Bu yazımızda Avrupalıların tablolarında Osmanlı’yı göreceğiz. Biliriz ki tablolar sanat eseri olmalarının yanı sıra dönemsel olayları da bize göstermektedir. İşte, yazımızda zamanında hep didiştiğimiz Avrupalıların bizi anlatan güzel tablolarına bakacak hem de hikayelerini dinleyeceğiz, başlayalım o zaman.
İlk Sıraya Fatih Sultan Mehmed’i koyalım ki, sanatın ve tablonun olduğu bir yerde olmaması düşünülemez. Döneminde patlayan Rönesans akımını yakında takip eden ve bir rönesans aydını olan Fatih’in İtalyan ressam Bellini’ye İstanbul’da yaptırdığı portresi onun bu alanda da tabuları yıkan biri olduğunu bize göstermekte.
Yazımızda birçok defa yer vereceğimiz bir Osmanlı sever ve aynı zamanda Lale Devri’nin ilk ve tek oryantalist (doğu toplumlarını anlatan resimler, tablolar, eserler) sanatçısı Jean-Baptiste Vanmaur Osmanlı’nın en ihtişamlı dönemlerini tuvaline taşımış ve tüm dünyayla buluşturmuştur.
Özellikle Sultan 3. Ahmed’in Fransa Elçisini Kabul’u tablosu doğu ve batıyı bir arada göstermiştir.
Yine dönemin durumunu gösteren aynı sanatçıya ait 3. Ahmed’in Av Partisi tablosu bizlere Lale Devri’nin havasını ve durumunu daha yakından gösteriyor.
Jean Baptiste Vanmaur’un eserlerini başında da söylediğim gibi sık sık gösteriyor olmamız kendisinin batıya bizi bu alanda belkide tanıtan en önemli kişilerden olduğu için yine kendisinin çok güzel eserlerinden olan Sultan Ahmed Cami ve At Meydanı eseri…
Bu eserler Ona dönemin Fransa kralı olan XIV luis tarafından ” Kralın Doğuda’ki Özel Ressamı” ünvanını kazandırdı.
Evet, devam edelim. Şimdi ise karşınızda Rus Ressam İvan Ayvazovski’nin yapmış olduğu ”Çeşme’de Deniz Savaşı” tablosu 5-7 Temmuz 1770’de Rus donanması ile Osmanlı donanmasının savaşıp Osmanlı donanmasının tamamının Çeşme açıklarında yakıldığını anlatan bu eser şu an Ayvazoski Ulusal Sanat Galerisi’nde sergilenmekte.
Bir başka Fransız ressam ve bir süre İstanbul’da yaşayan Antoine de Favray’ın elleriyle hayat bulan ‘‘İstanbul Panoraması”. Sanırım kendisi İstanbul’un ilk panoramalarından.
2. Abdülhamid’in de sanata olan ilgisi malumdur, onun döneminde saray ressamı olarak görev yapan Luigi Acquarone’nin ”Kağıthane’de Cirit Oyunu” isimli tablosu.
Yine Sultan 2. Abdülhamid zamanında saray ressamı olan ve birçok esere imza atan İtalyan Ressam Fausto Zonara’nın saray ressamlığına yükselip göze girmesini sağlayan ‘‘Ertuğrul Süvari Alayı” tablosu..
Son olarak Zonaro’ya ait başka bir eser olan halen Dolmabahçe Saray Koleksiyonu’nda sergilenen “Hücum” veya Dömeke Harbi” isimli eser.
Avrupalıların sanat gözüyle Osmanlı’ya kısaca bir bakış yaptık. Sanatla kalın..
