Organik tarım nedir?
Organik tarım, toprağın yapısını bozmayan bir anlayışla hayvansal ve bitkisel üretimi bir bütün olarak tasarlayan bir üretim sistemidir. Tohumdan toprağa, ürün yetiştirilmesinden son tüketiciye ulaşana kadar ve hayvan refahını esas alarak belirli kurallar dahilinde denetim ve belgelendirme gerektirir.
Neden organik tarım?
Doğal dengeyi koruyarak toprak ve su gibi yaşamsal kaynakların tarım faaliyetleriyle kirletilmesini engellemek, temiz yöntemler ve malzemelerle çevre, insan ve hayvan sağlığı üzerinde olumlu katkılar sağlamak için organik tarım yapılmalıdır. Başka bir ifadeyle organik tarım, sürdürülebilir bir ekosistem, tüm canlılar için eşitlik, sosyal adalet ve beşeri ilişkiler anlayışı ile birlikte aynı zamanda bir yaşam biçimidir.
Nasıl yapılır?
Toprak üretkenliğini sağlamak için sentetik gübre, hormon, pestisit, hayvan yem katkıları ve GDO (genetiği değiştirilmiş organizma) kullanılmayarak, bunun yerine bitki nöbetleşmesi, yeşil gübre, kompost ve biyolojik zararlı kontrolünü içeren bir yöntem izlenir.
Organik ürün sertifikası almak için ne gerekir?
Organik ürün sertifikası almak isteyen çiftçiler veya üreticiler, Türkiye Organik Tarım Kanunu ve bu kapsamda uygulanan yönetmeliklere uymak zorundadır.
İlk adım olarak, tarım yapılacak arazi için Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir sertifikasyon kuruluşuna başvuru yapılması gerekmektedir. Başvuru sürecinde, tarım arazisinin geçmiş kullanımı, organik üretim metotlarına uygunluğu ve kullanılan girdilerin organik standartlara uygunluğu değerlendirilir. Sertifikasyon kuruluşu, düzenli denetimler yaparak süreci izler ve standartlara uygunluğu teyit eder.
Ayrıca, ürünlerin hasat ve işleme süreçlerinde, depolama ve taşıma aşamalarında da organik standartlara uygunluğun sürdürülmesi gerekmektedir. Organik ürün sertifikası, ürünlerin pazarlanması ve tüketiciye sunulması sürecinde güvenilirliği artırarak, organik tarımın ekonomik değerini ve sürdürülebilirliğini destekler.
Ülkemizde hangi yasa ile korunuyor?
5262 sayılı Organik Tarım Kanunu ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına ilişkin Yönetmelik kapsamında sertifikalandırılmakta ve korunmaktadır.
Kaç çeşit sertifika vardır?
Organik tarım sertifikasını almak uzun bir süreç olduğu için iki çeşit sertifika verilmektedir. Birincisi, organik tarım yapan ancak belgeleme süreçleri hala devam eden çiftçilere verilen Organik Tarım Müteşebbis Sertifikası ikincisi ise, tüm aşamaları tamamlayan çiftçilere verilen Organik Ürün sertifikasıdır.
Organik tarımın Türkiye’deki gelişimi nasıl ilerlemektedir?
Faaliyetler Türkiye’de ilk olarak Ege bölgesinde başlamıştır. Organik üretim ve ihracatının önemli kalemlerinin başında gelen kuru üzüm ve kuru incirin üretim merkezi olması nedenleriyle organik tarımda en önemli bölge konumundadır. Diğer bölgelerde de gelişen organik tarım, yaşanabilir bir dünya için giderek artan bir öneme sahiptir.
Neden organik ürün tüketmeliyiz?
Organik tarım bize sağlıklı, temiz, güvenilir, GDO’ suz ve hormonsuz ürünler sunar. Tüketici aldığı ürüne ait sertifika ile ürünün kim, nerde, nasıl, üretildiğini sorgulayabilir. Laboratuvar analizleri ile ürünün sağlıklı olduğu belgelenmektedir.
Organik ürünleri nerelerde bulabiliriz?
Organik ürünler organik ürün satan halk pazarlarında, marketlerde, süper marketlerde, unlu mamul satış yerlerinde, eczanelerde, internet kanalıyla ve çiftçi bahçesinden satılmaktadır. Ayrıca kahvaltı salonu ve lokanta gibi yerlerde de direk tüketime sunulmaktadır.
Aldığımız ürünlerin organik olduğunu nasıl anlarız?
Organik ürünlerin ürün sertifikası bulunmaktadır. %100 Doğal, Hormonsuz, Hakiki, Köy Ürünü, Saf, vb. gibi tanımlanan ürünler ‘Organik Ürün’ değildir. Tüketiciye ürün hakkında hiçbir garanti vermez. Organik ürünlerin etiketi ve logosu, reklam ve tanıtımı; sahte, yanıltıcı olamaz ve tüketiciyi yanıltacak yazı, resim, şekil ve benzerlerini içeremez. Etiketli ürünlerde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yetkilendirdiği kuruluşun adı-logosu, kod numarası, müteşebbis veya ürün sertifika numarası, Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’te belirtilen logo bulunmalıdır.
Kaynaklar
Ekoloji ve Çevre Bilgisi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2018
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı
Unsplash (Görseller)
