bir modeldi.
Bugün hala görebildiğimiz Gatsby şapkalar, golf oyuncuları tarafından da kullanılıyor.
Bere (Beret)
Bir zamanlar Fransa’nın ulusal şapkası kabul edilen bere, 60’lı yıllardan itibaren tüm dünyada popüler oldu. Özellikle ressam ve sanatçı tasvirlerinde kullanılan bereyi, Che Guevara da kullanmıştı.
Sombrero (Meksika Şapkası)
Sombrero, İspanyolcada şapka anlamına geliyor. Ancak onu tanımlayan özellikler farklı: Geniş, hafifçe yukarı doğru bükülen bir kenar ve yüksek sivri bir tepe.
Meksika köylülerinin genellikle samandan yaptığı sombrero, daha varlıklı kişiler tarafından keçeden yapılıyordu. Modern dünyada görmesek de folklorik bir giysi olarak neredeyse hepimiz bu şapka modeline aşinayız.
Silindir Şapka
Pek çok tarihi ve siyasi karakterden de hatırlayacağımız silindir şapkalar, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri’nde popüler hale geldi. Bunun en büyük sebebi de Abraham Lincoln tarafından kullanılmasıydı.
Benzer bir şekilde, Atatürk’ün de silindir şapkalı fotoğraflarına hepimiz en az bir defa denk gelmişizdir.
Ek olarak; şapkasından tavşan çıkaran sihirbazları da es geçmemek gerek.
Fötr Şapka (Fedora)
Özellikle 20. yüzyılda popülerleşen fötr şapkalar, hem şıktı hem de rüzgardan korunmayı sağlıyordu. Kimi zaman mafya üyeleri, dedektifler ya da gangsterlerle de ilişkilendirilen fötr şapkaları; bugün de görmek mümkün.
Özellikle Humphrey Bogard Casablanca’daki rolünde trençkotu ile uyum içindeki fötr şapkasını unutmak; Blues Brothers’ı ve Indiana Jones karakterlerini ise, fötr şapkasız düşünmek imkansız.
Kovboy Şapkası
Kovboy şapkaları, yağmurdan ve güneşten koruyan işlevsel, geniş ağızlı şapkalardır. Bugün zaman zaman bir aksesuar olarak ya da kostüm partilerinde rastladığımız kovboy şapkaları; başta Clint Eastwood filmleri olmak üzere, vahşi Batı filmleri sayesinde popülerliğini asla kaybetmeyecek gibi görünüyor.
Beyzbol Şapkası
Özellikle 80’li yıllardan itibaren dünyanın en fazla kullanılan şapka modellerinden biri kuşkusuz beyzbol şapkası.
Çan Şapka (Cloche)
Fransızcada çan anlamına gelen cloche kelimesinden ismini alan bu model; çok dar ağızlı ya da ağızsızdır, oldukça derindir ve neredeyse tüm saçı gizler.
Cloche şapkalar, 1920’lerde kıyafetin en önemli parçalarından biriydi. 1960’larda da kullanılan çan şapkalar, 1920’lerdeki popülaritelerini yakalayamasalar da hala kullanılıyorlar.
BONUS
Fes
İsmini, en büyük üretim merkezi olan Fas’ın Fes şehrinden alan fesler; tepesi düz, genellikle kırmızı ya da bordo renkli ve püsküllü silindirik başlıklardır.
Osmanlı İmparatorluğu başta olmak üzere çok sayıda Müslüman ülkede kullanılan fesler, günümüzde pek kullanılmıyor olsalar da, neredeyse tüm dünya tarafından biliniyorlar.
Avrupa’da Türklerle özdeşleştirilmiştir. Günümüzde bir turizm nesnesi olsalar da, Batı’da özellikle karikatür ve parodilerde tembelliğin ve rahatına düşkünlüğün sembolü olarak kullanılmaktadır.
